Λημνος – Η ΓΑΛΛΙΑ – του Γρ. Μανινάκη

Η ΓΑΛΛΙΑ
Τις μερες τουτες των εορτων , εδω και πολλα χρονια πισω, οταν κλεινανε τα σχολεια για τις γιορτες απο Χριστουγεννα μεχρι και μετα την Πρωτοχρονια , συχνα θα μας ακουγε κανεις , πιτσιρικαδες τοτε, να λεμε καθε φορα που μαζευομαστε 3-4 μαζι: «Ειστε για Γαλλια» ? « Παμε για Γαλλια?
Και φυσικα , δεν εννοουσαμε καποιο ευρωπαικο ταξιδι στην τοσο μακρυνη απο την Λημνο χωρα. Για μας τοτε , «Γαλλια» σημαινε, να βρουμε το καταλληλο , απαραιτητα μοναχικο και σιγουρα οχι πολυσυχναστο απο ενηλικες «ΣΤΕΝΟ» στο ΚΑΣΤΡΟ , ( τοτε δεν ειχε ακομη μετονομασθει ΜΥΡΙΝΑ) , για να επιδοθουμε στο τοσο «ελκυστικο» παιχνιδι του παιδικου «υπαιθριου τζογου», που για καποιο λογο ονομαζαμε «ΓΑΛΛΙΑ» , με τα μεταλλικα «μισαδακια» και τις «δραχμες» . Ακομη και σημερα δεν γνωριζω την προελευση του ονοματος αυτου, και ποτε βεβαια ,δεν ειχαμε σκεφτει σαν παιδια , να κανουμε καποια ετυμολογικη η πολυ περισσοτερο «πραγματικη» αναλυση της ονομασιας του παιχνιδιου , που ειχε εφευρει η παιδικη φαντασια , και που τοσο μας αρεσε να παιζουμε τις μερες των εορτων. Οι μεγαλοι λοιπον παιζανε ως τα ξημερωματα «ποκα» και διαφορα αλλα στα σπιτια και στα θολωμενα απο την κάπνα καφενεια , κι’ εμεις στον καθαρο αερα απ’ το πρωι ως το μεσημερι «Γαλλια» , με διακοπη για φαγητο στο σπιτι , και παλι καποτε συνεχεια και τ’ απόγεμα, αν δεν το ριχναμε στην «μπαλλα»…!
Απαραιτητο στοιχειο της «Γαλλιας» ηταν κατα πρωτον η ΠΑΡΕΑ. Επρεπε να ειμαστε τουλαχιστον ΤΡΕΙΣ. Η δικια μας η παρεα δεν ειχε ποτε προβλημα «απαρτιας»..! Ισως να μην τους θυμαμαι και ολους αλλα σιγουρα μελη της «Παρεας» ηταν , εκτος απ’ τον εαυτο μου, οι συμμαθητες μου Αγγελος Χρυσαφης και Ανδρεας Νιονακης, ο κατα ενα χρονο μεγαλυτερος Βασιλης Τσακιρης, ο κατα τι μικροτερος Μανωλης Μανος, καποτε και ο Γιαννης Κελεποσιδης , ισως αν δεν με ξεγελα η μνημη και ο Γιαννης Τακακης , και σιγουρα καποιοι αλλοι που , ας με συγχωρησουν, δεν τους θυμαμαι. ( Γνωστον γαρ το ….. «ου γαρ ερχεται μονον»)
Δευτερο απαραιτητο στοιχειο ηταν ο «ΧΩΡΟΣ». Δυο ηταν , απ’ οτι θυμαμαι ,τα πιο συνηθισμενα , μοναχικα και ασυχναστα στενα. Το ενα , αυτο που ειναι μεταξυ του σπιτιου του Δανεζη και του σημερινου «Καφε» του Καζαβουμπου ( σήμερα ΙΣΑΛΟΣ) , που βγαινει προς το Ρωμεικο , (παλια υπηρχε εκει κι’ ενα χαλασμα), και το αλλο το στενο πισω απο τον τωρινο Καραγκιοζη , παλια ηταν το καλοκαιρινο σινεμα ΚΥΜΑ, στο στενο που εβγαινε προς το ποταμι, εκει που σημερα παρκαρουν τα αυτοκινητα και τα μηχανακια. Μερικες φορες βρισκαμε και καποιους μοναχικους χωρους στα γυρω στενα της σημερινης πλατειας του ΟΤΕ.
Εκτος απο μοναχικα τα στενα αυτα επρεπε να εχουν και ενα τμημα «ομαλου» εδαφους για να διεκπεραιωνονται οπως επρεπε οι απαραιτητες διαδικασιες της «ΓΑΛΛΙΑΣ». Το παιχνιδι ηταν σχετικα απλο. Δυο γραμμες στο χωμα σε μια αποσταση 4-5 μετρων, οπου ο καθε παικτης ερριχνε την «ΜΠΑΚΙΡΑ» του ( απο τη λεξη ΜΠΑΚΙΡΙ ) , ενα απαραιτητα μεγαλο και σχετικα βαρυ κερμα , συχνα εκεινο το προπολεμικο μεταλλικο ταλληρο με τον «φοινικα» στη μια του πλευρα, η ελειψει τετοιου, ενα κανονικο ταλληρο η δεκαρικο της εποχης.
Οι δυο γραμμες ηταν αποτελεσμα της πρακτικης μας φαντασιας για να παιζεται το παιχνιδι εναλλαξ, στη μια και στην αλλη γραμμη.
