200 Χρόνια απο το 1821: Σχολικές Γιορτές της 25ης Μαρτίου 1919-20 !

Ιστορική Έρευνα: Χαρούλα Ζαμπετάκη Πλιάτσκα

Αποσπάσματα από διάφορες εφημερίδες όπως ΕΘΝΟΣ, ΛΕΣΒΟΣ, ΛΗΜΝΟΣ των ετών 1914, 1916, 1918, 1919, 1920 κλπ  για την Εθνική Επέτειο της  25ης Μαρτίου, όπως αυτή εορτάσθηκε στη Λήμνο, στην Τένεδο και στην Ιμβρο.

Τα δημοσιεύουμε τμηματικά, για τα 200 χρόνια από το 1821 !

1 9 1 9

Εφημερίδα «ΛΗΜΝΟΣ» 31 Μαρτίου 1919   

ΑΠΟ ΤΑ ΧΩΡΙΑ

Βάρος

Η τελετή μας εγένετο εν τη σχολή μετά την εν τω ιερώ Ναώ ψαλείσαν δοξολογίαν εν τω μέσω κασμοπλημμύρας αμφοτέρων των φύλων.

Απηγγέλθησαν ποιήματα επίκαιρα εθνικά και πατριωτικά, εψάλησαν άσματα εθνικά και διάλογοι ελέχθησαν. Το πνεύμα του πανηγυρικού ον εξεφώνησεν ο Διευθυντής των Σχολών κ. Κωνσταντινίδης, ήτο ο απελευθερωτικός αγών του Ελληνικού έθνους από του 1821 μέχρι σήμερον κατά των δύο προαιωνίων εχθρών Βουλγάρων και Τούρκων και τα μεσολαβήσαντα κατά τα προ δύο σχεδόν ετών απαίσια γεγονότα, άτινα ολίγου δεν ανέκοπτοντον δρόμον του Εθνους και κατεβαράθρυνον αυτό εάν μη η στιβαρά χειρ του μεγάλου του Ελληνικού Εθνους ανδρός, Ελευθερίου Βενιζέλου δεν κατόρθωνε καταλλήλως ν’  αρπάση το πηδάλιον του σκάφους από τας χείρας των ολετήρων και να οδηγήση αυτό εις το αρχαίον Μεγαλείον και δόξαν του.

Η ΕΘΝΙΚΗ ΕΟΡΤΗ ΕΝ ΚΑΣΤΡΩ

Πανηγυρικώτατα εωρτάσθη η εθνική εορτή εν Κάστρω, χοροστατούντος του Μητροπολίτου Λήμνου και παρισταμένων κατά την δοξολογίαν πασών των αρχών στρατιωτικών και πολιτικών.

Τον Πανηγυρικόν εξεφώνησεν ο κ. Βασιλειάδης.

Μετά το πέρας της δοξολογίας εγένετο η απονομή του παρασήμου εις τον ιατρόν κ. MYLES παρισταμένων  των κ.κ. Ναυάρχου του Αγγλικού στόλου, του Αγγλου Στρατηγού, του Διευθυντού του Ελλην. Αεροδρομίου κ. Χρυσίδου και άλλων πολλών.

Επηκολούθησε δε και χοροεσπερίς.

 1 9 2 0

Εφημερίδα «ΛΗΜΝΟΣ» 19 Απριλίου 1920 

ΕΚ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΙΜΒΡΟΥ

Την 30 Μαρτίου 1920    ΔΟΞΟΛΟΓΙΑ

Εν όλη τη μεγαλοπρεπεία ετελέσθη η Δοξολογία της 25^ης Μαρτίου πρωτοστατούντος του Πανοσιλογιωτάτου Συγκέλου Ευθυμίου Αγγελίδου. Τον πανηγυρικόν της ημέρας απήγγειλε ο κ. Χριστόδουλος Δ. Χριστοδουλίδης, φοιτητής, ελθών εξ Αθηνών διά τας εορτάς του Πάσχα.

Παρευρέθησαν όλοι οι Δημόσιοι υπάλληλοι τινες εξ αυτών φέροντες τα παράσημά των, καθώς και ο κ. Κίμων Πολυχρονιάδης, αρχικελευτής του Βρετ. Ναυτικού ως αντιπρόσωπος του ενταύθα Αγγλου στρατιωτικού Διοικητού.

