Περιοδικό

Ξενάγηση στη Θεσσαλονίκη – τα μουσεία και τα πολιτιστικά κέντρα

Ξενάγηση στη Θεσσαλονίκη – τα μουσεία και τα πολιτιστικά κέντρα

Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης

Εκτός από τον Λευκό Πύργο, που είναι ένα μουσείο, η Θεσσαλονίκη έχει πολλά μουσεία κι αξίζει να τα επισκεφτεί κανείς όλα.

Τα κυριότερα είναι: Αρχαιολογικό, Βυζαντινού Πολιτισμού, Λαογραφικό και Εθνολογικό Μακεδονίας-Θράκης (Έπαυλη Μοδιάνο), Μουσείο Φωτογραφίας MOMUS, Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης MOMUS, Εβραϊκό Μουσείο και το Ολυμπιακό Μουσείο.

 

Το Αρχαιολογικό Μουσείο

Από τα μεγαλύτερα της χώρας. Ιδρύθηκε το 1912 και το κτίριο που στεγάζεται σήμερα εγκαινιάστηκε στις 27 Οκτωβρίου 1962, όταν η πόλη γιόρταζε τα 50 χρόνια από την απελευθέρωσή της.

Τα εκθέματα, τα οποία φιλοξενεί, προέρχονται από τις ανασκαφές, που έχουν πραγματοποιηθεί στην πόλη της Θεσσαλονίκης και στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας.

Τον Ιούνιο του 1980 εγκαινιάστηκε μια νέα πτέρυγα για να φιλοξενήσει τα ευρήματα από τις ανασκαφές της δεκαετίας του 1970 στους Βασιλικούς Τάφους της Βεργίνας με την έκθεση οι «Θησαυροί της Βεργίνας». Το 1982 οργανώθηκε μια νέα έκθεση, των ταφικών ανασκαφικών συνόλων από τη Σίνδο.

Το 1996 έγινε η πρώτη εκτεταμένη έκθεση για την προϊστορική Μακεδονία στον ημιυπόγειο χώρο κάτω από την έκθεση της Βεργίνας.

Στις εξωτερικές αίθουσες εκτίθενται αντικείμενα της Νεολιθικής, Κλασικής, Ελληνιστικής και Ρωμαϊκής εποχής, ενώ στον κάτω όροφο παρουσιάζεται η προϊστορική συλλογή παρουσιάζοντας στον επισκέπτη μια διαχρονική εικόνα της πολιτισμικής εξέλιξης όχι μόνο στη Θεσσαλονίκη αλλά και ευρύτερα σε ολόκληρη την περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας.

Στη στοά μπροστά από την είσοδο του Μουσείου βρίσκονται δύο μαρμάρινες σαρκοφάγοι από την Θεσσαλονίκη με κάλυμμα στο οποίο απεικονίζεται ο νεκρός να αναπαύεται. Στις πλευρές των σαρκοφάγων εικονίζονται θέματα όπως ο Ορφέας με την άρπα του, οι Αμαζόνες σε μάχη, το κυνήγι του κάπρου της Καλυδώνας κ.α. Επίσης, στον εξωτερικό χώρο υπάρχει μία ακόμη με διονυσιακή παράσταση και στο κάτω μέρος της οποίας υπάρχει η επιγραφή: “Η Πο(πλία) Αντία με το σύζυγό της αγόρασαν αυτή τη σαρκοφάγο. Όποιος τολμήσει να την ανοίξει ή να την μετακινήσει θα πληρώσει πρόστιμο στο ιερό ταμείο και την πόλη”. Πρόκειται για έργα αττικών εργαστηρίων του 2ου-3ου αι.μ.Χ.

Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης κηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού το 2001.

Στην αυλή του και ένα ωραίο υπαίθριο καφέ.

Απέναντι από την είσοδο είναι το όμορφο κτίριο της ΧΑΝΘ και δίπλα η είσοδος της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης.

 

Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού

Σε μια έκταση 3.430 τ. μ. παρουσιάζει μέσω των εκθεμάτων τις διάφορες πλευρές της ζωής κατά τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδο δίνοντας στον επισκέπτη τη δυνατότητα να κατανοήσει τα πολιτισμικά και κοινωνικοπολιτικά δεδομένα που επηρέαζαν άμεσα τη ζωή των ανθρώπων την εποχή αυτή.

