Επίκαιρα
Πότε καθιερώθηκαν τα Χριστούγεννα
Πότε καθιερώθηκαν τα Χριστούγεννα
Του Θ. Δημητριάδη
Σήμερα, θεωρούμε δεδομένο ότι ο Χριστός γεννήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου. Τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες όμως, τα γενέθλια του Χριστού ήταν θέμα ατελείωτων συζητήσεων. Αρχικά, οι Χριστιανοί δεν γιόρταζαν τη γέννηση του Ιησού. Γύρω στον δεύτερο αιώνα έγινε προσπάθεια να οριστεί η πιθανή ημερομηνία γέννησης. Τα πρώτα χρόνια, τα Χριστούγεννα γιορτάζονταν μαζί με τα Θεοφάνια, δηλαδή στις 6 Ιανουαρίου.
Από τον 4ο αιώνα, όμως, η γέννηση του Χριστού διαχωρίστηκε από τα Θεοφάνια και καθιερώθηκε να εορτάζεται στις 25 Δεκεμβρίου. Η απόφαση για την 25η Δεκεμβρίου ελήφθη το 336 μ.Χ και ο λόγος ήταν ότι έπρεπε να αντικατασταθεί η μέρα λατρείας του Ανίκητου Ηλίου (Dies Solis Invectis Natalis), που ήταν σημαντική για τους Έλληνες και Λατίνους ειδωλολάτρες. Ίδια εποχή εορτάζονταν και τα Σατουρνάλια, αφιερωμένα στον Κρόνο, καθώς και τα γενέθλια του Μίθρα, τα οποία τιμούσαν κυρίως οι Ρωμαίοι στρατιώτες. Κατά την αστρονομία, επίσης, 23 – 25 Δεκεμβρίου είναι οι μέρες του χειμερινού ηλιοστασίου. Για πρώτη φορά, τα Χριστούγεννα εορτάστηκαν στις 25 Δεκεμβρίου, το 354 μ.Χ. Ο εορτασμός εμφανίζεται στο εορτολόγιο της Ρώμης και αργότερα καθιερώθηκε στην Αντιόχεια και στην Κωνσταντινούπολη.
Πολλοί ιστορικοί θεωρούν ότι υπολογίστηκε λάθος και η γέννηση του Χριστού, η οποία φέρεται να έγινε τέσσερα χρόνια νωρίτερα. Αυτό το αποδέχονται και θεολόγοι, καθώς γνωρίζουν ότι η ακριβής ημερομηνία γέννησης είναι ήσσονος σημασίας για την χριστιανική πίστη. Αν λάβουμε υπ΄ όψιν την ιστορία και την Αστρονομία, τότε οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι ο Χριστός γεννήθηκε το έτος 4 π.Χ. Αυτό απέδειξε και ο διαπρεπής αστρονόμος Κων. Χασάπης, ο οποίος απέδειξε μάλιστα ότι το Άστρο της Βηθλεέμ ήταν αληθινό. Η Διονυσιακή χρονολογία που καθιερώθηκε το 533 μ.Χ., για τους επιστήμονες είναι λανθασμένη, γιατί ο Διονύσιος ο Μικρός θεώρησε ως έτος γεννήσεως του Ιησού το 754 από κτίσεως Ρώμης. Στην πραγματικότητα όμως το έτος αυτό είναι το 750 από κτίσεως Ρώμης, δηλαδή το έτος 4 π.Χ.
Από τις υπάρχουσες πηγές φαίνεται ότι η γέννησή Του, μάλλον έγινε στη διάρκεια του φθινοπώρου και όχι τον χειμώνα. Οι βοσκοί δεν τριγυρίζουν στα βουνά Δεκέμβριο και Ιανουάριο, όπως έκαναν οι βοσκοί τη νύχτα της γέννησης του Χριστού στα βουνά της Βηθλεέμ. Πότε λοιπόν γεννήθηκε ο Χριστός; Η Γραφή δεν μας δίνει την ακριβή ημερομηνία. Μας δίνει όμως αρκετά στοιχεία που δείχνουν με βεβαιότητα ότι ο Χριστός γεννήθηκε Σεπτέμβριο με Οκτώβριο.
Το γεγονός ότι η Γραφή δεν αναφέρει συγκεκριμένα το πότε, δείχνει ότι δεν έχει και μεγάλη σημασία για τη σωτηρία μας. Το σημαντικό δεν είναι το πότε γεννήθηκε, αλλά το γιατί. Και στο γιατί, η Γραφή είναι ξεκάθαρη. Ο Χριστός γεννήθηκε, έζησε, πέθανε, και αναστήθηκε, για να λυτρώσει την ανθρωπότητα από τα δεσμά της αμαρτίας. Ο Χριστός στον σταυρό πλήρωσε το τίμημα της ανθρώπινης αμαρτίας και έτσι όποιος πιστεύει στον Χριστό όλες οι αμαρτίες του/της, χωρίς εξαίρεση, συγχωρούνται. Στα μάτια του Θεού είναι καθαρός, και λαμβάνει το δώρο της αιώνιας ζωής.
Πρέπει οι Χριστιανοί να γιορτάζουν τα Χριστούγεννα; Η απάντηση βρίσκεται στο τι ακριβώς εννοούμε με τη λέξη “γιορτάζω”. Η Γραφή δεν μας ζητάει να θυμόμαστε τη γέννηση του Χριστού. Και όπως είδαμε, ούτως ή άλλως, ο Χριστός δεν γεννήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου. Οπότε ο Χριστιανός δεν έχει θρησκευτική υποχρέωση να γιορτάζει Χριστούγεννα. Από την άλλη, δεν υπάρχει κάτι το μεμπτό στο να θυμόμαστε τη γέννηση του Χριστού ως ιστορικό και πνευματικό γεγονός. Και αφού ο κόσμος ίσως σκέφτεται τον Χριστό λίγο περισσότερο τα Χριστούγεννα από ό,τι τις άλλες εποχές του χρόνου, είναι καλό να συμμετέχουμε σε αυτή την αναγνώριση της ενανθρώπισης του Χριστού ως μια ευκαιρία για να θυμηθούμε τον λόγο, δηλαδή την αιτία που ο Χριστός ήλθε και γεννήθηκε.
Οι διασκεδάσεις, τα φαγοπότια, τα γλέντια, οι έξοδοι στα νυχτερινά κέντρα, τα υπερβολικά έξοδα, η υπερκατανάλωση και οι κάθε λογής καταχρήσεις που πολλές φορές συνοδεύουν τα Χριστούγεννα, δεν έχουν καμία σχέση με τον Χριστό. Ας τιμήσουμε τον Χριστό με απλότητα ζωής και βοηθώντας τους έχοντες οποιαδήποτε ανάγκη πνευματικής, ψυχολογικής ή υλικής υποστήριξης – κάτι που άλλωστε αποτελεί καθημερινό καθήκον για τον αληθινό Χριστιανό.