Τώρα το χειμώνα τρώμε σούπες

Τώρα το χειμώνα τρώμε σούπες

Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης

Έκτακτο Δελτίο της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας αναγγέλλει επιδείνωση του καιρού με πτώση της θερμοκρασίας, χιόνια, βροχές, θυελλώδεις ανέμους  και τσουχτερό κρύο. Ο καιρός είναι για μέσα, για ζεστούλα και για ζεστή σούπα. Για φασουλάδα, φακές, ρεβίθια, κοτόσουπα κλπ.

Το χειμώνα πρέπει να δουλεύει περισσότερο το κουτάλι. Κι απ’ το τραπέζι μας δεν πρέπει να λείπουν τα εξαιρετικά λημνιά αλίπαστα.

Τα αλίπαστα της Λήμνου έχουν δημιουργήσει μια παράδοση και η φήμη τους έχει φτάσει στο εξωτερικό. Εδώ και πολλά χρόνια δύο υπερσύγχρονες λημνιές βιοτεχνίες προμηθεύουν την ελληνική και την ξένη αγορά με άριστης ποιότητας και νοστιμιάς αντσούγια, σαρδέλα, κολιό και λακέρδα, για να κάνουν απολαυστικές τις σούπες μας, αλλά και σαν μεζές με το ουζάκι και το τσίπουρο. Ακόμα και το καλοκαίρι, για μια φασουλάδα, με τις φακές, με οποιοδήποτε φαγητό. Ιδίως αν έχεις νόστιμο σπιτικό Λημνιό ψωμί, να το βουτάς στο λαδόξιδο και να σου ανοίγει την όρεξη να φας ολόκληρη φραντζόλα.

Τα τελευταία χρόνια τα αλίπαστα μπήκαν στην ευρεία κατανάλωση και σε όλα τα σούπερ-μάρκετ. Μειώθηκε όμως η νοστιμιά τους. Κάτι η υπεραλίευση, κάτι η μόλυνση των θαλασσών, κάτι η εμπορική τυποποίηση, χάθηκε η παραδοσιακή νοστιμιά της σαρδέλας και των άλλων θαλασσινών όπως την ξέραμε τα παλιότερα χρόνια. Τα μόνα ίσως αλίπαστα στην Ελλάδα, που διατηρούν ακόμα τη γεύση και την παραδοσιακή νοστιμιά, είναι της Λήμνου. Ανοίγεις το καπάκι και μοσχοβολάνε από φρεσκάδα. Ροδοκόκκινα, λαχταριστά, καλοψημένα στο αλάτι, έχουν τη γεύση της θάλασσας και ένα μοναδικό φίνο άρωμα.

Πού οφείλεται αυτή η υψηλή ποιότητα και γεύση τους; Πρώτο, γιατί τα ψάρια είναι Λημνιά, απ’ τις κρυστάλλινες θάλασσες της Λήμνου. Δεύτερο, γιατί ψαρεύονται την κατάλληλη εποχή, όταν η θερμιδική τους αξία είναι υψηλή. Είναι αυτό που λέει κι η παροιμία, “κάθε πράγμα στον καιρό του, κι ο κολιός τον Αύγουστο”. Και τρίτο, και κυριότερο, γιατί τα φτιάχνουν δικοί μας άνθρωποι, με μεράκι και σπιτική φροντίδα.

Οι περισσότεροι μερακλήδες του ούζου και του τσίπουρου προτιμούν τη σαρδέλα, άλλοι πάλι τον κολιό και το σκουμπρί. (Σημείωση: Μοιάζουν, αλλά υπάρχει διαφορά ανάμεσα στον κολιό και το σκουμπρί, όπως υπάρχει διαφορά κι ανάμεσα στη σαρδέλα και την φρίσα, την κουτσομούρα και το μπαρμπούνι, τον κέφαλο και το μυξίνι, το σαφρίδι και το κοκάλι, τον σαργό και τον κακαρέλο, το λυθρίνι και τον μπαλά, τον τόνο και την παλαμίδα κλπ.). Ποιοι έχουν περισσότερο δίκιο;

