Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο !

Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο !

Γράφει η Χριστινα Κάβουρα

Μεγάλος ψυχολόγος ο Μαρσέλ Προύστ  από το έργο του οποίου δανείζομαι απόψε τον τίτλο.

Δοκιμάζοντας μια  «μαντλέν»  που είχε βουτήξει η θεία του στο τσάι της και  μέσα από τη γεύση  αυτού του  Γαλλικού  βουτήματος  ήλθαν στο νου του μνήμες,  που αυτές οι μνήμες γεύσης  καθόρισαν το έργο του και τον ώθησαν στη συγγραφή του.

Μέσα από τη γεύση του τελευταίου καλοκαιριού στη Λήμνο την αγαπημένη μου έρχονται στο νου άπειρες μνήμες περασμένων καλοκαιριών,  που όμως  γιατί έχω την αίσθηση ότι δεν τα αξιολόγησα αρκετά όπως θα έπρεπε,   δεν βίωσα τις όμορφες στιγμές τους ως το κόκκαλο, μέρες ηλιόλουστες δίπλα στη θάλασσα, βράδια στο Τεραίν – όπως ήταν τότε – με συζητήσεις,  βραδιές με φίλους που κάποιους δεν θα ξαναβρώ ποτέ αφού έφυγαν σε ταξίδι με άγνωστο προορισμό και χωρίς επιστροφή !

Ψάχνω τον χαμένο χρόνο μέσα από αναζητήσεις αναμνήσεων,  χρόνο που δεν θα ξαναβρούμε  όλοι μας αφού λείπει ο τότε χώρος  αλλά και οι άνθρωποι που τον απάρτιζαν.

Άλλωστε  ο  χρόνος και ο τόπος είναι στοιχεία αλληλένδετα.

Θυμάμαι ταινίες στα παλιά σινεμά, που δεν υπάρχουν πια στο «ΚΥΜΑ»  στο Ρωμέϊκο και τον «ΦΟΙΝΙΚΑ» στον καροτσόδρομο,  κάποιες  ταινίες  μοναδικές που μας ταξίδευαν, θυμάμαι κάποια βράδια  τέλος καλοκαιριού που η ταινία τραβούσε σε μάκρος και εμείς  κρυώναμε μέσα στην λαφριά ζακετούλα μας (τότε χρειαζόμασταν και ζακέτα το βράδυ) φυσούσε και αέρας και έκανε τα πράγματα χειρότερα,  αλλά κανείς δεν αποφάσιζε να φύγει και να χάσει το τέλος της ταινίας !  Κάποιες ταινίες τις θυμάμαι ακόμα όπως το «ΑΜΕΡΙΚΑ – ΑΜΕΡΙΚΑ» δραματική ταινία του 1963, σε σκηνοθεσία και σενάριο του Ελία Καζάν,  με την ονειρική μουσική του Μάνου Χατζιδάκι,   που με είχε συγκλονίσει !

(Για την Ιστορία αναφέρω ότι η  ταινία προτάθηκε για τέσσερα βραβεία Όσκαρ, μεταξύ των οποίων και για Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, και κέρδισε εκείνο της Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης. Το 2001, η ταινία χαρακτηρίστηκε από την Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου ως «πολιτιστικά, αισθητικά και ιστορικά σημαντική» και επιλέχθηκε να ενταχθεί στο Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου των Ηνωμένων Πολιτειών.)

Στο  «τοιχάκι» του τότε Τεραίν πάντα εύρισκες κάποιον για καφέ και …. Συμπάθεια το πρωί και σίγουρα για συζήτηση με πραγματική επικοινωνία το βράδυ !  Ιστορίες παλιές και καινούργιες ξετυλιγόταν, αστεία δρώμενα του σχολείου, αταξίες, εκδρομές,  παιχνίδια,  καζούρες!    Από το …  υπάρχον μητρώο καταλάβαινες  σε ποια τάξη ανήκε ο συνομιλητής σου, συνήθως οι παρέες  ήταν από συμμαθητές ή συμμαθήτριες,  κάπου όμως ήταν όλοι γνωστοί αφού είχαν θητεύσει στην ίδια πόλη και είχαν πάει στο ίδιο Γυμνάσιο !!!

