Η Λήμνος και ο μαραθώνιος

Η Λήμνος και ο μαραθώνιος

Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης

Με μεγάλη επιτυχία έγινε και φέτος ο 37^ος Μαραθώνιος της Αθήνας. Χιλιάδες οι συμμετοχές από πολλές χώρες.

Πάντως, η συμμετοχή, ειδικότερα σε αγώνες μεγάλων αποστάσεων, προϋποθέτει ειδική διατροφή και καλή προπόνηση. Κάθε χρόνο αρκετοί είναι εκείνοι που δεν καταφέρνουν να φτάσουν στον τερματισμό, ή έχουν απρόοπτα κατά τη διαδρομή.
Συνολικά στον φετινό αγώνα χρειάστηκε να παρασχεθούν οι πρώτες βοήθειες σε 300 άτομα που αντιμετώπισαν είτε αναπνευστικά, είτε ορθοπεδικά προβλήματα καθώς ο δρόμος λόγω της βροχόπτωσης γλιστρούσε πολύ. 17 δρομείς χρειάστηκε να μεταφερθούν σε νοσοκομεία της Αθήνας. Σύμφωνα με το ΕΚΑΒ κάποιοι μεταφέρθηκαν στο «Γεώργιος Γεννηματάς» και κάποιοι άλλοι στο νοσοκομείο «Σωτηρία».
Αξίζει να σημειωθεί ότι το ΕΚΑΒ έδειξε το υψηλό επίπεδο της επιχειρησιακής του ετοιμότητας στη διάρκεια του μαραθωνίου με τα οχήματα, τις κινητές μονάδες και τα πληρώματά του.

Στην αρχαιότητα ο Μαραθώνιος δεν υπήρχε ως άθλημα, ούτε και κάποιο παρόμοιο αγώνισμα. Η ιδέα για την καθιέρωσή του ανήκει στον Γάλλο φιλόλογο Μισέλ Μπρεάλ (1832-1915), ο οποίος έπεισε τον φίλο του Πιερ ντε Κουμπερντέν να το συμπεριλάβει στο πρόγραμμα των Α’ Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, σε ανάμνηση της νίκης των Ελλήνων κατά των Περσών στον Μαραθώνα (490 π.Χ.), την οποία ανήγγειλε στους Αθηναίους ο ημεροδρόμος Φειδιππίδης με την κραυγή «Νενικήκαμεν», προτού αφήσει την τελευταία του πνοή και αφού είχε διανύσει τρέχοντας την απόσταση από το πεδίο της μάχης στον Μαραθώνα στην Αθήνα.

Ο πρώτος Μαραθώνιος δρόμος έγινε στις 10 Μαρτίου 1896, κατά τη διάρκεια των Α’ Πανελληνίων Αγώνων Στίβου και ήταν αγώνας πρόκρισης για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. Νικητής αναδείχθηκε ο Χαρίλαος Βασιλάκος με 3 ώρες και 18 λεπτά, ενώ ο μετέπειτα νικητής των Ολυμπιακών Αγώνων, ο θρυλικός Σπύρος Λούης τερμάτισε πέμπτος. Ο 23χρονος νερουλάς από το Μαρούσι πήρε τη ρεβάνς λίγες ημέρες αργότερα, στις 29 Μαρτίου, όταν κέρδισε τον πρώτο Μαραθώνιο των Ολυμπιακών Αγώνων με επίδοση 2 ώρες, 58 λεπτά και 50 δευτερόλεπτα.

Από τότε, ο Μαραθώνιος άρχισε να κερδίζει συνεχώς σε δημοτικότητα και σήμερα είναι ένα από τα δημοφιλέστερα αθλήματα του στίβου. Αγώνες Μαραθωνίου δρόμου διεξάγονται όχι μόνο στο πλαίσιο των μεγάλων αθλητικών διοργανώσεων, αλλά και μεμονωμένοι, με μαζική συμμετοχή αθλουμένων (Μαραθώνιος Βοστώνης, Λονδίνου, Αθήνας κλπ).

Η διαδρομή του Μαραθωνίου δεν ήταν από την αρχή σταθερή. Οι μαραθωνοδρόμοι στην Αθήνα έτρεξαν γύρω στα 40 χιλιόμετρα, όπως και στους επόμενους αγώνες. Το 1924 η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή καθιέρωσε την απόσταση των 42.195 μέτρων, δηλαδή τη διαδρομή που διέτρεξαν οι δρομείς από τη βασιλική εξέδρα μέχρι το στάδιο κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου το 1908.

