Έναν “ατζέμη”, παρακαλώ

Έναν ατζέμη, παρακαλώ

Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης

Τον καιρό των παππούδων μας δεν είχαν καφέ, έπιναν έναν «καφέ» από καβουρδισμένο και αλεσμένο ρεβίθι. Αργότερα εμφανίστηκε ο κανονικός καφές με τα τσουβάλια σπυρί από την Βραζιλία, που ψήνονταν και αλέθονταν «παρουσία του πελάτη» στα καφεκοπτεία. Και πουλιόταν χύμα σε μικρές χάρτινες σακούλες που χωρούσαν βάρος 50 ή 100 δράμια (η οκά είχε 100 δράμια).

Σήμερα εισάγουμε καφέ, όχι μόνον από τη Βραζιλία, αλλά κι από την Κολομβία, Ινδία, Αιθιοπία και άλλες χώρες, με προτίμηση τις ποικιλίες Arabica και Robusta. Ημερησίως σε όλο τον κόσμο παράγονται και πωλούνται στην αγορά 7 εκατομμύρια τόνοι καφέ. Και εμφανίστηκαν οι μοντέρνες καφετέριες με τους μοντέρνους καφέδες, εσπρέσο, καπουτσίνο, φρέντο, στραγγιστός, γαλλικός, φραπέ κ.ά.

Δεν ήταν έτσι παλιά. Τα καφενεία έψηναν τον καφέ σε μπρίκι μέσα στη χόβολη (θερμαινόμενη άμμο) και αποτελούσαν σημείο αναφοράς, όπως για παράδειγμα του Κουντουρά και του Ψαριανού στο λιμάνι της Μύρινας, του Μενέλαου στο Διαπόρι κ.ά. Τα παλιά αυτά καφενεία είχαν ψάθινες καρέκλες και το χειμώνα θερμαίνονταν με ξυλόσομπα. Ήταν ταυτόχρονα και μπακάλικα και τόπος διανομής από τον ταχυδρόμο της αλληλογραφίας και των εμβασμάτων από το εξωτερικό. Σε πολλά χωριά, επειδή ο κόσμος δεν είχε λεφτά, όταν πήγαιναν στο καφενείο και τον κουρέα πλήρωναν με ένα ή δύο …αυγά!

Οι πελάτες δεν είχαν ιδιαίτερες προτιμήσεις και ο καφετζής σέρβιρε «ότι βγάλει το μπρίκι». Πάντως, ο δημοφιλέστερος καφές ήταν ο βαρύγλυκος.

Αργότερα άρχισαν όλοι να έχουν ιδιοτροπίες και να παραγγέλνουν κι άλλες εκδοχές, όπως μέτριο, γλυκύβραστο, σκέτο, με ολίγη, με φουσκάλες κλπ.

Μερικοί παράγγελναν και τον καφέ «ατζέμη».

Τι είναι ο ατζέμης καφές;

Ρώτησα πολλούς παλιούς, αλλά κανείς δεν ήξερε.

Μπήκα και στο Ιντερνέτ, δεν με βοήθησε, βρήκα ότι ατζέμης είναι ο ατζαμής, ο πρόχειρος και αδέξιος.

Τελικά ο μόνος που ήξερε είναι ένας παλιός καφετζής, συνταξιούχος τώρα.

 «Ο ατζέμης καφές έχει κι άλλο όνομα, μερικοί τον παραγγέλνουν «Ναι και Όχι», δηλαδή με λίγη ζάχαρη, αλλά όχι πολλή. Με αρκετό καφέ για να είναι δυνατός, αλλά να μην είναι τόσο γλυκός σαν τον βαρύγλυκο».

Έναν διπλό ατζέμη, παρακαλώ!