Εγκαινιάστηκε το 1994 με την έκθεση “Βυζαντινοί Θησαυροί της Θεσσαλονίκης. Το ταξίδι της επιστροφής”. Στις 11 αίθουσες του παρουσιάζονται:

1: Παλαιοχριστιανικός Ναός

2: Παλαιοχριστιανική Πόλη και Κατοικία

3: Από τα Ηλύσια Πεδία στο Χριστιανικό Παράδεισο

4: Από την Εικονομαχία στη Λάμψη των Μακεδόνων και των Κομνηνών

5: Οι Δυναστείες των Βυζαντινών Αυτοκρατόρων

6: Το Βυζαντινό Κάστρο

7: Το Λυκόφως του Βυζαντίου (1204-1453)

8: Συλλογή Ντόρης Παπαστράτου

9: Συλλογή Δημητρίου Οικονομόπουλου

10: Το Βυζάντιο μετά το Βυζάντιο

11: Ανακαλύπτοντας το Παρελθόν

Πληροφορίες: Λεωφόρος Στρατού, τη΄. 2313306400.

 

Λαογραφικό και Εθνολογικό Μακεδονίας-Θράκης (Έπαυλη Μοδιάνο)

Βρίσκεται στην συμβολή των οδών Βασ. Όλγας 68 και Φιλίππου Νίκογλου 4 και στεγάζεται σε μια εντυπωσιακή διατηρητέα έπαυλη, χαρακτηριστικό δείγμα μεγαλοαστικής κατοικίας, γνωστή ως «Έπαυλη Μοδιάνο» ή «Παλαιό Κυβερνείο».

Οι διαδικασίες ίδρυσης του μουσείου ξεκίνησαν από το 1931 όταν η Μακεδονική Φιλεκπαιδευτική Αδελφότητα άρχισε να συγκεντρώνει λαογραφικό υλικό από τον Βορειοελλαδίτικο χώρο και ίδρυσε το Λαογραφικό Μουσείο Βορείου Ελλάδος.

Σχεδόν 20.000 αντικείμενα έχουν συγκεντρωθεί από το μουσείο, διαφόρων υλικών που συνδέονται με καθημερινή οικιακή και επαγγελματική ζωή των ανθρώπων, καθώς και άλλα από την κοινωνική και πνευματική ζωή τους.

Το μουσείο συνεργάζεται με φορείς και συλλόγους για την διαφύλαξη και διάσωση του παραδοσιακού πολιτισμού μέσα από εκθέσεις, ξεναγήσεις, εκδόσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα, αλλά και την προώθηση της επιστημονικής έρευνας και μελέτης του νεότερου πολιτισμού σε Μακεδονία και Θράκη.

Στην Έπαυλη Μοδιάνο στεγάζονται οι δύο μόνιμες εκθέσεις του Λαογραφικού μουσείου για τις ενδυμασίες και τους νερόμυλους στην παραδοσιακή κοινωνία. Αναμένεται να οργανωθούν μόνιμες εκθέσεις για την διατροφή αλλά και στέγαση των ανθρώπων.

Η Έπαυλη χτίστηκε το 1905-1906 από τον αρχιτέκτονα Ελι Μοδιάνο, μετά από παραγγελία του τραπεζίτη πατέρα του, Ιακώβ(Γιακο) Μοδιάνο και ακολούθησε αναγεννησιακά πρότυπα. Πάνω στην εκλεκτικιστική κατασκευή του κτιρίου, πρόσθεσε στοιχεία Art Nouveau, ένα καλλιτεχνικό ρεύμα που τον κέρδισε κατά τις σπουδές του στο Παρίσι.

Ως εξοχική κατοικία της οικογένειας, όπως ήταν ο αρχικός σχεδιασμός της, χρησιμοποιήθηκε για μικρό διάστημα.
Το 1913 πέρασε στην ιδιοκτησία του Δήμου Θεσσαλονίκης και παραχωρήθηκε στην Ελληνική Βασιλική Οικογένεια.
Στα χρόνια του Μεσοπολέμου ήταν η κατοικία του Γενικού Διοικητή Μακεδονίας, ενώ μεταπολεμικά στέγασε την Στρατιωτική Ιατρική Σχολή και μετέπειτα την Ιερατική Σχολή έως και το 1970.

Το κτίριο έχει κηρυχθεί διατηρητέο μνημείο καθώς και ο αύλειος χώρος του από το 1980.
Αποτελεί ένα κόσμημα αρχιτεκτονικής και είναι από τα πλέον αντιπροσωπευτικά και εντυπωσιακά δείγματα, του εξέχοντος αστικού πολιτισμού που είχε αναπτυχθεί στην πόλη της Θεσσαλονίκης, στις αρχές του 20ου αιώνα.

Τηλ. 2310889840.

 

Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης MOMUS

Είναι ένα από τα 4 μουσεία που συνενώθηκαν και δημιουργήσαν τον οργανισμό Μητροπολιτικός Οργανισμός Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης (MOMus), με έδρα τη Θεσσαλονίκη.

