Ο Άγιος Νικόλαος και τα ψάρια

Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης

Ο Άγιος Νικόλαος γεννήθηκε τον 3ο αιώνα μ.Χ. στα Πάταρα της Λυκίας, από γονείς ευσεβείς και πλουσίους και έδρασε την εποχή των αυτοκρατόρων Διοκλητιανού (284 – 304 μ.Χ.), Μαξιμιανού (286 – 305 μ.Χ.) και Μεγάλου Κωνσταντίνου.

Ήταν προικισμένος με το χάρισμα της θαυματουργίας με το οποίο έσωσε πολλούς ανθρώπους και όσο ήταν εν ζωή αλλά και μετά την κοίμησή του το 330 μ.Χ.

Για παράδειγμα όταν κάποτε κινδύνευσε κάποιος στη θάλασσα – λόγω σφοδρών ανέμων – και επικαλέστηκε το όνομα του αγίου, σώθηκε και μάλιστα ενώ βρισκόταν στη μέση του πελάγους βρέθηκε αβλαβής στο σπίτι του. Ο άγιος έστειλε ένα ψάρι και με αυτό βούλωσε την τρύπα στη βάρκα που έμπαζε νερά.

Το θαύμα έγινε αμέσως γνωστό στην πόλη και ο λαός προσήλθε αμέσως σε λιτανεία και αγρυπνία προκειμένου να τιμήσει το θαυματουργό Άγιο.

Πολλοί είναι οι θρύλοι, αφιερωμένοι στα θαύματα του Αγίου, με τα οποία ο Άγιος Νικόλαος σώζει τους ανθρώπους στις θάλασσες ή τους ωκεανούς.

Την ημέρα του Αγίου Νικολάου γίνονται προβλέψεις για το τι θα είναι ο καιρός την επόμενη χρονιά. Πολύ παλιά την ημέρα αυτή ετοιμάζονται τελετουργικό ψωμί και μια πίτα με ψάρι. Μαγείρευαν κυπρίνο (δηλαδή γριβάδι) με πλιγούρι ή ρύζι. Μετέφερναν την τροφή στην εκκλησία, για να την ευλογήσει ο ιερέας και έκαναν στη συνέχεια κουρμπάνι.

Σύμφωνα με το λαϊκό έθιμο, αν για κάποιο λόγο δεν έχει κανείς γριβάδι την Ημέρα του Άγιου Νικολάου, τουλάχιστον να προσπαθήσετε να βρει ψάρια με λέπια. Πιστεύεται ότι τα λέπια του εκείνη τη μέρα είναι ιερά.

Πιστεύεται επίσης, ότι ένα κόκαλο από το κεφάλι του κυπρίνου, που μοιάζει με σταυρό, προστατεύει από κακά μάτια.

Υπάρχουν διάφορες συνταγές για το μαγείρεμα κυπρίνου, αλλά ίσως η πιο γνωστή είναι τυλιγμένος σε ζύμη.

Στο τραπέζι βάζουν επίσης βρασμένο καλαμπόκι, σιτάρι, νηστίσιμα ντολμαδάκια, πιπεριές και φασόλια.