Το φαινόμενο της άδειας τσέπης

Το φαινόμενο της άδειας τσέπης

Γράφει ο Θ. Δημητριάδης

Ξεκίνησε η μερική άρση των περιοριστικών μέτρων. Νέα ήθη και έθιμα πλέον στην καθημερινή μας ζωή. Στις περισσότερες χώρες του πλανήτη, τίποτα δεν είναι το ίδιο με τις επιχειρήσεις. Οι επόμενοι μήνες θα περιλαμβάνουν νέα μοτίβα στις βάρδιες των εργοστασίων, μισοάδεια λεωφορεία και τρένα, ακινητοποιημένα αεροπλάνα, κλιμακωτές ώρες λειτουργίας στα πάντα και ασυνήθιστα ευρύχωρα εστιατόρια και καφετέριες.

Χωρίς διαθέσιμο εμβόλιο ή θεραπεία κατά του κοροναϊού, η οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική μας ζωή θα εξακολουθήσουν να υπόκεινται σε απαιτήσεις κοινωνικής απόστασης και περιορισμούς ταξιδιών.

Οι καταναλωτές και οι καταστηματάρχες θα έρχονται σε επαφή και συνεννόηση προηγουμένως προκειμένου να αποφεύγεται ο συνωστισμός τόσο στα καταστήματα όσο και στους χώρους εργασίας, μειώνοντας τον αριθμό πελατών, άρα και τις εισπράξεις τους.

Και δεν είναι μόνον αυτό το κακό, αλλά όλοι φοβούνται μήπως ξαναγυρίσουμε στην καραντίνα. «Είναι ένα τεντωμένο σχοινί» είπε ο Γάλλος πρωθυπουργός, «Λίγη αδιαφορία και η επιδημία ξεκινά ξανά. Πάρα πολύ προσοχή και η χώρα καταρρέει».

Σε όλο τον κόσμο, οι επιχειρήσεις εφαρμόζουν πλέον νέα  μέτρα ασφαλείας για την προστασία των υπαλλήλων και των πελατών τους. Προμηθεύονται και βάζουν Plexiglas. Το μεγαλύτερο πρόβλημα θα είναι η έλλειψη πελατών, απλά γιατί ο κόσμος φοβάται. Ήδη το πείραμα της Γερμανίας με το άνοιγμα του λιανικού εμπορίου ήταν απογοητευτικό. Το εμπορικό κέντρο Alexa, σε απόσταση αναπνοής από την πλατεία Alexanderplatz του Βερολίνου, άνοιξε, αλλά είναι σχεδόν άδειο. Το CoffeeDesk, ένα συνήθως πολυσύχναστο καφέ στο κέντρο της Βαρσοβίας, άνοιξε ξανά για να πουλήσει τραπέζια και εξοπλισμό παρασκευής καφέ μετά από εβδομάδες κλεισίματος, αλλά είναι κι αυτό άδειο από πελάτες.

 «Πιστεύουμε ότι ο βραχυπρόθεσμος αντίκτυπος αυτής της κρίσης θα είναι δύσκολος και θα αφήσει μια ουλή στην οικονομία για χρόνια» λέει ο Andrew Kenningham, επικεφαλής οικονομολόγος της Ευρώπης στην Capital Economics. «Αλλά μόλις επιτευχθεί μια νέα ισορροπία, δεν υπάρχει κανένας λόγος για τον οποίο θα πρέπει να υπάρχει υψηλότερη ανεργία ή σημαντικά ασθενέστερη ανάπτυξη».

Αυτή η νέα ομαλότητα όμως αποτελεί μακρινή.προοπτική. Όπως λένε όλοι, πλέουμε σε αχαρτογράφητα νερά.

Εδώ σε μας, στην Ελλάδα, που είμαστε μικρομεσαίοι, τα πράγματα είναι πιο απλά. Στα ρεπορτάζ που κάνουν τα μέσα μαζικής επικοινωνίας μας στο δρόμο οι απλοί άνθρωποι το λένε καθαρά:  «Δεν βγαίνουμε. Από το πρωί δεν πάτησε το πόδι του κανένας πελάτης. Τους ψάχνουμε με το τουφέκι. Κι αν πατήσουν ένας-δυο, δε σώζεται έτσι η κατάσταση».

Μέχρι τώρα 12 χρόνια κρίσης παλεύαμε να επιβιώσουμε και έκλεισαν χιλιάδες επιχειρήσεις και μαγαζιά. Τώρα όλα έγιναν ακόμα χειρότερα. Κι ο Έλληνας μαγαζάτορας δεν μπορεί όλη νύχτα να κοιμηθεί με την αγωνία και το δίλημμα:  Να το ανοίξω ή όχι; Κι αν το ανοίξω, σε πόσες καρέκλες θα έλθουν να καθίσουν πελάτες; Πόσοι θα μπουν στο μαγαζί να ψωνίσουν; Πώς θα δουλέψω με το ένα τέταρτο του προσωπικού, και με το ένα τέταρτο των πελατών; Κι από πού θα βρω λεφτά να πληρώσω το ενοίκιο, το ρεύμα, τους άλλους λογαριασμούς, τον φόρο, το ΦΠΑ, τον ΕΝΦΙΑ, τα δημοτικά τέλη, την προκαταβολή φόρου, την ασφάλιση του προσωπικού, τους προμηθευτές, την τράπεζα και τους άλλους λογαριασμούς του σπιτιού;

Οι μεγάλοι οικονομολόγοι το ονόμασαν “φαινόμενο της άδειας καρέκλας”, έχοντας υπόψη μισοάδεια καταστήματα εστίασης. Το πιο σωστό θα ήταν να το πουν “Το φαινόμενο του άδειου ταμείου και της άδειας τσέπης”.