Στεγάζει τη διεθνούς σπουδαιότητας συλλογή Κωστάκη με έργα της ρωσικής πρωτοπορίας (1900-1930) καθώς και έργα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών τα οποία συγκαταλέγονται στην αισθητική περίοδο του μοντερνισμού.

Στις αρμοδιότητες του είναι η συντήρηση, μελέτη, ανάδειξη και προβολή των εικαστικών, ως επί το πλείστον, επιτευγμάτων της μοντέρνας τέχνης ενώ στηρίζει επιστήμονες και φοιτητές με αντικείμενο τη μελέτη της Ρωσικής πρωτοπορίας.

Επίσης η εκπαίδευση του κοινού, η παραγωγή επιστημονικών εκδόσεων, η κινητικότητα των έργων των συλλογών του και η εξωστρέφειά του, με συνεργασίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό με άλλα ιδρύματα και μουσεία.

Ωράριο Λειτουργίας Μουσείου και τιμές εισιτηρίων: Κολοκοτρώνη 21 Σταυρούπολη, Μονή Λαζαριστών, τηλ. 2310589143.

Μουσείο Φωτογραφίας MOMUS

Στεγάζεται στο Λιμάνι Θεσσαλονίκης

Τα αρχεία και η συλλογή του περιλαμβάνουν 90.000 περίπου φωτογραφικά αντικείμενα της περιόδου 1890-2015, μεταξύ των οποίων, τα αρχεία Γιάννη Στυλιανού, Σωκράτη Ιορδανίδη και Δημήτρη Λέτσιου, ενώ είναι θεματοφύλακας στο ελληνικό τμήμα του αρχείου Fred Boissonnas.

Η οργάνωση της Thessaloniki Photobiennale είναι στις βασικές αρμοδιότητες του μουσείου καθώς και ο εμπλουτισμός των συλλογών του και η δημιουργία οργανωμένου αρχείου.

Ωράριο λειτουργίας και τιμές εισιτηρίων:  Λιμάνι Θεσσαλονίκης, Προβλήτα Α΄, Αποθήκη Α΄. Τηλ. 2310566716.

Το Εβραϊκό Μουσείο της Θεσσαλονίκης

Δημιουργήθηκε το 2001 για να παρουσιάσει στο ευρύ κοινό την πλούσια ιστορία της εβραϊκής κοινότητας στη Θεσσαλονίκη, ύστερα από το διωγμό τους από την Ισπανία και την Πορτογαλία τον 15ο αιώνα.

Η εβραϊκή παρουσία στην Θεσσαλονίκη είναι μακραίωνη και άρρηκτα συνυφασμένη με την ιστορία της πόλης.

Το Εβραϊκό μουσείο στεγάζεται σε κτήριο που χτίστηκε το 1906 στη σημερινή οδό Αγίου Μηνά 11 και είναι από τα λίγα κτήρια που διασώθηκαν από την καταστροφική πυρκαγιά του 1917.

Πριν λειτουργήσει ως Μουσείο το κτίριο ήταν μια από τις εμπορικές στοές στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, που στέγαζε μερικές από τις σημαντικότερες επιχειρήσεις της εποχής, όπως η τράπεζα Αθηνών και η εφημερίδα L’ Independent.

Ο κύριος χώρος του Μουσείου χωρίζεται σε δύο επίπεδα:
Το ισόγειο είναι αφιερωμένο στο εβραϊκό νεκροταφείο. Αυτό βρισκόταν στο χώρο που τώρα συναντούμε το Πανεπιστήμιο και στον πάνω όροφο μια μόνιμη έκθεση παρουσιάζει την ιστορία του Εβραϊσμού στη Θεσσαλονίκη και τις δραστηριότητες που είχαν αναπτύξει στην πόλη.

Στον πρώτο όροφο παρουσιάζεται μια συνολική εικόνα της καθημερινής ζωής των Εβραίων της Θεσσαλονίκης μέσα από φωτογραφίες και αντικείμενα.

Πολλά από τα εκθέματα του Εβραϊκού Μουσείου, όπως έγγραφα, φωτογραφίες, επιστολές, τίτλοι ιδιοκτησίας, οικογενειακά κειμήλια, αλληλογραφίες αποτελούν δωρεές ιδιωτών. Διαθέτει βιβλιοθήκη με σημαντικά κείμενα από το 16ο έως τον 20ο αιώνα, η όποια επίσης αποτελεί κέντρο τεκμηρίωσης για τις παραδόσεις και τη γλώσσα των Σεφαραδιτών Εβραίων.

Οι περιοδικές εκθέσεις που φιλοξενούνται αποτελούν τεκμήρια από το προπολεμικό αρχείο της Ισραηλίτικης κοινότητας και τονίζουν την εβραϊκή παρουσία σε τομείς όπως ο αθλητισμός και η επιχειρηματικότητα στην Θεσσαλονίκη.
Μέσα από τη μελέτη της εβραϊκής παρουσίας αναδεικνύεται η νεότερη ιστορία της Θεσσαλονίκης και με αυτή τη φιλοσοφία λειτουργεί το μουσείο.

