Ο χειμώνας τα παλιά χρόνια

Ο χειμώνας τα παλιά χρόνια

Επιμελεια: Θ. Δημητριαδης

«Ο χειμώνας αν δεν πιάσει, κι ο χιονιάς αν δεν πλακώσει, ούτε λάδι, ούτε στάρι, ούτε ανθούς η γης θα δώσει»!

Παλιά που δεν υπήρχαν πολλοί μετεωρολόγοι και μακροχρόνιες προβλέψεις, ο κόσμος ήξερε μόνο για τις κοντινές προβλέψεις, τις εμπειρικές! Γι αυτό λοιπόν είχαν κάνει τις δικές τους παρατηρήσεις, και είχαν αποκτήσει πολλές εμπειρίες! Κοιτούσαν την συμπεριφορά των ζώων, των πουλιών, τον ουρανό, τα άστρα, τον ήλιο, το φεγγάρι, κατά που θα συννεφιάσει, από πού θα φυσήξει, από πού θα αστράψει, για να ξέρουν «τι καιρός θα φυσήξει», για να ξέρουν να φυλαχτούν!

Αλλά και ο ίδιος ο άνθρωπος καταλαβαίνει την αλλαγή του καιρού, όταν ξαφνικά νιώθει πόνο σε παλιά σπασίματα, τραυματισμούς, τομές εγχειρήσεων, ή πόνους στην μέση, στις αρθρώσεις, τα «ρευματικά και τα αρθριτικά». Είχαν παρατηρήσει ότι και αυτά είναι ασφαλή σημάδια αλλαγής του καιρού, και μάλιστα με κρύο και βαρυχειμωνιά.

Έλεγαν ότι αν η γάτα στα καλά καθούμενα νιβόταν, χάλαγε ο καιρός! Ο σκύλος όταν ξαφνικά έψαχνε ζεστό μέρος και κουλουριαζόταν, ερχόταν βαρυχειμωνιά! Αν το φεγγάρι είναι όρθιο, είναι σίγουρο πως θα έχουμε καλοκαιρία. Αν όμως έχει κλίση στα πλάγια, θα έχουμε κακοκαιρία. Αν γύρω από το φεγγάρι έχουμε κάτι σαν στεφάνι και γύρω – γύρω εξωτερικά άλλα δυο μεγαλύτερα, θα έχουμε πολλή βροχή.

«Άσπρος ήλιος, μαύρη μέρα» λέγανε. Δηλαδή αν ο ήλιος το πρωί είναι λευκός και δεν λάμπει, ο καιρός θα είναι βροχερός, σκοτεινός, και είναι προμήνυμα μεγάλης κακοκαιρίας!

Τα βατράχια πάλι όταν κράζουν ομαδικά και πιο πολύ από ό,τι συνήθως, πάλι προβλέπουν κακοκαιρία.

«Όταν θα φύγει ο κόρακας, το χιόνι θα μας κλείσει, και η γιαγιά στο τζάκι μας τη ρόκα θα γεμίσει», λέγανε για τα κοράκια, που μαζεύονται πολλά, και κάνουν κύκλους χαμηλά όταν περιμένουν βοριά και κακοκαιρία, κατεβαίνοντας πιο χαμηλά σε μέρη που δεν χιονίζει για να βρουν τροφή.

Οι τσίχλες, οι μπεκάτσες, τα ψαρούνια που έρχονται σαν σμήνη, οι σουσουράδες και άλλα πουλιά, όταν καταλαβαίνουν την κακοκαιρία, φεύγουν από τα ορεινά μέρη, και καταφεύγουν σε χαμηλότερα, κατεβαίνοντας προς στον κάμπο.

Ένα ασπρόμαυρο γεράκι, η «σπαζογερακίνα» όπως την λέγανε, όταν παρουσιαζόταν ερχόταν βαρυχειμωνιά.

