Όταν οι Λημνιοί μετανάστες ταξίδευαν στην Αυστραλία με το ΠΑΤΡΙΣ και το ΒΡΕΤΤΑΝΗ

Όταν οι Λημνιοί μετανάστες ταξίδευαν στην Αυστραλία με το ΠΑΤΡΙΣ και το ΒΡΕΤΤΑΝΗ

Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης

 Τη δεκαετία του 1950 εκατοντάδες Λημνιοί μετανάστευσαν από την Ελλάδα στην Αυστραλία. Το φαινόμενο αυτό ήταν χαρακτηριστικό της εποχής, καθώς πολλοί Έλληνες αποχαιρετούσαν την πατρίδα τους προς αναζήτηση ενός καλύτερου μέλλοντος σε χώρες του εξωτερικού.

Αυτό το κύμα μετανάστευσης προς την Ωκεανία θα εξυπηρετούνταν σε μεγάλο βαθμό και για αρκετά χρόνια με δύο πλοία των Ελληνικών Μεσογειακών Γραμμών, το «ΚΥΡΗΝΕΙΑ» και το «ΤΑΣΜΑΝΙΑ». Ωστόσο, η εταιρεία έπαυσε τη συγκεκριμένη γραμμή και, με εξαίρεση ένα και μοναδικό ταξίδι του «ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΗ» το 1958, στα τέλη της δεκαετίας δημιουργήθηκε ένα κενό στις γραμμές της υπερπόντιας επιβατηγού ναυτιλίας προς την Αυστραλία.

Στην έντονη μεταναστευτική ροή από την Ελλάδα προς την Αυστραλία προστέθηκε και το γεγονός ότι εκείνη την περίοδο σχηματιζόταν ο πυρήνας μιας μεγάλης ελληνικής παροικίας. Ο πυρήνας αυτός θα διευρυνόταν ολοένα και περισσότερο, με την επικοινωνία των ομογενών στην Αυστραλία με την πατρίδα να καθίσταται σημαντική ανάγκη.

Το κενό αυτό θέλησε τότε να καλύψει ο ναυτιλιακός Οίκος Χανδρή, ο οποίος θα προχωρούσε σε μια πολύ σημαντική επένδυση, προκειμένου να εισχωρήσει δυναμικά στον συγκεκριμένο τομέα. Υπολογίζοντας τον μεγάλο όγκο επιβατών που θα επιθυμούσαν δυνητικά να ταξιδέψουν από και προς την Αυστραλία, οι Αφοί Χανδρή αγόρασαν στα τέλη του 1959 το πλοίο «Bloemfontein Castle», του οποίου η ναυπήγηση είχε ολοκληρωθεί το 1950.

Το νέο αυτό πλοίο μετονομάστηκε σε «ΠΑΤΡΙΣ» και μετά την αγορά του πέρασε μια σύντομη περίοδο μετασκευών, προκειμένου να αυξήσει ακόμα περισσότερο τις δυνατότητες χωρητικότητάς του. Το «ΠΑΤΡΙΣ» είχε χωρητικότητα 18.400 grt, ταχύτητα 18 κόμβων και πλήρωμα μεγαλύτερο των 250 ατόμων. Μπορούσε να μεταφέρει πάνω από 1.000 επιβάτες και είχε ταυτόχρονα χώρους για τη μεταφορά παγωμένων αλλά και ξηρών φορτίων.

Όπως αναφέρουν τα Ναυτικά Χρονικά στο τεύχος της 1ης Ιανουαρίου 1960, η σπουδαιότερη εξέλιξη στην υπερωκεάνια επιβατηγό ναυτιλία για το 1959 ήταν αναμφισβήτητα η ίδρυση της νέας εθνικής γραμμής προς την Αυστραλία από τον Οίκο Χανδρή.

Ταυτόχρονα με το λανσάρισμα της νέας γραμμής, υπήρξε και παραγωγή διαφημιστικού υλικού για να διαφημιστεί η νέα μόνιμη γραμμή. Το κεντρικό σύνθημα που γνώρισε μεγάλη επιτυχία ήταν: «Η Ευρώπη αρχίζει από την Ελλάδα, επισκεφθείτε την».

Η εμφάνιση του «ΠΑΤΡΙΣ» στον χάρτη θα προκαλούσε μεγάλο ενθουσιασμό, με τα Ναυτικά Χρονικά να περιγράφουν την ολοκλήρωση του πρώτου ταξιδιού του με ένα πολυσέλιδο αφιέρωμα στις 15 Φεβρουαρίου 1960.