Πολύ συχνά οργανώνονται ομιλίες και παρουσιάσεις θεμάτων από ειδικευμένους ερευνητές. Τηλ. 2310250406.

 

Ολυμπιακό Μουσείο Θεσσαλονίκης

Ιδρύθηκε το 1998 ως Μουσείο Αθλητισμού και αρχικά στεγαζόταν σε χώρο που παραχωρήθηκε από τον ΟΣΕ στην Πλατεία Αριστοτέλους.
Από το 2004 το μουσείο στεγάζεται σε νέο κτίριο κοντά στο Καυταντζόγλειο Στάδιο στη συμβολή των οδών Αγίου Δημητρίου και 3ης Σεπτεμβρίου.

Το 2008 η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή αναγνώρισε το μουσείο ως το πρώτο Ολυμπιακό Μουσείο της χώρας και έτσι μετονομάστηκε σε Ολυμπιακό Μουσείο Θεσσαλονίκης.

Σκοπός του μουσείου είναι η ανάδειξη, μέσα από εκθέσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα, του αθλητισμού ως αναπόσπαστο μέρος του πολιτισμού και της καθημερινότητας από την αρχαιότητα έως και σήμερα.

Η συλλογή του Μουσείου αποτελείται από αντικείμενα διαφόρων διοργανώσεων όπως στολές, εξοπλισμός, μετάλλια Ολυμπιονικών αγώνων, Παγκόσμιων αγώνων, Ευρωπαϊκών Βαλκανικών και Μεσογειακών.

Διαθέτει τέσσερις αίθουσες, στην πρώτη βρίσκεται έκθεση αφιερωμένη στην ιστορία και το πνεύμα των Ολυμπιακών Αγώνων, στη δεύτερη αίθουσα φιλοξενείται διαδραστική έκθεση με τίτλο ‘’Επιστήμη των Αθλημάτων’’, στην τρίτη αίθουσα μόνιμος εκθεσιακός χώρος και προσομοίωση γηπέδου στίβου, και στην τέταρτη πραγματοποιούνται περιοδικές εκθέσεις.

Το κτήριο διαθέτει επίσης αμφιθέατρο 300 ατόμων, αίθουσες πολλαπλών χρήσεων, πωλητήριο και ένα μεγάλο χώρο υποδοχής κοινού.

Πληρ. Αγ. Δημητρίου & 3ης Σεπτεμβρίου, τηλ. 2310968531.

 

Δυο λόγια και για τα άλλα μουσεία και πολιτιστικά κέντρα της πόλης:

Πολεμικό Μουσείο

Γρηγορίου Λαμπράκη 4 Θεσσαλονίκη  Τηλ: 2310249803
Ευρισκόμενο στην καρδιά του σύγχρονου αστικού κορμού της πόλης, μέσα σε ένα από τα ιστορικά κτίρια των αρχών του 20ου αιώνα, το Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης έχει ενεργό παρουσία από τον πρώτο χρόνο της λειτουργίας του, το 2000. Φιλοξενεί εννιά μόνιμες εκθέσεις με πάνω από 10.000 ιστορικά κειμήλια, αποτελώντας έτσι ένα ολοκληρωμένο μουσείο σύγχρονης ιστορίας και πολιτισμού. Οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν μία ζωντανή αναπαράσταση όλης της σύγχρονης νεοελληνικής ιστορίας, από την προετοιμασία της Εθνικής Παλλιγγενεσίας μέχρι και την πλήρη ανέλιξη της στα τέλη του 20ου αιώνα. Ο επισκέπτης συναντάει και αλληλεπιδρά μέσω της βιωματικής επαφής με κειμήλια των κρατών που συμμετείχαν σε όλες τις ιστορικές περιόδους ως σύμμαχοι ή αντίπαλοι του ελληνικού στρατού. Το Μουσείο περιλαμβάνει: αυθεντικά χειρόγραφα, χάρτες, πίνακες ζωγραφικής, μετάλλια και τάγματα αριστείας, στολές, σημαίες και όπλα. Παράλληλα, το προσωπικό του Πολεμικού Μουσείου προσφέρει συνεκτικές ξεναγήσεις και βοηθάει τους επισκέπτες να βιώσουν και να κατανοήσουν την ουσία των ιστορικών γεγονότων και τη σύνδεσή τους με τη σύγχρονη ιστορική συγκυρία.

 

Παιδικό Μουσείο

Υπέροχες συλλογές κουρδιστών τσίγκινων παιχνιδιών, κουκλών, παλιών επιτραπέζιων παιχνιδιών και εκπαιδευτικού υλικού του 20ου και 21ου αιώνα σας περιμένουν να τα απολαύσετε και τα ανακαλύψετε!

