Περιοδικό

Ουτε Μαρμαρίτες φέτος, ουτε Καλκατζαρ.

Κάποια έθιμα εξαφανίζονται σε ρυθμό αστραπής… στην  εποχή αυτή μαζί  με τόσα άλλα που αλλάζουν.

Τα παλιότερα χρόνια για να εξαφανιστεί ένα έθιμο  χρειαζόταν  διάστημα αιώνων,  σήμερα ούτε δεκαετία.

Αφήνω το τζόγο της Πρωτοχρονιάς  σε δρόμους,  πλατείες  και σπίτια.  Καλά…, στα καφενεία ο Τζόγος ήταν χρόνιος και δεν μιλάμε γι αυτόν !   Τη χαρτοπαιξία στα σπίτια παραμονή   Πρωτοχρονιάς,  που πριν λίγα  χρόνια  (ούτε 10)   άκμαζε  και θυμάμαι,  τότε,  οι Εφημερίδες,  οι οποίες  το ψάχνουν,  μοίραζαν τράπουλες για να πουλήσουν φύλλα !  Το θυμάστε; πόσα χρόνια πέρασαν;   Είχαμε και  το  Τζόγο  στο δρόμο με το κορώνα –  γράμματα και άλλα αυτοσχέδια αλλά αυτά σταμάτησαν κάποιες  δεκαετίες πριν.

Θα     αναρωτηθεί κανείς  και θα μου το προσάψει: Καλά ήταν σωστό,  τότε , μικροί και  μεγάλοι όλοι στο τζόγο;  Εγώ μιλώ για τη  ραγδαία αλλαγή εθίμων  και κυρίως συμπεριφορών,  που παρατηρείται  σε αυτό  το  τρεχάτο με 1000 ανησυχητικό τοπίο . Δεν θέλω να κάνω ηθικοπλαστικές και αυθαίρετες  προσωπικές αναφορές.

Πάμε λοιπόν στις  Μαρμαρίτες    οι οποίες είναι της ημέρας.

Θυμάμαι, πριν μερικά χρόνια, παραμονή των φώτων,   οι νοικοκυρές,  στα Χωριά κυρίως,   δεν παρέλειπαν να κάνουν Μαρμαρίτες  και σε ραδιοφωνικές εκπομπές , μου τις περιέγραφε  με εκείνη την καθαρή φωνή και  τη μοναδική  τσαχπίνικη  “Καλλιοπίτικη” ντοπιολαλιά η κυρία Ελένη Ρόκκου,  η οποία κάθε φορά στο Τηλέφωνο μου διευκρινίζει: “η μαμά του Μανωλ'”   και πρόσθετε  ότι ο άντρας της ο Γιώργος, ένας  ωραίος λαϊκός Ποιητής με πολύ  έξυπνο στίχο ,  μου στέλνει χαιρετίσματα.  Μετα  από αυτά τα προκαταρτικά  μου εξηγούσε,  στον ραδιοφωνικό  αέρα,  το έθιμο  της  Μαρμαρίτας.

Σε μια άκρη της Αυλής,  εκεί που υπήρχε ένα  έτοιμο σημείο για να ανάβουν φωτιά με ξύλα  για τις διάφορες εργασίες του σπιτιού, ζέσταμα νερού, μαγείρεμα κλπ αυτή τη φορά αντί για καζάνια και τηγάνια  τοποθετούσαν  μια πλανερή πέτρα, διαλεγμένη  να είναι  ανθεκτική στη φωτιά και να μην σπάει. Και το όνομα αυτής: Πλακί.

Εύκολα πράματα:   Μια φωτιά με ξύλα  σε ένα σημείο στο σπίτι, στην αυλή, οπουδήποτε  και από πάνω το πλακί !  Το  πύρωναν και έριχναν  το Χυλό  από αλεύρι και νερό που είχαν ετοιμάσει.

Πανω στο  πυρωμένο  πλακι,  κουταλιά –  κουταλιά το χυλό και να τες οι Μαρμαρίτες, Όπως  ήταν ζεστές –  ζεστές  τις περιέχυναν με   μέλι ή μούστο (πετμεζ) και χοντροκομμένα τριμμένα καρύδια ή αμύγδαλα…  Πανηγύρι στις αυλές και στη γειτονιάΩραίο έθιμο, Γευστικό, Χορταστικό, Χρήσιμο !  Πάει και αυτό μαζί με τις αυλές και το πλακί…

Πάντως για τις νέες νοικοκυρές , που αρκετές  ψάχνουν ευκαιρίες για σπιτικές δραστηριότητες, νομίζω ότι όλα αυτά γίνονται στην κουζίνα του σπιτιού  και αντί για πλακί,  ένα τηγάνι…

Τελειώνω με μια απλή αναφορά  σε ένα άλλο έθιμο, ας το πω ετσι,  που ήταν  οι Καλκατζάρ.  Κατά τις  διηγήσεις των παραμυθάδων της εκείνης της Εποχής ,  τέτοια εποχή κυκλοφορούσαν για να παρενοχλήσουν τις κοπέλες και να μαγαρίσουν , όπως ελέγετο,  τα σπίτια και  με επιλεκτικές  επιδόσεις στους Μύλους εκείνης της Εποχής.

Μετά απο 12 μέρες παραμονής στη Γη έφευγαν οι τρομεροί και τρομαχτικοί Καλκατζάρ,  όταν  ο παπάς ευλογούσε τα νερά και στο σπίτι πήγαινε ο Αγιασμός. Πάνε και οι καλκατζάρ. ούτε μια αναφορά φέτος,  που παλιά  έκανα στο ΡΑΔΙΟ ΑΛΦΑ, ολόκληρες εκπομπές.

Ευτυχώς υπάρχουν οι δημοσιευμένες και αδημοσίευτες καταγραφές του Χρ. Κολερού, για την ιστορία μιας άλλης  εποχής…  Καλυτερης ή  χειρότερης;  Ανάλογα από ποια σκοπιά θα το δει κανείς !

Google NewsΑκολουθήστε το LimnosNea.gr - ΡάδιοΆλφα στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσειςαπό την Λήμνο και τον κόσμο.

Δείτε περισσότερα

Σχετικά Άρθρα

Back to top button