200 χρόνια απο το 1821- Εκδηλώσεις στη Λημνο, Μούδρος 1919

Ιστορική Έρευνα: Χαρούλα Ζαμπετάκη Πλιάτσκα

Αποσπάσματα από διάφορες εφημερίδες όπως ΕΘΝΟΣ, ΛΕΣΒΟΣ, ΛΗΜΝΟΣ των ετών 1914, 1916, 1918, 1919, 1920 κλπ  για την Εθνική Επέτειο της  25ης Μαρτίου, όπως αυτή εορτάσθηκε στη Λήμνο, στην Τένεδο και στην Ιμβρο.

Τα δημοσιεύουμε τμηματικά, για τα 200 χρόνια από το 1821 !

1 9 1 9

Εφημερίδα «ΛΗΜΝΟΣ» 31 Μαρτίου 1919   

Η ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ ΜΟΥΔΡΟΥ

Ισως ολίγαι πανηγύρεις έχουν να παρουσιάσουν ότι η εν Μούδρω πανήγυρις της Ευαγγελίστριας. Πληθώρα κόσμου ή μάλλον ανθρωποπλημμύρα κατέκλυσε τον περίφημον του Μούδρου ναόν από της εσπέρας της 25^ης Μαρτίου. Γυναίκες πάσης ηλικίας και άνδρες πάσης τάξεως έσπευδον μετ’ ευλαβείας προ της θαυματουργού της «Ευαγγελίστριας» εικόνος, ικετεύοντες ο μεν περί απαλλαγής παντός κακού και πάσης νόσου, η δε περί ιάσεως του πάσχοντος τέκνου της και περί παντός ότι την καρδίαν της εβάρυνε.

Η ωραία προσφυγοπούλα με τα σγουρά μαλλιά προσηύχετο για την ταχείαν επάνοδον στο σπιτάκι της, η χήρα της οποίας ο σύζυγος εφονεύθη υπηρετών την πατρίδα δέεται υπέρ της ψυχής του αγαπημένου της και η ωραία κι’ εύμορφη κοπελιά για τον καλόν της.

Κι’ εξακολουθούν αδιάκοπα να καταφθάνουν από τα διάφορα χωρία. Η εφοροεπιτροπή έχει τελείως διακοσμήση τον περίλαμπρον τούτον ναόν ούτως ώστε να είνε τα πάντα εν ζηλευτή τάξει.

Εις τους καλούς της κωμοπόλεως ταύτης ιερείς προσετέθη διά το πανηγυρικώτερον της ημέρας και ο τοποτηρητής της μονής Γοματίου διάκονος Ιγνάτιος.

Η λειτουργία λήγει και άρχεται η επί τη εθνική μας εορτή δοξολογία.

Και εν πρώτοις προσέρχονται πάσαι αι αρχαί Μούδρου, είτα οι λαμπροί αξιωματικοί του αεροπορικού μας σώματος. Τα σχολεία με το προσωπικόν των επί κεφαλής και εξακολουθούν την δοξολογίαν οι καλοί ψάλται μετά το τέλος της οποίας ο κ. Λιάπης παρακληθείς παρά της Επιτροπής του Ι. Ναού πλέκει τον ύμνον της εθνικής μας γιορτής με λόγια ζωντανά και με νόημα ευρύ, νόημα γεμάτο απ’ ταις αξέχαστες παλιές μας δόξες κι’ απ’ τους σημερινούς μας εθνικούς θριάμβους.

Κι’ έπειτα όλον εκείνο το κύμα του κόσμου ξεχύνεται στην αυλή η οποία γεμίζει απ’ τες γιορτινές και ποικιλόχρωμες αμφιέσεις των αμαζόνων. Ναι, γεμίζει το περιβάλλον εκείνο από σπινθήρας ηλεκτρικούς που με δύναμι εξαπολύονται από μάτια γαλανά κι’ από μάτια καστανά. Περνούν μπροστά μου αδιάκοπα αι περδικόστηθες και αι μαρμαροτραχήλες νεράϊδες και κυτάζοντας αχόρταγα λησμονώ πως έχομε κι’ υποχρεώσεις να επισκεφθούμε τον πρόεδρο κι’ όλους εν γένει τους γιορτάζοντας. Το μεσημέρι φιλοξενούμαι σ’ ένα φιλικό μου σπήτι, το βράδυ στου αγαπητού μου Κώστα και την επομένη σ’ άλλου φίλου μου το σπήτι.