Η απάντηση έρχεται από πολύ παλιά, από την εποχή του Παναή Κουταλιανού (1847-1916) τότε που οι παλιοί Κουταλιανοί στην Προποντίδα, πριν μεταναστεύσουν και εγκατασταθούν στη Λήμνο, πάστωναν και έστελναν βαρέλια ολόκληρα στην Κωνσταντινούπολη. Τότε δεν ήξεραν ούτε ρωτούσε κανείς από πού προέρχεται η ιδιαίτερη νοστιμιά της σαρδέλας ή του κολιού. Σήμερα οι διατροφολόγοι μας ενημερώνουν επιστημονικά ότι τα ψάρια αυτά στην εποχή τους είναι ιδιαίτερα λιπαρά και περιέχουν σε μεγάλο βαθμό τις βιταμίνες και τα πολυακόρεστα Ω λιπαρά οξέα. Αυτό διδάσκεται και στη Σχολή Μαγειρικής της Λήμνου στους υποψήφιους μάγειρες και διατροφολόγους.

Το σίγουρο είναι ότι, όταν ανοίγεις μια συσκευασία αλίπαστα Λήμνου, μοσχοβολάει νοστιμιά και σου ανοίγει την όρεξη να πιεις 5-6 (ή και περισσότερα) τσίπουρα.

Η οικογένεια Παντελή και Πελαγίας Σαρικλή στην Νέα Κούταλη Λήμνου, διατηρούν την παράδοση και παράγουν τα εξαιρετικά αλίπαστα ΚΟΥΤΑΛΙΑΝΟΣ (σαρδέλα, σαφρίδι, κολιό, σκουμπρί) στην υπερσύγχρονη και πρότυπη βιοτεχνία τους, που βραβεύτηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την υποδειγματική της καθαριότητα και την σπιτική φροντίδα. Η παραγωγή ελέγχεται οικολογικά σε όλα τα στάδιά της. Κάθε κουτί περνάει απ’ τα χέρια του Παναγιώτη και του Θόδωρου Σαρικλή. Ο τρόπος που θα τοποθετηθούν μία-μία με το χέρι οι σαρδέλες και τα άλλα εποχικά ψάρια, η ποσότητα και η ποιότητα του αλατιού, η θερμοκρασία ωρίμανσης, ο αεριζόμενος δροσερός αποθηκευτικός χώρος, όλα παίζουν το ρόλο τους, για να δώσουν το υψηλό αποτέλεσμα.

Να σημειωθεί ότι δεν περιέχουν συντηρητικά ή άλλες πρόσθετες ουσίες. Το αλάτι που χρησιμοποιείται στην επεξεργασία τους είναι πεντακάθαρο, ιωδιούχο και 100% θαλασσινό. Γι’ αυτό και τα αλίπαστα της Νέας Κούταλης έχουν γίνει διάσημα και ανάρπαστα στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ιδίως μεταξύ των απόδημων Ελλήνων.

Τα αλίπαστα ΚΟΥΤΑΛΙΑΝΟΣ πρωτοεμφανίστηκαν το 1946 με την βιοτεχνία ΑΦΟΙ Ζ. ΖΑΧΑΡΩΦ που στη συνέχεια εξελίχτηκε αρχές του 1960 σε ΑΛΙΠΑΣΤΑ ΚΟΥΤΑΛΙΑΝΟΣ – Γ. ΖΑΧΑΡΩΦ ΚΑΙ ΥΙΟΙ με αναπαράσταση στο κουτί την παλιά Κούταλη.