Ένα μικρό πουλάκι μετεωρολόγος, μικρότερο και από τον σπουργίτη, είναι ο γνωστός μας σπίνος που ακολουθούσε τους ζευγάδες, γιατί κατά το όργωμα έβρισκε εύκολα τροφή όπως έντομα σκουλήκια κλπ. Είχε γλυκιά λαλιά που λέει και το ποιηματάκι του Γ. Δροσίνη, και όταν σταματούσε την ημέρα να κελαηδάει, προμηνυόταν κακοκαιρία.

Τα χελιδόνια όταν πετάνε ξυστά στο έδαφος προμηνύεται μπόρα, και ο κόκορας αν λαλούσε μετά το ηλιοβασίλεμα, άλλαζε ο καιρός!

Τα βράδια που έκανε βαρυχειμωνιά, οι πολύ κοντινοί γείτονες, αυτοί που ήταν μεταξύ τους μια πόρτα, μαζευόντουσαν πότε στο ένα σπίτι και πότε στο άλλο και ρούγευαν ψήνοντας κάστανα! Όταν καθόμαστε τα βράδια γύρω από το τζάκι με τους μεγαλύτερους, εκτός από παραμύθια ανοίγαμε το «ράδιο» που ήταν πάνω στο τζάκι, το Phillips με την μεγάλη μπαταρία «Berec», που το είχαμε αγοράσει από την πρωτεύουσα του νομού. Από αυτό το ραδιόφωνο

Τηλεόραση δεν υπήρχε τότε, και στο «ράδιο» ακούγαμε τραγούδια, θέατρο, ιστορίες, και τα «νέα» απ όλο τον κόσμο. Όταν έλεγε ειδήσεις, και ειδικά τον καιρό, οι μικροί στεκόμαστε «κλαρίνο»! Αν οι ειδήσεις έλεγαν για καμιά μεγάλη κακοκαιρία που θα ερχότανε κατά εμάς, ή για καμιά σοβαρή επιδημία, τότε όλοι έκαναν την προσευχή τους, και με μια φωνή έλεγαν: «Στην Τουρκιά να πάει, στην Τουρκιά»! Όταν ρωτήσαμε γιατί να πάει το κακό στην Τουρκία αφού και αυτοί άνθρωποι είναι, μας είπαν ότι από κείνα τα χρόνια, «οι Τούρκοι μας έχουν κάψει τη γούνα»!

Αν το «κακό» έπεφτε πάνω μας, τότε λέγανε ότι έφταιγε ανάμεσα στα άλλα και το ότι ο κόσμος έχει «Τουρκέψει», ότι δεν πάμε στην εκκλησία, δεν νηστεύουμε, και τις Κυριακές και τις γιορτές κάποιοι πηγαίνουν στις δουλειές! Αν όμως η συμφορά πήγαινε κατά την Τουρκία, τότε σήμαινε ότι είμαστε όλοι στον «σωστό δρόμο», τον δρόμο του Θεού, στο δρόμο της αρετής και όχι της κακίας, οπότε ανακουφισμένοι αναφωνούσαν: « Να ρε, υπάρχει και Θεός»!

Εκείνο που μπορούμε να κάνουμε τώρα είναι να φροντίσουμε να περάσουμε με ασφάλεια αυτές τις πονηρές μέρες, οι μετεωρολόγοι να πέσουν όξω, και η κακοκαιρία δεν είναι ανάγκη να πάει ούτε στην Τουρκία! Να κάνουμε υπομονή λίγες μέρες, να μείνουμε μακριά από τα χωράφια και τις αγροτικές δουλειές γιατί παραμονεύουν πεσίματα, κορονοϊός, κρυολογήματα, εγκεφαλικά, και καρδιές! Να είμαστε στη ζέστα του σπιτιού μας, να ξεκουραστούμε με ιστορίες από τον παλιό καλό καιρό, και έχει ο Θεός για τις δουλειές! Υγεία, και όλα θα γίνουν!!!

(πηγή: Λούης Σερεμετης https://krokeai.gr/)