Αλλά δεν τελείωσε ο πανηγυρισμός της ημέρας. Στας δύο μετά το μεσημέρι είμεθα υποχρεωμένοι να παραστούμε στην σχολική τελετή για την οποίαν δεν μπορώ παρά να συγχαρώ το διδάσκον προσωπικόν για τους ατρήτους κόπους που κατέβαλε. Εξοχα! Είθε έτσι να γίνωνται παντού.

Ότι όμως επέστησε περισσότερον την προσοχήν μου είνε ότι ο διευθυντής της σχολής έχει αναρτήση ένα πίνακα κι’ έχει κάτω απ΄την επιγραφή «Ηρώον Μούδρου» τα ονόματα των πεσόντων αθανάτων.

Ο Ευαγγέλου είνε αληθώς ένας απ’ τους ολίγους μας δασκάλους ακούραστος σ’ όλα. Οσο για την δ/α Κλεοπάτρα τη σεμνή κι’ ανεπτυγμένη αυτή παρθένα λυπούμαι ότι το σχολειό θα στερηθή μία τέτοια αναμορφώτρια. Είνε η μόνη τελειόφοιτος του Αρσακείου πώχομε στη Λήμνο. Αλλά και η δις Ευαγ. Γαλανάκη, αξία επαίνου είνε κι’ αυτή. Το μόνον που δεν έχουν είνε το σχολικό κτίριο για το οποίο πρέπει να λάβη πρόνοια το Υπουργείο, αν κι’ έχω μάθη άλλοτε πως θα ανελάμβανε την ανοικοδόμησίν του ο πλουσιώτερος του χωριού των. Αν το κάμη, ας γνωρίζη ότι θ’ αποθανατίση τ’ όνομά του.

Ο χορός των κοριτσιών τέλειος και το μάθημα της γυμναστικής καλόν.

Σε λίγες ώρες οι 5 διοργανωταί του χωριού των οποίων τα ονόματα παραλείπω γιατί δεν θέλω να προσκρούσω στην εγνωσμένη των φιλοτιμία κατόρθωσαν να κάμουν ένα πράγμα τέλειον. Στις δέκα το βράδυ ήρχισεν ο Ελληνικός χορός, επί κεφαλής ο αεροπόρος Θεοδωρακόπουλος, ο κ. Γόγας μας κατενθουσιάζει με το φλάουτό του και αι δεσποινίδες με τες λιγερές τους φωνές.

Ο κ. Βολάνης και όλοι οι παρυρεθέντες αεροπόροι μας των οποίων ξεχνώ τα ονόματα παρακολουθούν με μεγάλη προσοχή τα χορεύοντα ζεύγη. Τιμή για το χορό Μούδρου η παρουσία των.

Εις την χοροεσπερίδα εκτός των κυριών Α. και Δ. Αποστολίδου της Ευτυχίας Κοντογεώργη, Ελένης Θεοφάνους, κυρίας Βαφειάδου, κ. Βαφέα, κ. Π. Καλογιάννη, κα Ευαγγέλου, κ. Κατακουζηνού, διεκρίνοντο αι δεσποινίδες: Ευαγγέλα Κοντογεώργη, Ιφιγένεια Ματσικά, Κλεοπάτρα και Φιλίτσα Αναγνωστέλλη, Αντιγόνη Πλαγιαρινού, Αμαλία Γαλανάκη, Μαρία και Ανθίππη Τάρου, Αγγελική και Μαρία Ππαπαδημητρίου, Ιφιγένεια Παπαδοπούλου, Καλιρρόη Βαφέα και άλλαι πολλαί.

Ο αξέχαστος αυτός χορός διήρκεσε μέχρι της 3^ης εσπερινής μεθ’ ό διελύθη αποσυρθέντων πάντων εις τα ίδια.

Ο κ. Μηνάς Πνευματικός ακούραστος και περιποιητικώτατος, όλος γέλοια και ζωή. Τες περιποιήσεις και τες τσιρημόνιες τες έχει ρίξη από πολλού στον κάλαθο των αχρήστων. Είθε όλοι να κάμαμε το ίδιο.