Η Κούταλη στην οποία έζησε και ανδρώθηκε ο Παναής ο Κουταλιανός (1847-1916), είναι ένα νησί που βρίσκεται στην Προποντίδα, λίγο μετά τα στενά του Ελλήσποντου. Από εκεί ξεκίνησαν το 1923 ξεριζωμένοι πρόσφυγες οι Κουταλιανοί. Εγκαταστάθηκαν σε διάφορα χωριά της Λήμνου και όχι μόνο, μέχρι που το κράτος τους παραχώρησε το νεόκτιστο χωριό Νέα Κούταλη σε αντιστάθμισμα των χαμένων τους περιουσιών που τόσο βίαια εγκατέλειψαν. Η αναζήτηση πόρων επιβίωσης και δημιουργικότητας μεταξύ άλλων τους οδήγησαν στην ίδρυση βιοτεχνιών αλιπάστων το 1946. Έτσι δημιουργήθηκε η  βιοτεχνία αλίπαστων (επεξεργασίας και μεταποίησης αλιευμάτων) ‘Κουταλιανός’ ανάμεσα στα χωριά Νέα Κούταλη και Παλιό Πεδινό αρχικά από τους Αδελφούς Βασιλειάδη και σήμερα με την οικογένεια Σαρικλή.

Η άλλη δυναμική και παραδοσιακή βιοτεχνία αλίπαστων είναι στον Μούδρο, η ΛΗΜΝΟΥ ΘΑΛΑΣΣΑ, με ιδιόκτητο στόλο, ο οποίος εκτός από τα φρέσκα ψάρια και όσα προορίζονται για κατεψυγμένα, αλιεύει επίσης για αλίπαστα σαρδέλα, γαύρο και σκουμπρί. Είναι μια οικογενειακή επιχείρηση που πάνω από 20 χρόνια τώρα ταξιδεύει τις θάλασσες του Αιγαίου με τον ιδιόκτητο στόλο της ψαρεύοντας με σεβασμό στο περιβάλλον και στον άνθρωπο.

Ο ιδρυτής της εταιρείας Γιώργος Κουτούκης  μεγαλώνοντας στην θάλασσα είχε ένα όραμα, να δώσει σε όλο τον κόσμο την ευκαιρία να δοκιμάσουν το χρυσάφι της Λήμνου και τα αγαθά της θάλασσας.  Με μεγάλο αγώνα και προσπάθεια το όνειρό του έγινε πραγματικότητα. Σε ένα υπερσύγχρονο εργαστήριο η σημερινή εταιρεία  μεταποιεί αλιεύματα σύμφωνα με τις πιο αυστηρές προδιαγραφές ασφαλείας εφαρμόζοντας πιστοποιημένα συστήματα Διαχείρισης Ποιότητας ISO 9001:2000 και Διαχείρισης Ασφάλειας Τροφίμων (HACCP) ISO 22000:2005.

Η υψηλή διατροφική αξία και ποιότητα των προϊόντων εξασφαλίζεται χάρη στους αυστηρούς ελέγχους σε όλα τα στάδια της παραγωγής, στη γνώση και εμπειρία του επιστημονικού και του τεχνικού προσωπικού και στην τήρηση των κανόνων υγιεινής.

Μεγάλη είναι η γκάμα προϊόντων, φρέσκα αλλά και κατεψυγμένα ψάρια, μαλάκια και θαλασσινά, μαρινάτα, καπνιστά και αλίπαστα. Το ίδιο και η νοστιμιά τους, αφού ψαρεύονται στα καταγάλανα νερά του Βόρειου Αιγαίου και επιλέγονται τα καλύτερα ψάρια και θαλασσινά που επεξεργάζονται με αγνά υλικά και παραδοσιακές συνταγές.

Πού μπορεί κανείς να βρει αυτά τα περίφημα λημνιά προϊόντα:

1)     Βιοτεχνία επεξεργασίας & μεταποίησης αλιευμάτων Αφοι Σαρικλή Τηλ.+30 2254092142  Παλιό Πεδινό alipasta.limnou@gmail.com

2)     ΛΗΜΝΟΥ ΘΑΛΑΣΣΑ Μούδρος  info@limnouthalassa.gr τηλ. +30 22540 71001

Στηρίζουμε με περηφάνια τα εκλεκτά προϊόντα του τόπου μας.

Εμπιστευόμαστε τους δικούς μας ανθρώπους που παράγουν με μεράκι εδώ και πολλά χρόνια αγνά και πεντανόστιμα προϊόντα.

Τώρα το χειμώνα με το κρύο τρώμε ζεστές σούπες που τις συνοδεύουν τα νόστιμα αλίπαστα της Λήμνου.