ΑΠΟ ΤΑ ΧΩΡΙΑ (Των Ανταποκριτών μας).

ΜΟΥΔΡΟΣ

Πανυγηρικώτατα εωρτάσθη η εθνική εορτή εν τη κωμοπόλει μας, κατά την εν τω λαμπρώς κοσμημένω Ναώ δοξολογίαν εις ην παρέστησαν αι Αρχαί, τα Σχολεία και πλήθος άπειρον.

Εψάλη υπό μαθητών και μαθητριών ο εθνικός ύμνος, ον εκάλυψαν ουρανομήκεις ζητοκραυγαί υπέρ του Έθνους, του Στρατού και του Βενιζέλου.

Είτα επηκολούθησε παρέλασις των Σχολείων άτινα ψάλλοντα πατριωτικώτατα άσματα, κατέληξαν εις την Σχολήν.

Μετά μεσημβρίαν έλαβε χώρα η Σχολική εορτή εν μέσω μεγίστης συρροής κόσμου. Κατ΄αυτήν εψάλησαν διάφορα εθνικά άσματα και απηγγέλθησαν κατάλληλα τη ημέρα ποιήματα και χορός μαθητών και μαθητριών θαυμάσιος. Κατά τα διαλείματα έπαιζεν εκλεκτά τεμάχια μαντολινάτα αποτελουμένη εκ των χαριτοβρίτων Δεσποινίδων Ευ. Κοντογεώργη, Θεοδ. Κρατουνίδου, Φιλ. Αναγνωστέλη και των μικρών Χριστ. Κατακουζινού, Ματθίλδης Βογιατζή,  Παπαμαλλή υπό την διεύθυνσιν της διά τόσων προτερημάτων κεκοσμημένης Διευθύντριας του Παρθεναγωγείου Δ/δος Κλεοπάτρας Αναγνωστέλλη.

Πάντες θερμώς συνεχάρησαν τον τε Διευθυντήν κ. Θεμ. Ευαγγέλου, Διευθ. Κλ. Αναγνωστέλλη ως και τας Διδασκαλίσσας.

Το εσπέρας περί την 8^ην εγένετο λαμπαδηφορία, ήτις ενώ κατ’ αρχάς ήτο Σχολική, εγενικεύθη είτα καθ΄όσον άπασα η νεολαία Μούδρου με λαμπάδας ανημμένας παρακολούθησε ταύτην^. ην επέστεψε χορός μαθητών και μαθητριών, μετά πολλής χάριτος έσυρε τον χορόν η Δ/ις Κλεοπάτρα ως και αι λοιπαί Διδασκάλισσαι.

Θα ήτο μεγάλη παράλειψις εάν δεν εσπεύδομεν και δημοσία να συγχαρώμεν την Διευθύντριαν Κλεοπάτρα Αναγνωστέλλη και το λοιπόν προσωπικόν διά τους κόπους ους κατέβαλον προς επιτυχίαν της εορτής ως και τον Σταθμάρχην κ. Ι. Μαρκόπουλον διά την παραδειγματικήν τάξιν ήτις ετηρήθη καθ’ όλην την ημέραν της Εθνικής εορτής.

ΠΕΣΠΕΡΑΓΟΝ

Εις την επί τη Εθνική εορτή Σχ. τελετήν ο Διευθυντής της Σχολής Π. Μαυριδόγλου εξεφώνησε θαυμάσιον πανηγυρικόν ον εκάλυψαν παρατεταγμέναι του συγκεντρωθέντος πλήθους ζητωκραυγαί υπέρ του Έθνους, του Βασιλέως και του Βενιζέλου, είτα εψάλη ο Εθνικός ύμνος και άλλα εθνικά άσματα υπό των μαθητών ως και διάφοροι απαγγελίαι και χορός μαθητικός όστις συνεχίσθη μ.μ. διαρκέσας μέχρι της 8^ης και κατενθουσιάσας άπαντας τους κατοίκους του χωρίου. Μεθ’ ο ο Ιερολ. Προϊστάμενος του Μετοχίου Αλεξοπύργου ανέπτυξε συντόμως την σημασίαν, ην ενέχει διά τον Ελληνισμόν η μεγάλη αύτη ημέρα.

Και ούτως έληξεν η λαμπρά ταύτη τελετή, ήτις θα μείνη αλησμόνητος διά το χωρίον μας.