 

Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών

Ιδρύθηκε το 1972 με την δωρεά ολόκληρης της περιουσίας καθώς και της συλλογής έργων τέχνης του Νέστορα και της Αλίκης Τέλλογλου. Στεγάζεται σε ένα μοντέρνο κτίριο στην βόρεια πλευρά του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, το οποίο εγκαινιάστηκε τον Δεκέμβριο του 1999. Η αρχική συλλογή έργων τέχνης του ιδρύματος εμπλουτίστηκε στην συνέχεια με τις δωρεές πολλών φίλων της τέχνης, ανάμεσα στους οποίους συγκαταλέγονται και οι Τώνης και Ιωάννα Σπητέρη, Γεώργιος Μουρέλος, Δημήτριος Τσάμης και άλλοι. Κύριος στόχος του ιδρύματος αποτελεί η συστηματική γνωριμία του κοινού με την Τέχνη και η προβολή των έργων τέχνης του Ιδρύματος. Ταυτόχρονα το Ίδρυμα ενισχύει την καταγραφή και μελέτη της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας. Τέλος, μέσω διαφόρων εκπαιδευτικών προγραμμάτων, το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών προσπαθεί να εξοικειώσει τους νέους (μαθητές και φοιτητές) με την Τέχνη.

 

Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης

Βρίσκεται στην οδό Βασ. Όλγας 180 & Θεμ. Σοφούλη. Τηλ: 2310427555
Στις συλλογές της περιλαμβάνονται. “έργα Θεσσαλονικέων καλλιτεχνών τριών Γενεών”, από το 1898 έως σήμερα, τα οποία και αποτελούν μία σημαντικότατη σε ποσότητα και ποιότητα ενότητα, έργα ζωγραφικής και χαρακτικής αντιπροσωπευτικά για την πορεία της νεοελληνικής τέχνης, έργα του Νικολάου Γύζη, βυζαντινές και μεταβυζαντινές Εικόνες, χρονολογούμενες από το 14ο έως τον 19ο αιώνα και έργα γλυπτικής.

 

Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα

Προξένου Κορομηλά 23. Τηλ: 2310229778
Σπάνια κειμήλια προβάλλουν τις κοινωνικές, οικονομικές, πολιτικές και στρατιωτικές εξελίξεις στη Μακεδονία (19ος – 20ός αι.), παρουσιάζοντας όχι μόνο τα επαναστατικά κινήματα της περιοχής αλλά και την αγωνία μιας ραγδαία μεταβαλλόμενης κοινωνίας, που προσπαθούσε να ισορροπήσει ανάμεσα στην παράδοση και τον εκσυγχρονισμό.
Στόχος του Μουσείου είναι η μελέτη ανάδειξη της τοπικής ιστορίας και της πολιτιστικής ταυτότητας της Μακεδονίας, κρατώντας ζωντανή τη μνήμη των αγώνων του Ελληνισμού. Προβάλλεται ο ρόλος των καθημερινών ανθρώπων που άφησαν ανεξίτηλα ίχνη σε μια πολυσχιδή πολιτιστική κληρονομιά.
Με τις ξεναγήσεις μπορείτε να γνωρίσετε ένα λιγότερο γνωστό, αλλά ιδεολογικά φορτισμένο κεφάλαιο της ελληνικής και βαλκανικής ιστορίας του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα.

 

Σιδηροδρομικό Μουσείο Θεσσαλονίκης

Μοναστηρίου 7Β – Στρατιωτική Στάση  Τηλ: 2310599134, 2310733123.
Δέχεται τους επισκέπτες κάθε εργάσιμη ημέρα, κατόπιν τηλεφωνικής επικοινωνίας.

Λειτουργεί από το 2001 και στεγάζεται στο κτίριο της στρατιωτικής στάσης, το οποίο κατασκευάσθηκε το 1891 από τον Ιταλό αρχιτέκτονα Pierro Arrigoni.
Στο Σιδηροδρομικό Μουσείο Θεσσαλονίκης θα νιώσει κανείς ότι έχει σταματήσει το ρολόι της ιστορίας να χτυπά. Ο επισκέπτης μπορεί να ζήσει μερικές από αυτές της στιγμές συνυπάρχοντας, αγγίζοντας, ακούγοντας την ίδια την καρδιά της ιστορίας του Σιδηροδρόμου…
Η σπάνια συλλογή εκθεμάτων, αντικειμένων, αρχειακού υλικού, τηλεγράφων, στρατιωτικών στολών αξιωματικών – προσωπικού, διατρητικών μηχανημάτων, εισιτηρίων, εργαλείων, φανών και άλλων πολλών από “άλλες εποχές” βρίσκονται εδώ με πολύ κόπο και μεράκι διατηρημένα και φυλαγμένα καλά έχοντας “διασωθεί” από τη φθορά του χρόνου.
Επίσης ο επισκέπτης θα θαυμάσει εκτός των πολλών άλλων εκθεμάτων, ατμομηχανές, βαγόνια, δρεζίνες, γερανούς αλλά και δύο εξαιρετικά βαγόνια το εστιατόριο και το κλινοθέσιο του θρυλικού ORIENT EXPRESS, από το οποίο έχουν διασωθεί 3 βαγόνια παγκοσμίως. Στον ίδιο χώρο, μέσα σε ειδικά διαμορφωμένο βαγόνι, υπάρχει έκθεση για τον “ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ”.

