Αυτισμός. Πόσο κατανοητός ειναι ο ορός; Αυτά που πρέπει να γνωριζουμε

Γράφει η Μαρία Παχούμη,  Σχολική Νοσηλεύτρια

02 Απριλίου Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού. Πριν όμως μιλήσουμε  για τον αυτισμό,  τι θα λέγατε  να γνωρίσουμε τον φίλο μας τον Πέτρο;!

Ο  Πέτρος είναι 15 χρονών και σκέφτεται λίγοοοοο  διαφορετικά, με έναν δικό του τρόπο σε σχέση με τους άλλους συνομήλικους του. Μπορεί όταν του μιλήσει κάποιος, ο Πέτρος να μην τον κοιτάξει και ούτε να του απαντήσει. Δεν απαντάει, επειδή μπορεί να είναι βυθισμένος στις δικές του σκέψεις και δεν δίνει σημασία ή επειδή δεν μπορεί να απαντήσει λεκτικά.

Ο φίλος μας μπορεί να δει μία ακτίνα φωτός και να χαρεί τόσο πολύ που εμάς να μας κάνει να αναρωτιόμαστε, τι μπορεί να είδε και να χαίρετε έτσι; Αχ, πόσο χαρούμενος μπορεί να γίνει ο Πέτρος!  Κάποιες φορές όμως, δυσκολεύεται να μας δώσει να καταλάβουμε τι θέλει από εμάς και τότε μπορεί να γίνει πολύ ανήσυχος και νευρικός.

Ο Πέτρος λοιπόν δεν είναι κάποιο κακομαθημένο παιδί αλλά ανήκει στο 1 στα 100 παιδιά στο Φάσμα του Αυτισμού.

Ναι, αλλά θα μου πείτε, ο Νικολάκης δεν κάνει έτσι παρ΄ όλο που είναι στο φάσμα.

Αυτό γίνεται επειδή ο αυτισμός δεν παρουσιάζεται με τον ίδιο τρόπο στον κάθε έναν.

Πάμε να  δούμε τι είναι ο αυτισμός.

Ο όρος «αυτισμός» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1911, από τον ψυχίατρο Eugen Bleuler. Περιέγραψε την κοινωνική και επικοινωνιακή δυσκολία των ατόμων αυτών με τον κοινωνικό τους περίγυρο. Ο Αυτισμός είναι νευροαναπτυξιακή διαταραχή, που χαρακτηρίζεται από μειωμένη κοινωνική αλληλεπίδραση και επικοινωνία, καθώς και από περιορισμένη, επαναλαμβανόμενη και στερεότυπη συμπεριφορά.

Μπορεί να εμφανιστεί:

• Κάνοντας κάποιες στερεότυπες κινήσεις.
• Με δυσκολία προσαρμογής σε οποιαδήποτε αλλαγή στο πρόγραμμα ή στο περιβάλλον (π.χ. να αλλάξουν θέση στα αντικείμενα στο σπίτι ή να χρειαστεί να παν από άλλο δρόμο πέρα από τον καθορισμένο.)
• Είναι υπερβολικά καλοί σε ένα θέμα ενδιαφέροντος (π.χ. καλοί στα μαθηματικά ή να είναι καλοί στο να θυμούνται στατιστικά στα σπορ).
• Θέλουν τα πράγματα τους να είναι τακτοποιημένα με συγκεκριμένο τρόπο.
• Έχουν συγκεκριμένα ενδιαφέροντα.
• Εμφανίζουν μία ασυνήθιστη εξάρτηση από διάφορα παράξενα αντικείμενα (π.χ. ασχολούνται με κλειδιά ή τους αρέσει να παρακολουθούν πως γυρίζουν οι ρόδες από τα αυτοκινητάκια).
• Αποφεύγουν την άμεση επαφή με τα μάτια.
• Δεν μπορούν να καταλάβουν τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων.
• Δεν γνωρίζουν πώς να συνδεθούν με άλλους, να παίξουν ή να κάνουν νέους φίλους.
• Προτιμούν να μην τους αγγίζουν, να μην τους κρατάνε ή να μην τους αγκαλιάζουν.

Αλήθεια όμως τι μπορεί να είναι αυτό που θέλει ο μικρός μας φίλος από εμάς;

Ο φίλος μας λοιπόν αυτό που θέλει είναι μην τον κοιτάζουμε περίεργα όταν έχει ξαφνικές εκρήξεις θυμού…δεν μπορεί να τις ελέγξει τις περισσότερες φορές. Θέλει να νιώσει αποδοχή και ίσο με τα άλλα παιδιά της ηλικίας του και να έχει ακριβώς το ίδιο δικαίωμα στην εκπαίδευση. Όταν μεγαλώσει και γίνει ενήλικας πλέον, φυσικά και θα ήθελε να εργαστεί σε κάποιο πόστο που μπορεί να ανταπεξέλθει.

Επίσης μερικές φορές δεν μπορεί να περιμένει στη σειρά π.χ. στον έλεγχο για το αεροπλάνο ή στο σούπερ μάρκετ και να δείξει έντονα την αναστάτωση του αυτή. Για τον λόγο αυτό καλό θα ήταν να καταλάβουμε τη δυσκολία που αντιμετωπίζει και να του παραχωρήσουμε τη σειρά μας, πριν φτάσει στο σημείο να νευριάζει.

Ναι αλλά πως θα καταλάβουμε ότι κάποιος είναι στο φάσμα του αυτισμού, έτσι ώστε να του παραχωρήσουμε τη σειρά μας;

 Μπορεί να δούμε κάποιον νέο ο οποίος δυσκολεύεται να περιμένει στη σειρά και να έχει κάποια νευρικότητα ή μπορεί να δούμε κάποιο παιδί το οποίο φωνάζει και χτυπιέται, από την αναστάτωση της αναμονής.

Πέρα όμως από τα εμφανή σημάδια, υπάρχει μια εκστρατεία με το “κορδόνι με τους ηλίανθους”, που μας πληροφορεί ότι όποιος το φοράει συνοδεύει κάποιο άτομο με αναπηρία (π.χ αυτισμό, Αλτσχάιμερ, προβλήματα όρασης ή ακοής). Η εξαιρετική αυτή πρωτοβουλία ξεκίνησε το 2016 στο αεροδρόμιο Γκάτγουικ στο Λονδίνο. ¨Έδωσε σε γονείς παιδιών με αυτισμό το κορδόνι με τους ηλίανθους, έτσι ώστε να βοηθήσει επαρκώς τις οικογένειες για να προσπεράσουν τις ουρές και τα παιδιά τους να παραμείνουν ήρεμα.

Και γιατί στο κορδόνι έβαλαν ηλίανθους και όχι άλλο λουλούδι;

Επιλέχτηκε ο ηλίανθος επειδή συμβολίζει την ευτυχία, την θετική αύρα και την δύναμη! Επίσης είναι και χρωματικά ουδέτερο ως προς το φύλο. Τέλος τα χρώματα πράσινο και κίτρινο είναι χρώματα τα οποία είναι εύκολα ορατά από μακριά.

Σχολική Νοσηλεύτρια Ειδικού Σχολείου Καλλιθέας

                                                             Παχούμη Μαρία