ΝΟΣΤΑΛΓΙΚΑ.
ΝΟΣΤΑΛΓΙΚΑ.
της Βαρβαρας Βαγιάκου Βλαχοπούλου
Ένα μικρό επίκαιρο απόσπασμα από το βιβλίο μου « Με βοριάδες και Νοτιάδες»
<< Στα χωριά τον Επιτάφιο τον στόλιζαν συνήθως με αγριολούλουδα. Ανατρίχιαζε από κατάνυξη μπροστά του σαν τον αντίκριζες στολισμένο λιτά απέριττα με κίτρινες και άσπρες μαργαρίτες, περασμένες στα βούρλα να σχηματίζουν γιρλάντες ασπροκίτρινες.
Οι παπαρούνες δεμένες σε ματσάκια στόλιζαν τα πλαϊνά δοκάρια του Επιταφίου εκείνα που σχημάτισαν την είσοδο του πάνσεπτου τάφου από όπου έσκυβαν ευλαβικά τα κεφάλια των πιστών να φιλήσουν το αρωματισμένο με μοίρα σώμα του ΚΥΡΙΟΥ την άγια τουτη μέρα.
Στην Αγία Τριάδα της Μύρινας ο επιτάφιος στολίζονταν πάντα από τον Γαϊτάνο με τα λειψά δάχτυλα της αριστερής του παλάμης.Βοηθός του η Μικέτα…
Μόλις χάραζε η μέρα της Μ.Παρασκευής, εμείς τα κοριτσάκια,ξεχυνόμαστε στους δρόμους.Χτυπούσαμε τις πόρτες των σπιτιών που είχαν κήπους. Οι νοικοκυρές φύλαγαν σαν τα μάτια τους για τούτη τη μέρα τα εκατοντάφυλλα τριαντάφυλλα με την ιδιαίτερη ευωδιά, τους κρίνους,τις κάτασπρες πάπιες. Ήταν γεμάτος την εποχή τούτη ο μικρός σκιερός κηπάκος της κ. Καρτσακλή.
Το πιο κοινό πασχαλινό λουλούδι ήταν οι μοσχομύριστες ανθεκτικές βιολέτες σε διάφορους χρωματισμούς. Μελιτζανιές ,μωβ ,ροζ, άσπρες και κίτρινες πιρτσιλωτές.Μας τις έκοβαν σε μπουκέτα ,γέμιζαν οι αγκαλιές μας και τα πανέρια μας.Τρεχάτες τα κουβαλούσαμε στην Εκκλησία.Τα αποθέταμε στο δεξί ξύλινο πεζούλι κι εκεί με την καθοδήγηση του έμπειρου κ. Γαϊτάνου φτιάχναμε ματσάκια σε χρωματικούς συνδυασμούς και τα περνούσαμε στο χέρι της Μικέτας Εκείνη με τη σειρά της στον κ. Γαϊτάνο ο οποίος με ένα μυτερό σουβλί τα έδενε στα πλαϊνά δοκάρια του επιταφίου σχηματίζοντας την κυκλική ολάνθιστη είσοδο του τάφου όπου θα έμπαινε το πάνσεπτο σώμα του κυρίου.Ο τρούλος στολίζονταν πάντα με τριαντάφυλλα κι´ ανάμεσα τους, ολόλευκες πάπιες αυτές που σήμερα αποκαλούν Κάλες.
Με τις αναμνήσεις αυτές, νοσταλγικά συντηρημένες ….Ω των θαυμάτων των καινών, ω αγαθότητας ! Ω αφράστου ανοχής! ,αξιώθηκα χρόνια αργότερα να κάνω Πάσχα στο νησί φιλοξενούμενη της αδερφής μου.
Τη Μ Παρασκευή αχάραγα μαζέψαμε τα εκλεχτότερα λουλούδια του κήπου της σε καλαθόπλεκτο πανέρι και καμαρωτές για τον πλούτο της σεμνής μας προσφοράς,παραδώσαμε το πανέρι στην αρμόδια επι του στολισμού.
Απαξιωτικά μας είπε. Βάλτε το εκεί κάπου…ίσως κάτι μας χρειαστεί στο τέλος.
Ο επιτάφιος στολίζονταν με κόκκινα και άσπρα γαρύφαλλα αυτά του ανθοπωλείου.
Μέχρι εκείνη τη στιγμή, νόμιζα πως τα ανθοπωλεία στο νησί ήρθαν ( γιατί στα χρόνια μας δεν υπήρχαν) για να πηγαίνεις σε όποιον γιόρταζε, ένα μάτσο γλαδιόλες τυλιγμένες σε ζελατίνα και δεμένες με κατσαρή κορδέλα,αντί το μπουκάλι το Βερμούτ που πηγαίναμε παλιά, τυλιγμένο σε κοκκινόχαρτο σα χρυσόψαρο.
Μόλις είχα ανακαλύψει πως τα ανθοπωλεία ήρθαν στο νησί για να πουλάνε γαρύφαλλα άοσμα να στολίζουν τον τάφο του ΚΥΡΙΟΥ.
Σα δε ντρεπόμαστε ξεστόμισα.
Και προς τι τόσοι κήποι; Προς τι τόσες ποικιλίες τριαντάφυλλων αν δεν προσφερόμαστε να στολίσουμε τον τάφο του Κυρίου μας;
Αν δε μας κόφτει να πλέξουμε ένα στεφάνι με μωβ βιολέτες για το στεφάνι του Σταυρού της Μ Πέμπτης αλλά να προσβάλουμε τη σταύρωση με ένα κάτασπρο φενιζόλ και κόκκινα πεθαμενατζίδικα γαρύφαλλα όρθια σαν το λειρί του πετεινού.
Πως γίνεται Μ Παρασκευή χωρίς το άρωμα της Πασχαλιάς κι αυτό της βιολέτας;Αυτή η ευωδιά ζυμωμένη με την ευωδιά του Αγιορείτικου λιβανιού δημιουργεί την ιδιαίτερη ατμόσφαιρα της Μ.Παρασκευής…
«Ω της παραφροσύνης και της χριστοκτονίας…της των προφητοκτόνων!»
Πήραμε το πανέρι μας,περάσαμε στο διπλανό νεκροταφείο και ράναμε τους τάφους των νεκρών μας.
« Μυροφόροι ήλθον μύρα σοι Χριστέ μου κομίζουσαι προφρόνως»
Καλή Ανάσταση 🙏🏽