 

Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης

Πολιτιστικό Κέντρο, Βασ. Όλγας 108 Τηλ: 2310295170
Βιβλιοπωλείο Τσιμισκή 11 Τηλ.:2310288036

Το Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης άρχισε να λειτουργεί τον Ιανουάριο του 1989, με την επωνυμία Πολιτιστικό Κέντρο Βορείου Ελλάδος της Εθνικής Τράπεζας. Με τη μορφή αυτή λειτούργησε μέχρι τον Φεβρουάριο του 1997. Στο διάστημα αυτό, το Κέντρο έδωσε το δικό του διακριτό στίγμα στην πνευματική και καλλιτεχνική ζωή της Θεσσαλονίκης, παρουσιάζοντας εκθέσεις:

  • τέχνης (ζωγραφικής, χαρακτικής, φωτογραφίας, αρχιτεκτονικής). Σ’ αυτό το πλαίσιο λειτουργίας του Κέντρου εντάσσεται και η φιλοξενία της Συλλογής έργων τέχνης του ΜΙΕΤ για περισσότερο από δέκα χρόνια, καθώς και οι τμηματικές παρουσιάσεις της στο κοινό της πόλης.
  • ιστορίας και μικροϊστορίας γύρω από την πόλη ή την ευρύτερη περιοχή και το προσφυγικό πρόβλημα.

Παράλληλα, το Κέντρο συνεργάστηκε αρμονικά με άλλους πολιτιστικούς φορείς για την παρουσίαση εκθέσεων φιλολογικού, ιστορικού και εικαστικού περιεχομένου, διοργάνωσε εκδηλώσεις λόγου και μαθήματα ιστορικής τοπογραφίας και εξέδωσε καταλόγους ως συνοδευτικά έντυπα των ανωτέρω εκδηλώσεων. Μια από τις σημαντικότερες και χρονικά εκτενέστερες συνεργασίες ήταν με την Αγιορειτική Φωτοθήκη, που κατέληξε στην παρουσίαση τεσσάρων εκθέσεων με φωτογραφικό υλικό μεγάλης ιστορικής και καλλιτεχνικής αξίας.
Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης επίσης εκδίδει βιβλία υψηλής αισθητικής και περιεχομένου.

Ελληνικό Φαρμακευτικό Μουσείο

Εθνικής Αντιστάσεως 173-175, Φοίνικας Τηλ: 2310471176

Στο Μουσείο παρουσιάζεται φαρμακευτικό υλικό που αναφέρεται στην Ιστορία της Φαρμακευτικής επιστήμης στην Ελλάδα (όργανα, σκεύη, έπιπλα, μηχανήματα, βιβλία, συνταγές, φυτολόγια, δρώγιες, φαρμακευτικές ουσίες, φαρμακοτεχνικές μορφές).
Είναι το μοναδικό Φαρμακευτικό Μουσείο στην Ελλάδα.

 

Μουσείο Βαλκανικών Πολέμων

Γέφυρα, Θεσσαλονίκης Τηλ: 2310716000, 2343031721
Βρίσκεται στο χωριό Γέφυρα Θεσσαλονίκης.
Μέσα στο κτίριο που στεγάζεται το Μουσείο χαράχτηκαν τα τελικά επιτελικά σχέδια που οδήγησαν στην απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, διεξήχθησαν οι διαπραγματεύσεις με τους Τούρκους για την παράδοση της Θεσσαλονίκης και μεταδόθηκε η χαρμόσυνη αυτή είδηση.
Στο μουσείο εκτίθενται πίνακες, λιθογραφίες, χάρτες, φωτογραφίες, ξίφη, παράσημα, όπλα, στολές, και άλλα κειμήλια του ελληνικού, του τουρκικού, του βουλγαρικού, του σερβικού, του μαυροβουνιώτικου και του ρουμανικού στρατού. Τα κειμήλια εκτίθενται στο ισόγειο του κτιρίου, σε προθήκες, αφιερωμένες σε κάθε στρατιωτική δύναμη χωριστά.
Στο προαύλιο χώρο του μουσείο κατασκευάστηκε ταφικό μνημείο του Χασάν Ταχσίν πασά και του γιου και υπασπιστού του Κενάν Μεσαρέ, στο οποίο μνημείο εναποτέθηκαν τα οστά τους.