Ο πρώτος διεθνής μαραθώνιος επί της κλασικής διαδρομής έγινε στις 2 Οκτωβρίου 1955. Ο αγώνας έγινε με τη συμμετοχή 21 αθλητών (12 Έλληνες, 4 Αιγύπτιοι, 2 Γιουγκοσλάβοι και από ένας Ιταλός, Γερμανός και Φινλανδός) και νικητής αναδείχθηκε ο φιλανδός Βέικο Κάρβονεν με 2:27:30.

Τι σχέση έχει η Λήμνος με τον Μαραθώνιο;

Αγωνιστικά, καμία, αφού μέχρι σήμερα επίσημα δεν αναφέρεται κάποιος Λημνιός που να έχει διακριθεί σε κάποιον μαραθώνιο.

Μπορούμε όμως να κάνουμε μερικές σκέψεις.

Πρώτα – πρώτα, το μήκος της κλασσικής διαδρομής του Μαραθώνιου (42.195 μέτρα) είναι το ίδιο ακριβώς με τον πιο μακρύ δρόμο της Λήμνου, δηλαδή από τη μια άκρη του νησιού, την δυτική (Μύρινα), μέχρι την βορειοανατολική (Πλάκα).

Δεύτερο, η μορφολογία του εδάφους τόσο της Αθήνας όσο και της Λήμνου είναι παρόμοια, με πεδιάδα και ομαλές αναβάσεις και καταβάσεις σε μικρούς λόφους. Ίσως δεν είναι τυχαίο και το ότι ένα από τα μεγαλύτερα χωριά της Λήμνου, η Ατσική, φαίνεται ότι πήρε το όνομα του από το αρχαίο Αττική.

 Τρίτο, στη Λήμνο διεξήχθη κάποτε ένας ανεπίσημος μαραθώνιος με τη συμμετοχή δύο ατόμων (1). Όπως ξέρουμε, ο Άγιος Δημήτριος είναι ένα μεγάλο χωριό της Λήμνου με 812 κατοίκους και βρίσκεται στο 10ο χλμ του κεντρικού οδικού άξονα Μύρινας – Μούδρου, σε ψηλό σημείο με πανοραμική θέα προς όλες τις κατευθύνσεις, ιδιαίτερα προς τον όμορφο κόλπο του Μούδρου, το αεροδρόμιο και τον εύφορο κάμπο της Ατσικής. Μαζί με τη Νέα Κούταλη είναι τα δύο νεότερα χωριά της Λήμνου, δημιουργήθηκαν μετά το 1922 από Μικρασιάτες πρόσφυγες. Νωρίτερα, πριν από την απελευθέρωση του νησιού που έγινε το 1912, στη θέση του υπήρχε τουρκοχώρι που ονομαζόταν Λέρα.

Κάποτε, λοιπόν πριν πολλά χρόνια, σύμφωνα με την παράδοση, ο άρχοντας του νησιού αποφάσισε να μοιράσει το νησί στους δυο γιους του. Συμφώνησε λοιπόν να ξεκινήσουν και οι δυο με την αυγή – δηλαδή με τη πρώτη λαλιά του πετεινού – από τα δυο άκρα του νησιού, ο ένας από τη Μύρινα και ο άλλος από την Πλάκα, και στο σημείο που θα συναντηθούν να βάλουν το όριο για να το χωρίσουν.

Ό ένας από τους δυο, από την Πλάκα, τάισε τον πετεινό του κρασί και ρεβίθια. Ο πετεινός του μέθυσε και λάλησε πολύ νωρίς, στις μία τη νύχτα αντί στις τρεις ή τέσσερις. Έτσι, ο γιος αυτός ξεκίνησε νωρίτερα και διανύοντας μεγαλύτερη απόσταση, περίπου 30 χιλιόμετρα, συναντήθηκε με το δεύτερο στην περιοχή όπου τώρα είναι ο Άγιος Δημήτριος.

“Αυτό που μου έκανες με φόρτωσε λέρα”, του είπε ο άλλος που είχε ξεκινήσει απ’ τη Μύρινα, κι από τότε το χωριό πήρε το όνομα Λέρα.

Να μια ιδέα, να οργανωθεί κάποτε και στη Λήμνο ένας τοπικός Μαραθώνιος λαογραφικού χαρακτήρα, που θα ξεκινάει από την Πλάκα και θα καταλήγει στη Μύρινα.

Όταν, βέβαια, το νοσοκομείο της Λήμνου θα είναι κάποτε τόσο καλά επανδρωμένο και οργανωμένο, ώστε να μπορεί να αντιμετωπίσει, εκτός από τα άλλα προβλήματα υγείας, και πιθανούς δρομείς που ίσως θα χρειαστούν ασθενοφόρο.