Για την Εορτάζουσα σήμερα, 24/4, Καμμένη Παναγιά: ΕΙΚΟΝΕΣ

Γράφει η  Χαρούλα Ζαμπετάκη Πλιάτσκα

ΕΞΩΚΚΛΗΣΙ ΚΑΜΜΕΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ – ΕΙΚΟΝΕΣ

Στον Α΄ τόμο του δίτομου συλλογικού έργου ΛΗΜΝΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ –ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΕΛΛΗΣ / ΑΘΗΝΑ 2010, ο κος Γεώργιος Τσιγάρας, Αν. Καθηγητής Ιστορίας και Εθνολογίας Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, Δρ. Θεολογίας-Δρ. Βυζαντιολογίας αναφέρεται  στις εικόνες του Εξωκκλησίου Καμμένη Παναγιά, Μύρινας Λήμνου:

Στο τέμπλο του Ναού υπήρχαν εικόνες, οι οποίες τώρα φυλάσσονται στο Εκκλησιαστικό Μουσείο Ι. Μητροπόλεως Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου. Συγκεκριμένα αναφέρονται τα εξής:

Ως θύρα του τέμπλου του Ναού, με ύψος 1.96 εκ. και πλάτος 62 εκ. εικονίζεται ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, ολόσωμος, με εντυπωσιακά πολύχρωμα φτερά, με σκούρο θαλασσί μακρύ χιτώνα και κόκκινο ανεμίζον ιμάτιο.  Ο άγνωστος ζωγράφος, αντιγράφει ρωσσικής προέλευσης πρότυπο, όπως δείχνει η επιγραφή στη σφαίρα που κρατά ο αρχάγγελος.

Αριστερά του βημόθυρου, η εικόνα της Θεοτόκου, με επιγραφή: «ΜΡ – ΘΟΥ Η Παραμυθία – των θλιβομένων», διαστάσεων 89 Χ 48 Χ 2,1εκ. με βαθυγάλαζο χιτώνα και  μακρύ τριανταφυλλί μαφόριο, κρατώντας στην αγκαλιά της τον Χριστό. Στο κάτω μέρος της εικόνος υπάρχει η επιγραφή του ζωγράφου «1865 Ιουνίου 19 Χειρ Ευστρατίου Ιμβρίου». Ο Ιμβριος ζωγράφος χρησιμοποιεί τον όρο «Παραμυθία» με την εννοιολογική και θεολογικη της σημασία.

Εν συνεχεία η εικόνα με την απεικόνιση της Κοίμησης της Θεοτόκου, διαστάσεων 90 Χ 49 Χ 2,7εκ., η οποία είναι δίζωνη. Στην κάτω ζώνη  απεικονίζεται ο Χριστός, που παραλαμβάνει τη ψυχή της Παναγίας και η νεκρή Θεοτόκος που περιβάλλεται από αποστόλους, ιεράρχες και πενθούντες αγγέλους και πιστούς.  Στην επάνω ζώνη, εικονίζεται η σκηνή της Μετάστασης της Θεοτόκου και της παράδοσης της Τιμίας Ζώνης. Ο ζωγράφος άγνωστος. Η εικόνα χρονολογείται στα μέσα του 19^ου αιώνα. Διατηρείται σε καλή κατάσταση. Φέρει επιζωγραφίσεις του έτους 1941.

Δεξιά του βημόθυρου, η εικόνα του Χριστού, με επιγραφή : «ΙΣ – ΧΣ Ο Ζωοδότης», με μακρύ πορφυρό χιτώνα και βαθυγάλανο ιμάτιο, με πλατιές χρυσές ανταύγιες,  ευλογώντας με το δεξί χέρι και κρατώντας βιβλίο με το αριστερό. Η εικόνα σε ξύλο διατηρείται σε σχετικά καλή κατάσταση. Παρατηρούνται φθορές του ξύλου και έκπτωση της ζωγραφικής επιφάνειας. Στο κάτω μέρος υπάρχει η υπογραφή του ζωγράφου «1865 Ιουνίου 19 έργον Ευστρατίου Ιμβρίου».

Εν συνεχεία η εικόνα του Αγίου Ιωάννη, με επιγραφή «Αγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος» ολόσωμος και φτερωτός, διαστάσεων 88,5 χ 52,5 χ 2,4εκ. Στο κάτω μέρος της εικόνας απεικονίζεται μέσα σε πολυτελή κάνθαρο η αποκομμένη κεφαλή του Προδρόμου. Εδώ διαβάζονται δύο επιγραφές: «1865 Ιουνίου 19 χειρ Ευστρ[ατίου] Ιμβρίου» και «Δι έξόδων Ιωά[ννου] Π. Καρατζά». Η εικόνα σε ξύλο διατηρείται σε σχετικά καλή κατάσταση.

Επίσης αναφέρεται και σε μία εικόνα του Αγίου Αθανασίου διαστάσεων 93 Χ 49 Χ 1,8εκ. σε καλή κατάσταση, στο κάτω μέρος της οποία υπάρχει η επιγραφή «αγιοιστορήθη/η θαυματόβρυς άυτη εικών 1865 Ιουν(ίου) 19 χειρ Ευστρατίου».

Η αναφορά στο συγκεκριμένο θέμα, έγινε κατά την παρουσίαση του συλλογικού έργου ΛΗΜΝΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ στην Αθήνα, στο Θέτρο του Κολλεγίου Αθηνών, Κολλεγίου Ψυχικού, στις 22 Μαϊου 2012.

Χαρούλα Ζαμπετάκη Πλιάτσκα

24.4.2020