ΤΙ ΣΟΥΠΑ ΘΑ ΦΑΜΕ ΣΗΜΕΡΑ – Κολοκυθόσουπα

ΤΙ ΣΟΥΠΑ ΘΑ ΦΑΜΕ ΣΗΜΕΡΑ – Κολοκυθόσουπα

(μια σειρά με συνταγές-προτάσεις για ζεστές, νόστιμες, χορταστικές σούπες για τις κρύες μέρες του χειμώνα. Καθημερινά εκτός την Κυριακή )

Με το που θα μπει το Φθινόπωρο αρχίζουν και κάνουν την παρουσία τους στις λαϊκές αγορές, οι γνωστές κίτρινες ή γλυκιές κολοκύθες. Η αλήθεια είναι ότι στην Ελλάδα η κολοκύθα δεν είναι πολύ συνηθισμένη στην παραδοσιακή κουζίνα αν και καλλιεργείται από αρχαιοτάτων χρόνων. Τα τελευταία χρόνια όμως αρχίζουν και ανακαλύπτονται τα ιδιαίτερα θρεπτικά συστατικά της τα οποία την κάνουν ιδιαίτερα ελκυστική και την φέρνουν ξανά στο προσκήνιο.

Οι κολοκύθες αποτελούν μέλη της οικογένειας Cucurbitaceae. Ο όρος κολοκύθα μπορεί να μπερδεύει γιατί χρησιμοποιείται διαφορετικά στις γύρω χώρες. Στην Αυστραλία χρησιμοποιούν τον όρο «pumpkin» ενώ στην Αμερική τον όρο «winter squash».

Υπάρχουν πολλές ποικιλίες κολοκύθας παγκοσμίως. Επίσης δεν είναι πάντα εύκολο να διαχωρίζονται σε καλοκαιρινές και χειμερινές.

Η κολοκύθα συγγενεύει με το πεπόνι και το αγγούρι και έχει διάφορες ποικιλίες. Κάθε τύπος ποικίλει στο σχήμα, χρώμα, μέγεθος και γεύση. Μία βόλτα στην λαϊκή είναι αρκετή για να συνειδητοποιήσει κάποιος τα διαφορετικά σχήματα (μακρόστενα, στρογγυλά) και μεγέθη. Υπάρχουν επίσης ποικιλίες που δεν είναι γνωστές στην Ελλάδα αλλά ανήκουν στην ίδια οικογένεια. Για παράδειγμα, στην Ελλάδα η γνωστή κολοκύθα είναι πορτοκαλί εξωτερικά και εσωτερικά. Υπάρχουν όμως ποικιλίες που είναι εξωτερικά πράσινες και εσωτερικά πορτοκαλί. Παρ’ όλ’ αυτά, όλες οι ποικιλίες μοιράζονται κάποια κοινά χαρακτηριστικά. Ο εξωτερικός φλοιός είναι σκληρός, δύσκολος να διαπεραστεί, το οποίο τα βοηθά να έχουν μακριές περιόδους αποθήκευσης έως και 6 μήνες. Η σάρκα είναι ελαφρά γλυκιά σε γεύση. Όλες οι ποικιλίες περιέχουν σπόρια μέσα στην σάρκα, τους γνωστούς κολοκυθόσπορους που πουλάνε τα καταστήματα ξηρών καρπών.

Η σημερινή κολοκύθα ξεκίνησε από την άγρια κολοκύθα που βρισκόταν στην Γουατεμάλα και το Μεξικό. Η καλλιέργεια επεκτάθηκε στην Αμερική με ποικιλίες που είχαν περισσότερη σάρκα και λιγότερα σπόρια. Ο Κολόμβος έφερε την κολοκύθα στην Πορτογαλία και την Ισπανία. Σήμερα, οι μεγαλύτεροι παραγωγοί είναι η Κίνα, η Ιαπωνία, η Ρουμανία, η Τουρκία, η Ιταλία, η Αίγυπτος και η Αργεντινή.

Η κολοκύθα είναι διάσημη για τους σπόρους της, της σάρκα της, το έλαιο από τους σπόρους της και τα φύλλα της. Στην φαρμακοβιομηχανία αρχίζουν και ερευνούν τις επιδράσεις των εκχυλισμάτων και των ελαίων της κολοκύθας όσον αφορά την φαρμακευτική τους δράση.

Το πιο σημαντικό μέρος της κολοκύθας είναι οι σπόροι της. Το δεύτερο πιο σημαντικό είναι η σάρκα της. Η σάρκα μαγειρεύεται ως λαχανικό αλλά ταυτόχρονα χρησιμοποιείται στην ζαχαροπλαστική και στην παρασκευή αναψυκτικών και αλκοολούχων ποτών. Ο καρπός είναι πλούσιος σε β-καροτένιο και έχει ικανοποιητική σύσταση σε υδατάνθρακες, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.

Η κολοκύθα θεωρείται ευεργετική για την υγεία επειδή περιέχει πολυσακχαρίτες, το παρα – αμινοβενζοϊκό οξύ, τα αιθέρια έλαια, στερόλες, πρωτεΐνες και πεπτίδια.

