Υπουργοί, Βουλευτές, Δήμαρχοι: Μια σύγκριση με τη Σουηδία

Του Θ. Δημητριάδη

Η δημοσιογράφος Claudia Wallin, που ζει στη Σουηδία εδώ και 21 χρόνια, στο βιβλίο της «Sweden: The Untold Story» παρουσίασε μερικά πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία για τους Σουηδούς πολιτικούς (Newsbeast – «Τα μη προνόμια των Σουηδών Υπουργών»). Αυθόρμητα, έρχονται στο νου συγκρίσεις με τους αντίστοιχους δικούς μας, εδώ στην Ελλάδα.

Η Σουηδία, λοιπόν, που είναι κι αυτή στην Ευρωπαϊκή Ένωση – όπως κι εμείς – και έχει τον ίδιο πληθυσμό – όπως κι εμείς – (10,5 εκατομμύρια), έχει μόνο 24 υπουργούς, υφυπουργούς και αναπληρωτές υπουργούς. Εμείς στην Ελλάδα, αντίθετα, έχουμε τριπλάσιους. Για την ακρίβεια πέρσι (23-5-2023), σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ/ΕΙGE) είχαμε πενήντα εννιά (59) και αυξήθηκαν περισσότερο μετά τις πρόσφατες εκλογές.

Κι άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ακόμα και μεγαλύτερες από μάς, έχουν πολύ λιγότερους, όπως π.χ. Γαλλία 41, Ουγγαρία 15, Ολλανδία 29, Κροατία 15, Ιρλανδία 35, Βέλγιο 20, Τσεχία 17, Αυστρία 18, Ρουμανία 22, Φινλανδία 33.

Στη Σουηδία οι βουλευτές οι υπουργοί κλπ. κυκλοφορούν με τα μέσα μαζικής μεταφοράς (αστικό, τραίνο κλπ.), όπως και ο λαός που τους ψήφισε χωρίς ιδιωτικό αυτοκίνητο και προσωπικούς οδηγούς. Ούτε έχουν κοινοβουλευτική ασυλία και μπορούν να δικαστούν ενώπιον δικαστηρίου, όπως συμβαίνει και με οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο που έχει παραβεί το νόμο.

Τα κοινοβουλευτικά γραφεία τους είναι πολύ μικρά, μόλις 8 τ.μ.. Δεν τους παρέχονται ιδιωτικοί γραμματείς. Ένας απλός Σουηδός πολίτης, ο Joakim Holm εξηγεί ότι «είμαι αυτός που πληρώνει τους πολιτικούς και δεν βλέπω κανέναν λόγο να τους παρέχω μια ζωή πολυτελείας». Οι πολιτικοί που θα τολμήσουν να δαπανήσουν δημόσιο χρήμα για να κυκλοφορήσουν με ταξί, και όχι με το λεωφορείο ή το τρένο, θα καταλήξουν πρωτοσέλιδο σε εφημερίδες και περιοδικά καθώς και πρώτο θέμα στα δελτία ειδήσεων της χώρας, εξηγεί στο άρθρο της η δημοσιογράφος Claudia Wallin. Μάλιστα, ακόμη και ο πρόεδρος της Βουλής χρησιμοποιεί  κάρτα για την χρήση των δημόσιων συγκοινωνιών, ενώ μόνο ο πρωθυπουργός έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιεί ιδιωτικό αυτοκίνητο και να συνοδεύεται από δυνάμεις ασφαλείας.

Οι Σουηδοί βουλευτές ζουν σε μικροσκοπικά διαμερίσματα στη Στοκχόλμη και πλένουν και σιδερώνουν τα ρούχα τους σε κοινόχρηστα πλυντήρια. Μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του ’80 οι κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι κοιμόντουσαν σε καναπέδες- κρεβάτια μέσα στα γραφεία τους!

Κανένας από όσους ασχολείται με τα κοινά στη Σουηδία δεν πλουτίζει. Συγκεκριμένα, η αμοιβή ενός μέλους του κοινοβουλίου της χώρας είναι περίπου διπλάσια από αυτή ενός δασκάλου δημοτικού σχολείου.

Σε επίπεδο δήμων όποιος επιθυμεί να ασχοληθεί με τα κοινά προσφέρει τις υπηρεσίες του στο δήμο εντελώς δωρεάν, χωρίς να αμείβεται. Ούτε έχει γραφείο, αλλά εργάζεται από το σπίτι.

Αντιθέτως, η φιλοσοφία της Σουηδίας είναι να αντιμετωπίζει τους κυβερνητικούς αξιωματούχους και τους πολιτικούς εκπροσώπους της ως απλούς πολίτες. Στη χώρα αυτή κανείς δεν περηφανεύεται για κάποιο τίτλο. Ήδη από την δεκαετία του 1960 έχει καταργηθεί η χρήση των επίσημων προφωνήσεων και «πληθυντικοί και ο καθένας αποκαλείται «εσύ», κανείς δεν είναι πάνω από κανέναν. Όλοι είναι ίσοι και σύμφωνα με το αξιακό σύστημα της Σουηδίας οι πολιτικοί της θα πρέπει να ζουν σε συνθήκες παρόμοιες με την πραγματικότητα που βιώνουν εκείνοι που τους ψηφίζουν.

Η Σουηδία είναι μία από τις ασφαλέστερες και λιγότερο βίαιες χώρες, εξηγεί στο άρθρο η Wallin, όπου οι πολιτικοί και οι πολίτες δεν χρειάζεται να χρησιμοποιούν αλεξίσφαιρα αυτοκίνητα. Το πιο σημαντικό, ωστόσο, απ’ όλα είναι το ότι οι πολιτικοί της πρέπει να έρχονται σε επαφή με τα καθημερινά προβλήματα των πολιτών και να μην βάζουν τα προσωπικά τους συμφέρονται πάνω από εκείνα του λαού, σε μια κοινωνία που αποδεικνύει και εμπράκτως ότι η πολιτική μπορεί να ασκηθεί και μέσα στα όρια της ευπρέπειας.

Σε λιγότερο από 100 χρόνια η Σουηδία έχει «μεταμορφωθεί» από μια φτωχή και αγροτική κοινωνία σε μία από τις πλουσιότερες, πιο κοινωνικά δίκαιες και λιγότερο διεφθαρμένες χώρες όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο όπου κανείς δεν είναι πάνω από κανέναν. Το παράδειγμα της Σουηδίας καταδεικνύει, ίσως, περισσότερο από κάθε τι άλλο πώς η αλλαγή είναι δυνατή. Αρκεί να υπάρχει θέληση και να γίνει η προσπάθεια.

Συμπέρασμα: 

Δεν μπορώ να μην κάνω τη σύγκριση με τους δικούς μας πολιτικούς. Με μελαγχολία!