Το δημοσιογραφικό ρεπορτάζ των Ναυτικών Χρονικών, τα οποία συνομίλησαν με Έλληνες και ξένους επιβάτες που έφτασαν στον Πειραιά, υπογραμμίζει ότι η οργάνωση και η εξυπηρέτηση εντός του νέου υπερωκεανίου ήταν η καλύτερη δυνατή. Έχοντας ως δεδομένο το μεγάλο και δύσκολο ταξίδι στη θάλασσα, είχαν προβλεφθεί διάφοροι τρόποι για την ψυχαγωγία των επιβατών. Το πλοίο διέθετε δύο κινηματογράφους, ορχήστρα, ενώ διοργανώνονταν ελληνικά γλέντια κάθε βράδυ.

Το πλοίο είχε αποπλεύσει από τον Πειραιά στις 14 Δεκεμβρίου 1959, μεταφέροντας πάνω από 1.000 επιβάτες. Το ταξίδι ήταν περίπου 9.500 μίλια και ολοκληρώθηκε εντός 23 ημερών. Έφτασε στο Φρίμαντλ στις 2 Ιανουαρίου 1960, στη Μελβούρνη στις 6 Ιανουαρίου και στο Σίδνεϊ στις 9 Ιανουαρίου. Ειδικότερα, η άφιξη του «Πατρίς» στο λιμάνι της Μελβούρνης περιγράφεται με ιδιαίτερα συγκινητικό τρόπο. Εκεί, όλοι οι ομογενείς από τις ελληνικές παροικίες της Μελβούρνης, του Σίδνεϊ και του Φρίμαντλ στέκονταν στην προκυμαία με λουλούδια, σοκολάτες και ενθύμια, έτοιμοι να υποδεχτούν τους συμπατριώτες τους.

Το ταξίδι της επιστροφής θα ξεκινούσε από τη Μελβούρνη στις 14 Ιανουαρίου, με 157 επιβάτες και 400 τόνους φορτίου. Το πλοίο παρέλαβε ακόμη 32 επιβάτες από το Άντεν, το Σουέζ και το Πορτ Σάιντ.

Η σοβαρότητα στην οργάνωση και στην υλοποίηση αυτής της νέας προσπάθειας των Αφών Χανδρή θα φαινόταν όχι μόνο από το πολύ επιτυχημένο πρώτο ταξίδι, αλλά και από τη δρομολόγηση της αγοράς ενός ακόμα πλοίου, που θα εξυπηρετούσε τη γραμμή προς Αυστραλία. Το πλοίο αυτό ήταν το «ΒΡΕΤΤΑΝΗ», το οποίο θα εισερχόταν στην υπηρεσία του Οίκου Χανδρή το 1961 στη γραμμή Ελλάδας-Αυστραλίας.

Το «ΠΑΤΡΙΣ» χάραξε τη δική του πορεία στη μεταναστευτική ιστορία της Ελλάδας, αποτελώντας για πολλά χρόνια τον σημαντικότερο συνδετικό κρίκο μεταξύ Ελλάδας και Αυστραλίας. Πέρα από τον σημαίνοντα ρόλο του στη μεταναστευτική ιστορία της Ελλάδας, το «ΠΑΤΡΙΣ» θα αποκτούσε μία ακόμα σημαντική σύνδεση με την Αυστραλία. Τα Χριστούγεννα του 1974, ο κυκλώνας Tracy χτύπησε τη Βόρεια Αυστραλία, με ιδιαίτερα καταστροφικές συνέπειες για την πόλη Ντάργουιν. Ο Αντώνης Χανδρής πρόσφερε το θρυλικό πλοίο της εταιρείας του στη διάθεση της κυβέρνησης της Αυστραλίας, η οποία το χρησιμοποίησε ως πλωτό ξενοδοχείο για τη φιλοξενία όσων ανθρώπων είχαν χάσει τα σπίτια τους.

Το «ΠΑΤΡΙΣ» έμεινε στην υπηρεσία των Αφών Χανδρή μέχρι και το 1979, οπότε και πωλήθηκε στην Karageorgis Lines, που το μετονόμασε σε «Mediterranean Island» και κατόπιν, το 1981, σε «Mediterranean Star».

Στο Internet στο link https://youtu.be/FNWknZm_hSE μεταξύ άλλων υπάρχει και μια σκηνή από την ταινία «Μέχρι το Πλοίο» του 1966, στην οποία εικονίζεται το «ΠΑΤΡΙΣ» κατά την αναχώρησή του για την Αυστραλία.