Οι καλως «προετοιμασμενοι» παντως, φροντιζαν να εχουν και πιο αποτελεσματικα «οπλα» , εχοντας βρει και φερνοντας παλιες «ΜΠΑΚΙΡΕΣ», πιο μεγαλες και πιο βαριες , ωστε να πετυχαινουν πιο ευκολα την «ΠΡΩΤΙΑ» , με το να ριξουν το κερμα τους πιο κοντα στη γραμμη που ειχαμε χαραξει στο χωμα.
Ετσι εβγαινε ο πρωτος, ο δευτερος, ο τριτος κλπ , αναλογα με τινος η «ΜΠΑΚΙΡΑ» ηταν πιο κοντα στη γραμμη. Στη συνεχεια του παιχνιδιου ΟΛΟΙ οι παικτες εδιναν στον τελευταιο ( αυτος που η «μπακιρα» του επεφτε μακρυτερα στη γραμμη) απο ενα μισοφραγγο. Ετσι μαζευονταν 3, 4 , 5 κλπ «μισαδακια» , αναλογα με τον αριθμο των παικτων. Στη συνεχεια ο «πρωτος» καλυπτε με το χερι την «ΜΑΠAΚΙΡΑ» του ειτε στο χωμα ειτε μεταξυ των χεριων του και ο τελευταιος «ΚΟΡΩΝΙΖΕ» ολα τα μισοφραγγα . Αυτα πεφτανε στο εδαφος αλλα «ΚΟΡΩΝΑ» αλλα «ΓΡΑΜΜΑΤΑ». Ο πρωτος τοτε σηκωνε το χερι απο την «ΜΠΑΚΙΡΑ» του, και αναλογως «κερδιζε» τα μισοφραγγα που ειχαν πεσει στο χωμα , αυτα που «συμφωνουσαν» με την «μπακιρα» σε «κορωνα η γραμματα»….!
Οσα μισαδακια περισσευαν και δεν κερδιζονταν απο τον πρωτο «ξανα -κορωνιζονταν» απο τον τελευταιο για τον δευτερο και ουτω καθ’ εξης .
Οτι ΔΕΝ κερδιζονταν ως το τελος εμενε στον τελευταιο, κατι σπανιο , ιδιως αν υπηρχαν αρκετοι παιχτες. Μεγαλη υποθεση βεβαια τοτε , το να κερδισει συνολικα καποιος απο μας 10 -15 δραχμες.
Η «ΓΑΛΛΙΑ» ειχε βεβαια και τις παραλλαγες της στην διαδικασία.. Ο τελευταιος για παραδειγμα αντι να «ΚΟΡΩΝΙΣΕΙ» τα μισοφραγγα ειχε το δικαιωμα να τα «ΤΑ΅Ι΅ΣΕΙ».
Αυτο σημαινε οτι μπορουσε να πει στον καθε παικτη «ΠΑΡΤΑ ΚΟΡΩΝΑ»..η «ΠΑΡΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ» , οποτε αν η πλευρα της «μπακιρας» που καλυπτε ο καθε παικτης συμφωνουσε με το «ΤΑΙΣΜΑ» , τοτε ΟΛΑ τα μισαδακια κερδιζονταν απο τον παικτη . Αν οχι τοτε εμεναν ΟΛΑ στον τελευταιο για να τα «ΤΑΙΣΕΙ η να τα «ΚΟΡΩΝΙΣΕΙ», κατ’ επιλογην, στον επομενο παικτη.
Ετσι αν ο τελευταιος ηταν πολυ τυχερος υπηρχε πιθανοτητα με το «καταλληλο» διαδοχικο «ΤΑΙΣΜΑ» να κερδισει στο τελος ΟΛΑ τα μισαδακια.
Μερικες φορες , οι πιο συντηρητικοι και λιγοτερο ριψοκινδυνοι, δεν αποδεχονταν το «ΤΑΙΣΜΑ» σαν επιλογη και ετσι εμπαινε κανονας στην αρχη του παιχνιδιου : ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΤΟ ΤΑΙΣΜΑ.
Ενας αλλος λογος που πολλες φορες συμφωνουσαμε να μην υπαρχει «ΤΑΙΣΜΑ» ηταν για ν’ αποφευχθει ο «πειρασμος» για τυχον «ανιερες» συμφωνιες/συμμαχιες σε συννενοηση του τελευταιου , που θα ΤΑΙΖΕ τα μισαδακια , με καποιον απο τους παικτες. Η αληθεια ειναι οτι ουδεποτε θυμαμαι να μαλλωσαμε η να αλληλο-υποψιαστηκαμε ο ενας τον αλλον μεσα στο παιχνιδι.
Αλλο πραγμα το τι γινεται την σημερον ημεραν με διαφθορα , διαπλοκη και κομπινες καθε ειδους σε καθε επιπεδο.
Αυτα αγαπητοι μου φιλοι περι «ΓΑΛΛΙΑΣ», του «υπαιθριου τζογου» των παιδικων μας χρονων , που παιζαμε με το χαρτζιλικι των ημερων και καποια εποχικα «εισοδηματα» που μας εφερναν τα «ΚΑΛΑΝΤΑ».
Δεν ξερω για σας, αλλα εμενα αυτες οι αναμνησεις μου φερνουν μια παραξενη νοσταλγια και ενα επιμονο ερωτημα :
Μπας….. και καθε περυσι και καλλιτερα..???
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΜΕ ΥΓΕΙΑ …ΣΕ ΟΛΟΥΣ !
ΠΑΝΤΑ ΚΑΛΑ ΝΑ ΑΝΤΑΜΩΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΝΑ ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ…!
Γρηγορης Μανινακης, Νεα Υορκη