1η Οκτωβρίου: Παγκόσμια ημέρα του Καφέ, στη Ατσική !

Γράφει ο Σταύρος  Τραγάρας, ένας αθεράπευτα (αν και Γιατρός) Λημνιός  (Ατσκιώτς)

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΦΕ Η 1η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

Καλημέρα και καλό μήνα σύντροφοι πελταστές. Εκτός απ’ τη γιορτή του καφέ, σήμερα είναι η παγκόσμια ημέρα των ηλικιωμένων, της χορτοφαγίας και της αρχιτεκτονικής. Προτιμώ τον καφέ.

ΓΚΑΪΒΕ

Ο πατέρας μου ήταν καφετζής για πολλά χρόνια και η μάνα μου καφεδοψήστρα και ξεμετρήστρα, δηλαδή “ερμηνεύτρια” του φλυτζανιού όλη της τη ζωή. Από μικρός και εγώ που ανατράφηκα μέσα στα καφενεία, έχω τις μνήμες και τις θείες οσμές αυτών των παλιών καφενείων. Ο πατέρας μου έλεγε σχετικά με τον καφέ, χίλιοι άνθρωποι χίλια γούστα. Απίθανες ιστορίες. Αν κάποιος του παραπονιόταν ότι δεν του έφτιαξε τον καφέ που συνήθως έπινε, ο πατέρας μου τον έπαιρνε και ξαναπήγαινε τον ίδιο, αφού βουτούσε μέσα ένα ξυλάκι που το είχε μέσα στη σόδα. Ο καφές κάπως φούσκωνε και φαινόταν διαφορετικός.

Τα τεφτέρια των τζαμπατζήδων τα θυμάμαι. Σ’ αυτούς οι καφετζήδες συνήθως βάζουν μισή ποσότητα καφέ. Οι παλιοί καφετζήδες τσατίζονταν όταν οι μόνιμα τζαμπαίοι τους ζητούσαν συνέχεια νερό. Ένας τέτοιος είπε μια φορά στον καφετζή Λεωνίδα να του φέρει ένα νερό, όταν θα έβγαινε απ’ το καφενείο, αφού ήταν καλοκαίρι και καθόταν έξω. Και ο Λεωνίδας απάντησε: “Αμ δεν έχω σκοπό να ξαναβγώ καμένε”. Ένας Κώστας, παρήγγειλε τη μέρα του Πάσχα ένα καφέ. Πώς τον πίνεις; ρώτησε ο πατέρας μου. Αμ έλα βρε σνονόματε που δεν θμάσαι πώς τον πίνω, είπε ο πελάτης. Και απάντησε ο πατέρας μου, αφού έρχεσαι μόνο το Πάσχα, πώς να θυμάμαι;

Μεγάλο σχολείο και ο στρατός και ο καφενές. Στο στρατό γίνεται άντρας ο νέος, στο καφενείο συνεχίζει ως άντρας. Ο συχωρεμένος ο Αθανής ο Μπατάλης όταν μεθούσε έλεγε “εγώ είμαι τ’ καφενεδιού, γι’ αυτό είμαι και τ’ μαχαλαδιού”, δηλαδή κοινωνικός άνθρωπος, αφού το καφενείο κοινωνικοποιεί. Υπάρχει και η φράση “ο άντρας παγαίν’ στο γκαφενέ, δε κάται στ’ γωνιά”. Απ’ την άλλη, η φράση, “μόνε σπιτ και καφενέ” σήμαινε τον ακοινώνητο χαμουτιασμένο, αφού οι πατριώτες μας χωρικοί μέσα στην εμπειρική σοφία τους αναγνώριζαν ως πρέπουσα μια πιο πολύπλευρη και ισορροπημένη παρουσία ενός ανθρώπου στα κοινωνικά δρώμενα.

Η λέξη “σαπέρα” για τους…παροικούντες το Μηχανέ Μπουγάζ Ατσικής , σήμαινε “πέρα στην πλατεία με τα καφενεία” δηλαδή στον πολιτισμό. Ο συχωρεμένος ο Γρηγόρης ο Μουστάκας, ο επονομαζόμενος και πειρατής γιατί είχε καλυμμένο το ένα μάτι σαν πειρατής, αφού του το είχε βγάλει η αγελάδα με την ουρά της, πήγαινε αξημέρωτα στο καφενείο του πατέρα μου και παρήγγειλε “καφέ κρύγιο και να καιγ'”, συνθηματικό για να βάλει ο πατέρας μου μέσα κονιάκ. Μια μέρα, που αντικαθιστούσε τον πατέρα μου ο μακαρίτης αδερφός μου ο Αργύρης, που δεν ήξερε τη συμφωνία, αλλά ήταν τρομερός χωρατατζής, του έριξε μέσα στον καφέ πάγο και πιπέρι.

“Το καφενείο είναι Βουλή” είπε μια μέρα ένας για να τονίσει το ρόλο του καφενείου στη ζωή των ανθρώπων. Και απάντησε ο Νταμπάκης: “Ιδίως πίσω απ’ τ’ Μιλτιάδη τ’ Βαθρακού το γκαφενέ, που κατουρούνε οι καφενετζήδες”. Σας εύχομαι όλους την ευχή που έλεγε η γιαγιά μου η Βωτώ, όταν της πρόσφερε η μάνα μου καφέ: “Σαν τον καφέ να βασιλεύεις”.

Και ένα τραγουδάκι για τα σερμπέτια:

«Καφεδέλ’ στο τσεζβεδέλ’

παραφτέρωσ’ με το μελ’

ένα τσέγαρο βαρβάτο

και το…πτούδι σ’ μες στο πιάτο».

Σ.Τραγάρας   (Φωτογραφία)