Στην τότε  Μύρινα  εύρισκες περισσότερα γνωστά πρόσωπα,  υπήρχε περισσότερη οικειότητα μεταξύ μας, ιδιαίτερα τον Αύγουστο συγκεντρωνόταν πολλοί γνωστοί και φίλοι που επανέκαμπταν στο νησί για το καλοκαίρι, πολλοί φλωμαράδες και μη !

Δεν υπήρχαν τότε πολλές καλοκαιρινές  εκδηλώσεις όπως σήμερα,  αλλά νομίζω ότι περνούσαμε πιο απλά αλλά και πιο όμορφα ! Καλοκαιρινά πάρτυ στην παραλία,  κανά κρασάκι σε μια απλή παραλιακή ταβέρνα με αγαπημένους φίλους,  μουσικό βράδυ στην ΑΡΓΩ …. Στα Ρηχά  της Εδέμ   και η αποκορύφωση ήταν τα Πανηγύρια ! Πολλοί οι Άγιοι που γιόρταζαν, πολλοί και καλοί οι οργανοπαίχτες, άξιοι οι λυράρηδες,   πολλοί και ενδιαφέροντες  οι πραματευτάδες που ερχόταν, μεγάλο το κέφι που ήταν σίγουρο αφού όλοι περίμεναν το πανηγύρι για να ξεδώσουν !  Κατάμεστες οι ροδέλες (οι πλατείες των χωριών) κάτω από πλατάνια θεόρατα όπου οι άνεμοι του Αυγούστου σφύριζαν μυστικά ενώ αναδεύονταν όνειρα.

Χαίρομαι την αναβίωση των πανηγυριών όπως μαθαίνω, και όπως είδα στο πανηγύρι του Αγίου Παντελεήμονα, πολύς νεαρόκοσμος που δεν σταμάτησε να χορεύει !

Και δεν ξέρω που να αποδώσω αυτή την αλλαγή ! Καταπίεση ?  Αλλαγή τρόπου διασκέδασης στο πιο παραδοσιακό ?   Αξιολόγηση των παραδόσεών μας ?

Εικάζω διάφορα !

Δεν θέλω να λησμονήσω και την Ντίσκο με φόντο το βράχο στην Ακτή Μύρινα,  όπου οι περισσότεροι από εμάς είχαν περάσει πολύ ωραία, εκείνο το υπέροχο ξενοδοχείο  άλλων ένδοξων εποχών που δεν γνωρίζουν οι νεώτεροι και που τώρα ρημάζει, με τα πανέμορφα οικήματά του  (μπάγκαλόους) όπου έμεναν πλούσιοι και διάσημοι τουρίστες αλλά και τον νεαρόκοσμο από το γειτονικό Ανδρώνι  που  είχε προσληφθεί για να πηγαίνει  το βράδυ τους ενοίκους  που είχαν ….. χάσει το δρόμο στα ενδιαιτήματα τους !

(Το μεγαλύτερο μέρος του έργου Αναζητώντας τον Χαμένο Χρόνο αφορά τις τεράστιες αλλαγές, ιδιαίτερα την παρακμή της αριστοκρατίας και την άνοδο των μεσαίων τάξεων, που σημειώθηκαν στη Γαλλία κατά τη διάρκεια της Τρίτης Δημοκρατίας και το τέλος του αιώνα. Ο αρχικός τίτλος του έργου των 4.300 σελίδων  ήταν Ανάμνηση των περασμένων γεγονότων.)

Μεγάλος  ανατόμος της ανθρώπινης ψυχής Ο Προύστ  μέσα από την διερεύνηση των ανθρώπων   και των κοινωνικών τάξεων που ανήκαν,  από τους μεγαλύτερους συγγραφείς του περασμένου αιώνα, αφιέρωσε πολλές σελίδες του έργου στον «χαμένο χρόνο» και πολύ λίγες στον «κερδισμένο Χρόνο».  Εύχομαι να έχουμε καιρό να  κερδίσουμε  τον υπόλοιπο χρόνο !

Καλό φθινόπωρο σε όλους !