Η Κόρη της Λημνου – Ποίημα του Κωστή Παλαμά

Γράφει η  Αλεξάνδρα Καραβία – Λαμπαδαρίδου. Συνταξιούχος συμβολαιογράφος.

Είναι φανερό ότι ο χειμώνας ήταν μοιραία εποχή για τον  μεγάλο μας ποιητή Κωστή  ΠΑΛΑΜΑ,  αφού Γενάρη του   1859 γεννήθηκε και Φλεβάρη του 1943 πέθανε στην Αθήνα, όπως μας πληροφορεί στο ωραίο  κείμενό της η  κ. Δέσποινα Παπαδοπούλου, με τόσο σημαντικές πληροφορίες για τη ζωή και το έργο  του,  που  της πρέπει έπαινος γι’ αυτό και για τόσα ωραία που κατά καιρούς γράφει. Με παρακίνησε να προσθέσω κι’ εγώ και να υπενθυμίσω αποσπάσματα, απ’ όσα έγραψε ο μεγάλος Παλαμάς για την Λήμνο και ειδικότερα  το ποίημά του Η ΚΌΡΗ ΤΗΣ ΛΗΜΝΟΥ (1475).   Αναφέρεται στην επίθεση των τούρκων για την κατάληψη της Λήμνου, όταν εξόρμησαν με τα πλοία τους στον όρμο του Κότσινα, και την υπερασπίστηκαν οι Βενετσιάνοι, βοηθούμενοι από τους Λημνιούς , με επί κεφαλής την ΜΑΡΟΫΛΑ.

.. Πέρνα απαλά τραγούδι μου και χάϊδεψέ τα αγάλια  (τα νησιά του Αιγαίου)

και τράβα  διαβατάρικο στης Θράκης τ’ ακρογιάλια  ,

που γειτονεύουν με καλά και βάσανα περίσσια .

Η Θάσο η μαρμαρόκτιστη,, κι’ η Ίμβρος η βουνήσια,

κι’ ο ξακουστός Ελλήσποντος κυλάει τα νερά του .

Να τ’ Αγιονόρους η κορφή  στον  ίσκιο τς’ αποκάτου ,

σαν βρέφος μεσ’ την κούνια του, σαν βρέφος που ησυχάζει

και σκύβει ένας δράκοντας σ’ αυτό και το σκεπάζει.

Τη ΛΗΜΝΟ με τα χαμηλά βουνά για ιδές μπροστά σου

κι’ εκεί δειλό τραγούδι μου σταμάτα τα φτερά σου.

Τούρκοι βροντούν στο κάμπο της και λάμπουν και μαυρίζουν

και τριγυρίζουν το νησί , το Κάστρο φοβερίζουν…….

Μαύρο πουλί, μαύρη πετά να προφητέψει τύχη,

κι’ ακούγεται η φωνή ενός δερβίση κράχτη.

Παραδοθήτε  χριστιανοί ,αλλιώς φωτιά και στάχτη.

Ω Λήμνος , δώσε  απόκριση .

Σ’ αυτό το χώμα πές του, εδούλευε τους κεραυνούς το χέρι του ΗΦΑΙΣΤΟΥ….

Η ΜΑΡΩ, το αρχοντικό κορμί, της  Λήμνου η κόρη,

τρέχει στους κάμπους του νησιού και στου νησιού τα όρη.

Και σέρνει άνδρες πίσω της και αρματώνει νιάτα ……

και πνίγοντας μες την καρδιά τα δάκρυα τα γυναίκεια,

τώρα σκορπούν τα μάτια της αντρίκεια αστροπελέκια…..

Και όταν  στης μάχης τη φωτιά που τη νυχτιά φωτάει,

της Λήμνου ξαναγναντεύετε  την κόρη να πετάει.

Αλύγιστη και φτερωτή, τρομακτική κι’ ωραία

με μόνα τα κυματιστά μαλλιά της  για σημαία,

που πρώτα με τα μάτια της βασκαίνει σαν το φείδι,

κι’ ύστερα δίνει τη χτυπιά, με το λαμπρό λεπίδι.

Θαρρείτε (Τούρκοι) πως μέσα στο πυκνό των σαϊτών χαλάζι,

του ολέθρου ο άγγελος ο Αζραήλ σας σφάζει

κι άλλοι δαγκώνετε τη γη και τρεμουλιάζετ’ άλλοι

και στα καράβια φεύγετε, φεύγετε στ’ ακρογιάλι ….

Και τ’ αγεράκι τ’ απαλό της Θράκης ζωντανεύει ,

γοργά ξυπνάει τη θάλασσα , κι’ η θάλασσα θεριεύει.

Κι’ ύστερα από το χαμό και την απελπισία,

οι άνεμοι , τα κύματα, φρικτότερα θηρία,

ορμούν και χαμηλώνουνε και ρυάζονται

και τα στερνά τα λείψανα συντρίβουν κα μοιράζονται,

και μέσα στον αλαλαγμό , στη νύχτα και στη φρίκη,

μία φωνή απ’  το νησί σκορπιέται. Ν ί κ η, Ν ί κ η.

Έτσι σώθηκε η Λήμνος. Με την ορμή και τη λεβεντιά μιας γυναίκας που το άγαλμά της στολίζει  τον λόφο του Κότσινα.

Χωρίς τον Παλαμά, είπε ο ποιητής Τέλλος  Άγρας, τρέμω να σκεφτώ τι θα ήταν η Ελληνική ποίηση χωρίς το ανάστημά του. Ένα παραμύθι δίχως γίγαντα , μία χώρα δίχως βουνά, μία θρησκεία δίχως προφήτη, μία ιστορία δίχως ήρωα. Το άγαλμα  που στολίζει  τον  περίβολο του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Αθηναίων, ( έξοχο έργο του γλύπτη Φαληρέα)   τον δείχνει σκεπτικό, ίσως γιατί βλέπει την κατάντια της Αθήνας του, της πόλης που λάτρεψε, και  δυστυχώς αρκετές φορές έχει βανδαλιστεί, απ’ τους νέους που δεν σκέπτονται  ότι το ποιητικό του έργο είναι τεράστιο και, κυριαρχεί σαν ιδανικό και σαν αντικείμενο αγάπης στην πορεία του Ελληνικού Έθνους. Αγωνίστηκε για την καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας  προσπαθώντας να  αφομοιώσει το  αρχαιοελληνικό πνεύμα της οικουμενικότητας με την λαϊκή παράδοση. Δυστυχώς δεν τον τίμησαν όσο ζούσε και όσο του έπρεπε..

Αλεξάνδρα Καραβία – Λαμπαδαρίδου. Συνταξιούχος συμβολαιογράφος.