ΑΤΣΙΚΗ

Επιτροπή αποτελουμένη εκ των κ. Σπ. Γούναρη, Χρ. Βλαχοπούλου, Χρ. Φύσσα και του Αιδ. Παπαγεωργίου Μιχαηλίδου ενήργησαν έρανον υπέρ των ορφανών του πολέμου και κατόρθωσε να συλλέξη το ποσόν των δραχμών 1040,50 τουθ΄όπερ αποδεικνύει την ευγενή των συμπολιτών μας Ατσικιωτών προθυμίαν.

ΚΑΣΠΑΚΑΣ

Μετά πάσης χαράς επανηγυρίσθη η Εθνική μας Παλιγγενεσία. «Αξιοι παντός επαίνου οι Διδάσκαλοί μας, ο Διευθυντής κ. Αγγελίδης ως και ο Αιδ. Π΄΄ Αγγελής Μιχέλης διά την λαμπροτάτην τελετήν ήν κατόρθωσαν να επιδείξωσι. Εκτακτος ο λόγος του κ. Αγγελίδου ως και τα ποικίλα άσματα και αι απαγγελίαι  των μαθητών και μαθητριών. Κατεχειροκροτήθησαν οι μαθηταί Πολ. Μπούντος και οι Σπαθής, Σταρένιος και Γιαλούρης διά την απαγγελίαν των ως και οι μικροί Τσιτσινάρης, Μαυρουδής, Γιαλούρης, Γεωργαντής και Μπακίρης.

Μεθ’ ο το πλήθος ζητοκραυγάσαν υπέρ του Εθνους, του Στρατού, του Βασιλέως και του Βενιζέλου απήλθε καταγοητευμένον.»

ΠΟΡΤΙΑΝΟΥ

Εις λίαν αξιέπαινον έργον προέβη την Μ. Εβδομάδα η Κοινότης μας εκλέξασα Επιτροπήν αποτελουμένη εκ των αξιοτ. Κ.κ. Μαρίας Ζαχαριάδου, Ελένης Φεργαδιώτου, Στυλιανής Βουδούρη και εκ των αβρών Δ/δων Αγγελικής Κελάρη, Σοφίας Παύλου και Δεσποίνης Δημητρέλλη προς συλλογήν ωών Πασχαλινών άνω των 450 διά τους Ρώσσους πρόσφυγας, τα οποία ετέρα εξ ανδρών επιτροπή παρέδωκε εν τω ακρωτηρίω, Βρεττανώ Στρατηγώ, όστις διέταξε πάραυτα την μεταφοράν και διανομήν των εις το Νοσοκομείον των Ρώσσων. Συνάμα δε δι’ επιστολής ο ευγενής Στρατηγός εξέφρασε τη Κοινότητί μας τας θερμάς του ευχαριστίας.

Εξαιρετικώς επιβλητική και μεγαλοπρεπής διεξήχθη εφέτος η εθνική εορτή. Κατά ταύτην μετά την εν τω Ι. Ναώ Δοξολογίαν άπαν το πλήθος κατέκλυσε το Αρρεναγωγείον, ένθα μετά τον εθνικόν και του λατρευτού μας κ. Βενιζέλου ύμνον και απαγγελίαν εθνικών ποιημάτων εξεφωνήθη ο πανηγυρικός παρά του κ. Ζαχαριάδου έμπλεως πατριωτισμού και λίαν επίκαιρος τη περιστάσει, ενώ  εκάλυπταν φρενετιώδεις ζητωκραυγαί. Το τέλος της εορτής επεσφράγισε χορός πατριωτικός των μαθητών και μαθητριών διδαχθείς παρά της Δ/δος Ευγ. Μυδαρά, Αρσακειάδος. Εις άπαν το πλήθος προσεφέρθησαν αναψυκτικά, εις δε τους μαθητάς και μαθητρίας σοκολάται και λουκούμια δωρηθέντα παρά δύο συμπολιτών ημών.

Η φωτογραφία ειναι απο Σχολική Γιορτή,  πολυ αργοτερα, βεβαια, απο τις ημερομηνίες που παραθέτουμε. Πάντως και τοτε 1919-20  και αργότερα η 25η Μαρτίου ήταν πάντα υπόθεση Σχολικών Εκδηλώσεων.