Η Λαγανα, ο Χαλβας, η Φασουλαδα ! Αυθεντικά, σε κάθε σπιτι, σε κάθε γειτονιά ! !

Κάθε γειτονιά με λαγάνα, κάθε χωριό με φασουλάδα

Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης

Έφτασε το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας, και όλοι προετοιμάζονται. Οι φούρνοι για τις παραδοσιακές λαγάνες, τα ζαχαροπλαστεία για τον παραδοσιακό χαλβά και οι σύλλογοι για την παραδοσιακή φασουλάδα με το μεγάλο καζάνι.

Εάν, πάντως, δεν πάτε κάπου έξω στη φύση, σε κάποιο καζάνι με φασουλάδα, και θέλετε να φτιάξετε τη δική σας σπιτική λαγάνα, να μια συνταγή εύκολη, άζυμη και μοναστηριακή. Αποτελεί αληθινή πρωτοτυπία για τις παραδοσιακές λαγάνες και προέρχεται από τις μοναχές της Ιεράς Μονής Αγίου Νεκταρίου, Τρίκορφου Φωκίδας.

Η λαγάνα κανονικά είναι ένας άζυμος άρτος, όπερ σημαίνει χωρίς μαγιά και προζύμι. Υπάρχει λόγος γι’ αυτή την απουσία. Πρώτον, τα φαγητά της Καθαράς Δευτέρας μάς προετοιμάζουν για μια περίοδο νηστείας, γι’ αυτό και δεν πρέπει να απαιτούν ιδιαίτερη προετοιμασία. Και, δεύτερον, το προζύμι και η μαγιά συμβολίζουν την αναγέννηση και την αναπαραγωγή, που δεν συνάδουν με την αυστηρότητα του σαρανταήμερου. Όμως από παλιά οι νοικοκυρές συνήθιζαν να υποβοηθούν τη ζύμη με λίγη μαγιά ή προζύμι, κι έτσι ακόμα και στο παραδοσιακό συνταγολόγιο είναι λίγες οι πραγματικά άζυμες λαγάνες.

Εθιμοτυπικά, η λαγάνα ζυμώνεται και ψήνεται αμέσως μετά. Μπορούμε να τη φτιάξουμε κι εμείς έτσι, όμως είναι προτιμότερο να την ετοιμάσουμε από το προηγούμενο βράδυ και, αφού τη ζυμώσουμε και την πλάσουμε, να την αφήσουμε περίπου 8 ώρες να ξεκουραστεί, να ωριμάσει και να αφρατέψει ελαφρά. Το επόμενο πρωί, την ψήνουμε και θα την έχουμε έτοιμη, ζεστή και τραγανή. Δεν θα είναι αφράτη, αλλά σαν επίπεδο πιτάκι.

ΥΛΙΚΑ

350 γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις

200 ml χλιαρό νερό

1 κουταλάκι γλυκού αλάτι

2 κουταλάκια γλυκού ταχίνι

50 γραμμάρια σουσάμι + επιπλέον, για το πασπάλισμα

ΕΚΤΕΛΕΣΗ

Σε βαθύ μπολ διαλύουμε το ταχίνι στο χλιαρό νερό.

Προσθέτουμε το αλάτι, το σουσάμι και σταδιακά το αλεύρι και ζυμώνουμε μέχρι να σχηματιστεί μια ελαστική ζύμη. Μπορεί να μη χρειαστούμε όλο το αλεύρι.

Καλύπτουμε τη λαμαρίνα ή το άλλο σκεύος του φούρνου με λαδόκολλα.

Πλάθουμε τη ζύμη σε μέτρια λαγάνα, πάχους μισό εκατοστό και τις χαρακτηριστικές δαχτυλιές.

Την αφήνουμε σε ζεστό μέρος (π.χ. μέσα σε φούρνο που έχουμε θερμάνει και μετά σβήσει) χωρίς να τη σκεπάσουμε, για περίπου 8 ώρες.

Στη συνέχεια, προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 190°C, στον αέρα. Αλείφουμε με λίγο νερό την επιφάνεια της λαγάνας, πασπαλίζουμε με όσο σουσάμι θέλουμε και ψήνουμε για περίπου 40 λεπτά, μέχρι να ροδίσει.