¨Στα λιβάδια της Φλάνδρας¨ Πως καθιερωθηκε η ΠΑΠΑΡΟΥΝΑ ως ειρηνικο συμβολο του Α΄ Π.Π.

Επιμέλεια κειμένων: Νίτσα Δώρα

Μόλις τελείωσε το τριήμερο  επετειακών εκδηλώσεων  για  την συμπλήρωση 100 χρόνων από την λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου  που επισημοποιήθηκε στη Λήμνο με την υπογραφή της Συνθήκης του Μούδρου , παρουσία εκπροσώπων της πολιτικής, πολιτειακής και στρατιωτικής ηγεσίας καθώς και εκπροσώπων Πρεσβειών, στρατιωτικών ακολούθων των εμπλεκομένων χωρών  στην υπογραφή.

 Όλες οι ξένες αποστολές είχαν στο πέτο τους μία κόκκινη  παπαρούνα , σύμβολο της θυσίας και  μνήμης των θυμάτων στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο   που έληξε ύστερα από 52 μήνες αιματοχυσίας όπου έχασαν την ζωή τους 19 εκατομμύρια  άνθρωποι.

Η ιδεα και ο συμβολισμος της Παπαρουνας προερχεται απο το ποιημα του Καναδου Τζον ΜακΚρι,  ο οποίος υπηρέτησε στον πόλεμο ως στρατιωτικός γιατρός .

Ο ΜακΚρι , έγραψε το ποίημα στις 15 Μαϊου του 1915 προς τιμήν του συμμαχητή  και φίλου του  Αλεξις Χέλμερ, που τον είδε να πέφτει στη μάχη,  καθώς και όλων των πεσόντων οι οποίοι  σκοτώθηκαν  στις μεγάλες μάχες  του Υπρ στην δυτική Φλάνδρα του Βελγίου  όπου αποτέλεσε το επίκεντρο σφοδρών μαχών. Εκεί σταμάτησε η προέλαση των Γερμανών και ήταν το μόνο τμήμα του Βελγίου που δεν καταλήφθηκε από το Γερμανικό στρατό. Το κόστος ήταν τεράστιο αφού υπολογίζεται ότι οι απώλειες Βρετανών και   Γερμανών  στις τρεις μάχες του Υπρ ξεπέρασαν τις 900.000 χιλιάδες.

Θέλοντας να τιμήσουν τους νεκρούς του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μερικές μέρες μετά την λήξη του, είδαν κατάπληκτοι να φυτρώνουν παπαρούνες  στα κατεστραμμένα από τα χημικά και τις οβίδες πεδία μάχης, εκεί που είχαν χάσει τη ζωή τους χιλιάδες στρατιώτες,  θύματα της παράνοιας που γεννά ένας πόλεμος,  ανάμεσα στους τάφους,  το μοναδικό λουλούδι στο περιβόλι του θανάτου.

Το άλικο χρώμα της παπαρούνας συμβόλισε το αίμα που χύθηκε στο Α΄   Παγκόσμιο Πόλεμο. 

¨Στα λιβάδια της Φλάνδρας¨,  είναι το διασημότερο ίσως πολεμικό ή αντιπολεμικό ποίημα στην ιστορία των σύγχρονων πολέμων που γράφτηκε σαν φόρος τιμής στους νεκρούς των μαχών.

 Στις πεδιάδες της Φλάνδρας, παπαρούνες ανθίζουν

ανάμεσα στους σταυρούς σειρά με σειρά,

την δικιά μας θέση έτσι θυμίζουν.

Κορυδαλλοί θαρραλέα πετώντας,

αψηφούν των όπλων την κλαγγή

σπάνια κελαηδίσματα τραγουδώντας.

Είμαστε οι νεκροί.

Πρίν λίγες μέρες ζήσαμε, νοιώσαμε την αυγή

και είδαμε την ομορφιά της δύσης.

Αγαπήσαμε κι αγαπηθήκαμε

και τώρα κειτόμαστε στις πεδιάδες την Φλάνδρας.

Κράτα αυτό που έμεινε από την μάχη μας με τον εχθρό.

Σε σένα τα αδύναμα χέρια μας παραδίνουν τον πυρσό.

Κάνε τον δικό σου, κράτα τον ψηλά.

Κι αν η πίστη σου καμφθεί για μας που ΄χουμε πεθάνει

Δεν θα κοιμηθούμε ποτέ,

όσο φυτρώνουν παπαρούνες στις πεδιάδες της Φλάνδρας.

  Μετά το τέλος του πολέμου, η Αμερικανή καθηγήτρια Μόινα Μπέλ Μίκαελ, διάβασε το ποίημα του ΜακΚρι και επηρεασμένη απ΄αυτό, είχε την έμπνευση να πουλήσει μεταξωτές παπαρούνες για την οικονομική ενίσχυση των βετεράνων του Μεγάλου Πολέμου. Το ίδιο έκανε και η Γαλλίδα Μαντάμ Γκερίν, η οποία πουλούσε χειροποίητες παπαρούνες στο Παρίσι, για την ενίσχυση των παιδιών που ζούσαν στις πληγείσες από τον πόλεμο περιοχές.

Η ιδέα της Μίκαελ είχε τεράστια απήχηση και από το 1922 λειτούργησε στο Λονδίνο το < Poppy Factory> όπου μέχρι σήμερα κατασκευάζονται  περίπου 36 εκατομμύρια αναμνηστικές παπαρούνες.

Στο < εργοστάσιο παπαρούνας> , απασχολούνται κυρίως άτομα με αναπηρία που δυσκολεύονται να ενταχθούν στο κοινωνικό πλαίσιο. Τα χρήματα από τις παπαρούνες πηγαίνουν στη Βασιλική Βρετανική Λεγεώνα, επίσημη φιλανθρωπική οργάνωση για στρατιωτικούς και βετεράνους.