Παρέμβαση του Λημνιού Αρχαιολόγου Δημ. Πλάντζου: Το Αρχαιολογικό Συνέδριο και η Οθωμανική περίοδος

Μακάρι οι εκλεκτοί συνάδελφοι που από σήμερα βρίσκονται στη Λήμνο, για ένα – ακόμη – αρχαιολογικό συνέδριο αφιερωμένο στις λατρείες της κλασικής αρχαιότητας, να αφιερώσουν και μερικά λεπτά από τον χρόνο τους στο ταπεινό και καταφρονημένο απομεινάρι ενός άλλοτε λαμπρού οθωμανικού τεκέ και νεκροταφείου στο Κάστρο (τη μετονομασμένη σήμερα χώρα του νησιού). Εκεί κοντά βρισκόταν άλλοτε και ο σήμερα κατεδαφισμένος τουρμπές του Niyazi Misri, του επιφανούς ποιητή του 17ου αι. που έζησε εξόριστος στη Λήμνο πάνω από δεκαπέντε χρόνια και πέθανε και τάφηκε εκεί το 1694. Στη θέση του τάφου του, σήμερα ορθώνεται το ενδεχομένως ασχημότερο κτίριο στο Βορειοανατολικό Αιγαίο – το κτίριο της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών. Ενσωματωμένη (ευτυχώς) σε μεταγενέστερο κτίσμα που έως πρόσφατα λειτουργούσε ως σουπερμάρκετ σώζεται ακόμη η πέτρινη πύλη του παλιού νεκροταφείου, καθώς και, λίγο παρακάτω, προς τον δρόμο της αγοράς, η μνημειακή κρήνη του 1771. Το τζαμί που βρισκόταν στην ίδια περιοχή έχει σήμερα δώσει τη θέση του στο καφενείο Αιγαίον (αυτό με τις ωραίες μπουγάτσες), ενώ ο οκταγωνικός «τεκές» του συγκροτήματος ασφυκτιά περικυκλωμένος από μεταγενέστερη δόμηση και σύγχρονες κατοικίες. Ίσως οι συμπατριώτες μου, και οι τοπικές αρχές, που παραδόξως αισθάνονται εγγύτερα προς τους αρχαίους Τυρρηνούς παρά προς τους πιο πρόσφατους κατοίκους του νησιού τους, να στρέψουν το βλέμμα τους και προς τα οθωμανικά κατάλοιπα της λημνιακής ιστορίας – έχει κι αυτή και ιερά, και λατρείες. Αλλά και ποίηση: I was seeking a cure for my trouble; | My trouble became my cure. | I was seeking a proof for my origin; | My origin became my proof, είναι η αγγλική μετάφραση (από τον Walter Feldman) μιας στάντζας του Μισρί, όπως την βρήκα στην Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα. Μακάρι το επόμενο πρόγραμμα ανάδειξης του μνημειακού πλούτου της Λήμνου να στραφεί και προς τα ‘δω.