Μουσείο Ραδιοφώνου

Διεθνής Εκθεση Θεσσαλονίκης Τηλ: 2310299445

Το Μουσείο Ραδιοφωνίας είναι ένα μικρό μουσείο που βρίσκεται στην Νότια πύλη της Έκθεσης (ΧΑΝΘ). Παραμένει ανοιχτό καθ’ όλη τη διάρκεια της ετήσιας Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης, ενώ την υπόλοιπη χρονιά δέχεται επισκέψεις ενδιαφερομένων κατόπιν ραντεβού.
Στους χώρους του φιλοξενούνται και διατηρούνται πάσης φύσεως υλικά, σχετικού άμεσα ή έμμεσα με τη φωνή και τον ήχο, με χαρακτηριστικό παράδειγμα κάποια από τα μηχανήματα του ιδρυτή του πρώτου ραδιοφώνου των βαλκανίων.

Αρχαιολογικό Μουσείο Αρχαίας (Ρωμαϊκής) Αγοράς
Το μουσείο της Ρωμαϊκής Αγοράς Θεσσαλονίκης φιλοξενείται στο σύγχρονο υπόγειο κτήριο που κατασκευάστηκε ειδικά για τον σκοπό αυτό στο δυτικό τμήμα του αρχαιολογικού χώρου. Το κτήριο οργανώνεται σε τρεις βασικές αρχιτεκτονικές ενότητες: τον προθάλαμο – χώρο εισόδου, την κεντρική αίθουσα με τους δύο πλευρικούς διαδρόμους και την αίθουσα πολλαπλών χρήσεων.
Η είσοδος των επισκεπτών πραγματοποιείται από την Κρυπτή Στοά, ενώ η έξοδος από το κλιμακοστάσιο που οδηγεί στο βορειοδυτικό τμήμα της πλατείας του αρχαιολογικού χώρου.
Ρωμαϊκή Αγορά Θεσσαλονίκης

Πλατεία Αριστοτέλους  Τηλ: 2310221266, 2310801402
Η Αρχαία Αγορά υπήρξε διοικητικό κέντρο της Ρωμαϊκής Θεσσαλονίκης. Αρχισε να κατασκευάζεται στο τέλος του 2ου αι μ.Χ. στη θέση της προϋπάρχουσας αγοράς των πρώτων αυτοκρατορικών χρόνων. Από τους Ελληνιστικούς χρόνους έχει ανασκαφεί τμήμα λουτρού. Το όλο συγκρότημα ήταν οργανωμένο γύρω από ορθογώνια πλακοστρωμένη πλατεία. Διώροφες στοές με διπλή σειρά κιόνων κορινθιακού ρυθμού εξυπηρετούσαν τις συγκεντρώσεις και την πολιτική και κοινωνική ζωή των πολιτών. Τον 5ο μ.Χ. αι. Εγκαταλείπεται όταν οι διοικητικές λειτουργίες της πόλης μετακινούνται στο ανακτορικό συγκρότημα του Γαλερίου

Ανάκτορα Γαλέριου

Πλατεία Ναυαρίνου  Τηλ: 2310221266, 2310801402
Τα ανάκτορα του Ρωμαίου Κάισαρα Γάϊου Γαλέριου Ουαλέριου Μαξιμιανού (25O-311 μ.x.) στη Θεσσαλονίκη, είναι ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της Ύστερης αρχαιότητας. Πρόκειται για ένα μεγάλο οικοδομικό συγκρότημα που η αρχή κατασκευής του χρονολογείται στο τέλος του 3ου αιώνα μ.Χ. με αρχές του 4ου αι. μ.Χ. Περιλαμβάνει ένα κεντρικό περιστύλιο, αίθριο πλαισιωμένο από στοές με ψηφιδωτά, βασιλική, οκτάγωνο και Νυμφαίο. Πρόκειται για ένα από τα βασικά τετραρχικά συγκροτήματα, με συχνότατη μνεία στη βιβλιογραφία και το μοναδικό στην Ελλάδα.
Η ανασκαφική έρευνα των δεκαετιών του 1950 και 1960 έφερε στο φως το νοτιοανατολικό τμήμα του ανακτόρου. Αποκαλύφθηκε ένα κεντρικό περίστυλο αίθριο, το οποίο πλαισιωνόταν στις τρεις πλευρές του από δωμάτια.
Στοές με ψηφιδωτά δάπεδα απομόνωναν το αίθριο από τα υπόλοιπα κτίσματα. Μετά από σεισμό τον 5ο αι. μ.Χ. καταστρέφονται η νότια και δυτική στοά και ανακατασκευάζονται τα δάπεδα με μαρμάρινες πλάκες και χονδροψηφιδωτό.
Σύμφωνα με τις πηγές στα ανάκτορα διέμειναν σημαντικοί αυτοκράτορες του 4ου μ.Χ. αι. μεταξύ των οποίων και ο Θεοδόσιος.