Οι σπόροι της κολοκύθας περιέχουν σημαντική ποσότητα και αποτελούν εξαιρετική πηγή μικροστοιχείων όπως το Κάλιο, το Χρώμιο και το Νάτριο και καλή πηγή Μαγνησίου, Ψευδαργύρου, Χαλκού, Μολυβδαίνιου, Σεληνίου, Φωσφόρου κ.α.

Ιδιαίτερη αναφορά μπορεί να γίνει για την βιταμίνη Ε η οποία βρίσκεται σε διάφορες μορφές. Η ευεργετική δράση των σπόρων σχετίζεται και με την περιεκτικότητά τους σε φυτοθρεπτικά συστατικά όπως το καφεϊκό οξύ, οι λιγνάνες αλλά και τις φυτοστερολες

Επιλέξτε κολοκύθες που είναι σκληρές, βαριές για το μέγεθός τους. Ο φλοιός πρέπει να είναι σκληρός επειδή μαλακός φλοιός μπορεί να υποδεικνύει ότι η κολοκύθα έχει νερό. Η χειμερινή κολοκύθα έχει μεγαλύτερο χρόνο ζωής από το καλοκαιρινό κολοκύθι. Ανάλογα με την ποικιλία κρατάει έως 6 μήνες. Πρέπει να βρίσκεται μακριά από άμεση έκθεση στο φως και σε θερμοκρασία δωματίου. Δεν θέλει ούτε πολύ ζέστη, ούτε πολύ κρύο. Ιδανική θερμοκρασία 10-15⁰C. Μόλις κοπεί, καλύψτε τα κομμένα κομμάτια με πλαστική μεμβράνη και βάλτε τα στο ψυγείο. Διατηρούνται για 1-2 μέρες. Ο καλύτερος τρόπος είναι να την κόψετε σε κομμάτια και να την καταψύξετε

Όσον αφορά τους σπόρους αγοράστε κατά προτίμηση ωμούς. Με αυτόν τον τρόπο, όταν επιλέξτε να τους ψήσετε, ρυθμίζετε την θερμοκρασία και δεν τους αφήνετε να αλλοιωθούν. Τους αποθηκεύετε σε ερμητικά κλειστό βάζο στο ψυγείο. Αν και μπορούν να διατηρηθούν για αρκετούς μήνες, φαίνεται ότι χάνουν την φρεσκάδα τους στον 1 με 2 μήνες.

Τρόποι μαγειρέματος της σάρκας της κολοκύθας

· Πουρέ με κανέλα και σιρόπι σφενδάμου. Ο πουρές κολοκύθας γενικά μπορεί να αντικαταστήσει το βούτυρο σε συνταγές

· Κόψτε την σε κύβους, ψήστε την και προσθέστε ελαιόλαδο, τζίντζερ και κολοκυθόσπορους

· Ψήστε την απλά με μανιτάρια και κρεμμύδια

· Φτιάξτε μακαρόνια κολοκύθας

· Βελουτέ σούπα κολοκύθας

· Ριζότο με κολοκύθα

· Ψωμάκια με πουρέ κολοκύθας

· Τουρλού με κολοκύθα και λαχανικά

· Γλυκιά ή αλμυρή πίτα

Συνταγή για σούπα

ΥΛΙΚΑ

2 κουταλιές ελαιόλαδο

1 μεγάλο κρεμμύδι

800 γρ κίτρινη κολοκύθα ξεφλουδισμένη και καθαρισμένη από τους σπόρους

2 μεγάλα καρότα

1 μεγάλη γλυκοπατάτα (ή αν προτιμάτε πατάτα)

500 ml ζωμό κότας ή λαχανικών

λίγο θυμάρι, αλάτι, πιπέρι

1 στραγγιστό γιαούρτι

ΕΚΤΕΛΕΣΗ

Ψιλοκόβουμε το κρεμμύδι και το μαλακώνουμε για 2-3 λεπτά με το ελαιόλαδο.

Προσθέτουμε τα καρότα, τη γλυκοπατάτα (ή την πατάτα) και την κολοκύθα χοντροκομμένα και το ζωμό μας και τα αφήνουμε να βράσουν.

Προσθέτουμε το θυμάρι, το αλάτι, το πιπέρι. Χαμηλώνουμε τη φωτιά, σκεπάζουμε με το καπάκι και τα αφήνουμε να βράσουν μέχρι να μαλακώσουν τα λαχανικά.

Μόλις είναι έτοιμα τα λαχανικά μας, τα αφήνουμε λίγο να κρυώσουν και μετά τα περνάμε από το blender για να γίνει βελουτέ ή σούπα μας.

Βάζουμε τη σούπα μας σε μπολάκια και προσθέτουμε σε κάθε μπολάκι μία κουταλιά γιαούρτι ή 2 κουταλιές γάλα καρύδας. Γαρνίρουμε με λίγο μαϊντανό ή δυόσμο και σερβίρουμε.

Μπορούμε να βράσουμε δύο κομμάτια κοτόπουλο μαζί με τα λαχανικά μας για να έχουμε γρήγορα και το ζωμό κοτόπουλο ταυτόχρονα με τη σούπα. Καταναλώνουμε και το κοτόπουλο για περισσότερη πρωτεΐνη.

Εναλλακτικά, αντί για θυμάρι, μπορούμε να αρωματίσουμε τη σούπα μας με λίγο τριμμένο ginger.

Συνοδεύεται από φέτα καλαθάκι Λήμνου