Νίψον ανομήματα μη μόναν όψιν… Τι ειναι η “καρκινική” γραφή.
Νίψον ανομήματα μη μόναν όψιν
Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης
Στον περίβολο της Αγίας Σοφίας υπήρχε μία κρήνη, πάνω στην οποία ήταν χαραγμένη η φράση ΝΙΨΟΝ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ ΜΗ ΜΟΝΑΝ ΟΨΙΝ. Αυτό σημαίνει «Πλύνε τις αμαρτίες σου και όχι μόνο το πρόσωπό σου». Που διαβάζεται το ίδιο, τόσο ξεκινώντας κανονικά από τα αριστερά, όσο και ανάποδα, από τα δεξιά, από το τέλος προς την αρχή.
Αυτού του είδους οι επιγραφές ονομάζονταν καρκινικές και πήραν το όνομά τους από τον καρκίνο, τον γνωστό μας κάβουρα που περπατά με το ίδιο τρόπο προς τα δεξιά και αριστερα, περα – δωθε!
Διαβάζοντας μια καρκινική επιγραφή, το βλέμμα μας πηγαίνει από αριστερά προς τα δεξιά και μετά από τα δεξιά προς τα αριστερά, όπως δηλαδή θα κινείτο αν παρακολουθούσε έναν κάβουρα (καρκίνο) να προχωρά. Εξ ου και “καρκινική” επιγραφή.
Π.χ. τα ονόματα “ΑΝΝΑ” ή “ΣΑΒΒΑΣ” αλλά και πόλεις όπως “ΣΕΡΡΕΣ” είναι καρκινικές.
Παρόμοιες επιγραφές είναι οι:
“Νοσώ. Σύ ος η ίαμα, Ιησού, σώσον”
“Νόμον, ο κοινός, έχε σον οικονόμον”
“Σος ειμί, τίμιε, σός”
“Σοφά ται και μη, γη μια και τάφος”.
Στη Λήμνο έχουμε πολλές κρήνες, παρόμοιες με τις κρήνες της Κωνσταντινούπολης, από τις οποίες μπορεί κανείς να προμηθευτεί πόσιμο νερό, όπως π.χ. στα Θέρμα, στο Πλατύ κ.ά.
Εκτός από αυτές τις δημόσιες κοινοτικές βρύσες-κρήνες, διάσπαρτα στο νησί είναι και τα αγιάσματα, όπως π.χ. στον Κότσινα, τον Άγ. Σώζωντα κ.ά.
Κι επειδή η Λήμνος γενικά έχει μια βυζαντινή παράδοση, ίσως θα ήταν ταιριαστό πάνω από αυτές τις κρήνες και τα αγιάσματα να υπάρχει μια επιγραφή, ίσως αυτή ή κάποια άλλη παρόμοια με της Κωνσταντινούπολης.