 

Μουσείο Κρύπτης Αγίου Δημητρίου

Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου  Τηλ: 2310270591
Η κρύπτη του ναού του Αγίου Δημητρίου ανακαλύφθηκε το 1918 και από τότε παρέμεινε αρχαιολογικός χώρος.
Μετά τα μέσα της δεκαετίας του 80 έγιναν διάφορες ανασκαφικές εργασίες αλλά και εργασίες συντήρησης των εκθεμάτων και των χώρων και οργανώθηκε η έκθεση αρχαιοτήτων.
Στα εκθέματα περιλαμβάνονται παλαιοχριστιανικά γλυπτά 5ου αιώνα και 6ου – 7ου αιώνα από τον ναό, βυζαντινά γλυπτά από το ναό 11ου – 14 ου αιώνα και ανασκαφικά ευρήματα (νομίσματα, κεραμικά) 5ου – 14ου αιώνα.

Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας

Παπαναστασίου 21  Τηλ: 2310855255

Είναι περιφερειακή υπηρεσία των Γενικών Αρχείων του Κράτους.
Βασικός σκοπός του είναι η εποπτεία, διάσωση, συγκέντρωση, ταξινόμηση και ευρετηρίαση του αρχειακού υλικού των νομών Θεσσαλονίκης και της ευρύτερης περιοχής της Μακεδονίας, με τελικό στόχο τη διάθεση και την με ποικίλους τρόπους αξιοποίηση όλου αυτού του αρχειακού πλούτου από το κοινό και τους ερευνητές.

Μουσείο Ύδρευσης

26ης Οκτωβρίου 19  Τηλ: 2310514029

Σε ένα ιστορικό για την ύδρευση της πόλης κτιριακό συγκρότημα στην περιοχή των Σφαγείων, το παλιό Κεντρικό Αντλιοστάσιο του άλλοτε Οργανισμού Υδρεύσεως Θεσσαλονίκης (σήμερα Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε.), στεγάζεται το Μουσείο Ύδρευσης.
Το συγκρότημα κατασκευάστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα (1890-94) σε απόσταση περίπου 1.500 μέτρων από τα δυτικά τείχη του ιστορικού κέντρου της Θεσσαλονίκης.
Οι επισκέψιμοι χώροι του μουσείου είναι :

  • το κεντρικό κτίριο του αντλιοστασίου, με τα αντλητικά συγκροτήματα και τα ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη σε λειτουργία (κεντρικό εκθετήριο). Εκεί βρίσκονται τα μηχανήματα κίνησης και παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, οι παλιοί ηλεκτρικοί πίνακες διανομής ρεύματος και τα μεγάλα αντλητικά συγκροτήματα που τροφοδοτούσαν με νερό ολόκληρη την πόλη της Θεσσαλονίκης ως το 1978. Στο χώρο εκτίθεται και μοντέλο σε λειτουργία που δείχνει την παλιά ατμομηχανή με την αντλία από την αρχική ακόμη φάση του αντλιοστασίου.
  • η αίθουσα πολλαπλών χρήσεων (παλιό λεβητοστάσιο), που περιλαμβάνει και τον εντυπωσιακό, αποκατεστημένο χώρο των παλιών ατμολεβήτων.
  • το κτίριο διοίκησης, όπου λειτουργεί εξειδικευμένη βιβλιοθήκη για το νερό και τα υδραυλικά έργα και διατίθεται ένα μοναδικό αρχείο ιστορικών χαρτών, σχεδίων έργων ύδρευσης του 19ου και του 20ού αιώνα, καθώς και παλιές φωτογραφίες και σπάνια ντοκουμέντα από το πλούσιο αρχειακό υλικό της ΕΥΑΘ.
  • το Πάρκο του Νερού, όπου εκτίθενται ιστορικά αντλητικά συγκροτήματα και αγωγοί νερού.

 

Η ξενάγηση μας στα μουσεία και πολιτιστικά κέντρα της Θεσσαλονίκης θα ολοκληρωθεί στο επόμενο, με το Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και ΜουσείοΤεχνολογίας ΝΟΗΣΙΣ.

Θα ακολουθήσει η γνωριμία μας με τις Βυζαντινές εκκλησίες της πόλης.

Δείτε περισσότερα

Σχετικά Άρθρα

Back to top button