Προτεραιότητα στα πρόβατα

Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης
Μια παλιά ιατρική συμβουλή λέει, αν έχεις αϋπνίες και από τις διάφορες σκέψεις δυσκολεύεσαι να κοιμηθείς, άρχισε να μετράς ένα μεγάλο κοπάδι άσπρα πρόβαρα. Έτσι στο τέλος θα σε πάρει γλυκά ο ύπνος. Κάτι παρόμοιο λέει κι ο ποιητής μας Κωνσταντίνος Καβάφης: «Σαν βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη, να εύχεσαι να είναι μακρύς ο δρόμος, γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις…».
Η Ιθάκη είναι ένα σχετικά μικρό νησί στα δυτικά της Ελλάδας, στο Ιόνιο Πέλαγος, κοντά στην Κεφαλονιά και ο Καβάφης έγραψε το ομώνυμο ποίημα του παρακινημένος από τον παγκόσμια γνωστό αρχαίο μας ποιητή, τον Όμηρο, ο οποίος έχει γράψει την γνωστή σε όλο τον κόσμο Οδύσσεια, εκεί όπου περιγράφονται οι περιπέτειες του μυθικού ήρωα Οδυσσέα στο μεγάλο ταξίδι που έκανε από την Τροία στην πατρίδα του την Ιθάκη και την αγαπημένη του οικογένεια με την γυναίκα του Πηνελόπη και τον γιο του Τηλέμαχο. Αρχίζει έτσι:
«Τον άντρα τον πολύπραγο τραγούδησέ μου, ω Μούσα, που περισσά πλανήθηκε, σαν κούρσεψε της Τροίας το ιερό κάστρο,
και πολλών ανθρώπων είδε χώρες κι έμαθε γνώμες…».
Σήμερα θα μπορούσε κάποιος, παραφράζοντας τον Όμηρο και τον Καβάφη, να συμβουλέψει κάποιον, που θέλει να κάνει διακοπές σε ένα μεγάλο ελληνικό νησί, το 8ο μεγαλύτερο σε έκταση, κάπως έτσι:
«Σαν βγεις στον πηγαιμό για τη Λήμνο, να εύχεσαι να’ ναι μακρύς ο δρόμος, να διαρκέσει πολλές μέρες η παραμονή σου στο νησί. Ιδιαίτερα εάν χρειάζεσαι ξεκούραση, ηρεμία, γαλήνη, χαλάρωση, αποτοξίνωση και αναζωογόνηση».
Η Λήμνος είναι ιδανικό νησί για ήρεμες διακοπές. Μπορεί να είναι το 8ο μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας, αλλά δεν έχει φανάρια και διόδια. Ξεκινάς με το αυτοκίνητό σου για να πας, π.χ. σε μια από τις αμέτρητες αμμουδερές παραλίες της, και σπάνια θα σε σταματήσει πράσινο, κόκκινο, πορτοκαλί φανάρι. Το μόνο ίσως που θα σε αναγκάσεις να φρενάρεις, είναι κάποιο από τα πολλά κοπάδια άσπρα πρόβατα, που διασχίζουν κάθετα το δρόμο για να περάσουν απ’ τη μια πλαγιά του λόφου στην άλλη απέναντι.
Στην αρχή, αν βιάζεσαι, ίσως θα σου κακοφανεί λίγο. Στη Λήμνο όμως κανείς δεν βιάζεται, κανείς δεν έχει άγχος. Όλα κυλούν εκνευριστικά αργά, νωχελικά, ήρεμα και γαλήνια. Το ίδιο και τα πρόβατα. Όχι μόνον περνούν νωχελικά χωρίς να βιάζονται, αλλά είναι και ατέλειωτα. Δεν είναι μόνο τα 700-800 πρόβατα που θα περάσουν μπροστά απ’ το αυτοκίνητό σου, είναι κι εκείνα τα νεογέννητα μικρά προβατάκια, που θα σταματήσουν να σε δουν περίεργα για λίγο, πριν τρέξουν ν’ ακολουθήσουν την προβατίνα μάννα τους.
Στη Λήμνο τα πρόβατα έχουν προτεραιότητα, όσο κι αν βιάζεσαι. Το βραχνό τους βέλασμα, οι κουδούνες, θα σκεπάσουν τον ήχο του ρελαντί του αυτοκινήτου σου. Όση ώρα διασχίζουν νωχελικά το δρόμο, θα σε κάνουν να ξεχαστείς, να μπεις σε άλλους ρυθμούς, πιο κοντά στη φύση.
Κι όταν περάσει το κοπάδι, τελευταίος θα σε χαιρετήσει καλόκαρδος ο κεχαγιάς βοσκός, παρέα με τα τρία σκυλιά του. Θα πάει να ποτίσει τα πρόβατα με νερό απ’ το πηγάδι της μάντρας, να τα αρμέξει, και να φτιάξει το περίφημο λημνιό τυρί καλαθάκι και το σκληρό μελίπαστο.
Αν έχεις ξεχάσει τη γεύση της παραδοσιακής φέτας, εάν είσαι μερακλής στο σαγανάκι, το παραδοσιακό ολόπαχο γιαούρτι, τα φλομάρια, τον τραχανά, το κουσκούσι, στη Λήμνο θα τα ανακαλύψεις πάλι. Ατέλειωτα κοπάδια πρόβατα κάθε μέρα βόσκουν νωχελικά στις πλαγιές του νησιού, για να δώσουν το βράδυ το άριστης ποιότητας και μοναδικό στη γεύση γάλα τους. Πού οφείλεται η νοστιμιά των γαλακτοκομικών προϊόντων της Λήμνου; Όπως λένε οι κεχαγιάδες βοσκοί, τα πρόβατα της Λήμνου, μαζί με το πράσινο χορταράκι βόσκουν πότε-πότε κι αγριόχορτα και θυμάρι.
Γι’ αυτό, όταν βρεθείς στην Λήμνο και οδηγείς το αυτοκίνητό σου, αν ξαφνικά μπροστά σου δεις τα πρόβατα να διασχίζουν το δρόμο, περίμενε υπομονετικά να περάσουν. Στη Λήμνο τα πρόβατα έχουν πάντα προτεραιότητα.