ΤΙ ΣΟΥΠΑ ΘΑ ΦΑΜΕ ΣΗΜΕΡΑ – Φακές με καβουρμά Λήμνου
ΤΙ ΣΟΥΠΑ ΘΑ ΦΑΜΕ ΣΗΜΕΡΑ – Φακές με καβουρμά Λήμνου
Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης
Διευκρίνιση: Οι τυχόν διαφημίσεις που παρεμβάλλονται ενδιάμεσα σ’ αυτό το κείμενο γίνονται από τον διακομιστή του διαδικτύου και δεν έχουν σχέση ούτε με τον συντάκτη ούτε με το περιεχόμενο του.
Στη σημερινή μας συνταγή, εκτός από τις φακές, που τις βρίσκουμε εύκολα παντού, έχουν την τιμητική τους και τρία εκλεκτά προϊόντα της Λήμνου: Τα αλίπαστα για ορεκτικό, ο καβουρμάς για κύριο πιάτο και ο χαλβάς για επιδόρπιο.
Στη Λήμνο έχουν το προνόμιο να απολαμβάνουν τα εκλεκτά και πολύ νόστιμα αυτά προϊόντα. Μπορούμε να προσθέσουμε επίσης και ένα τέταρτο: το ψωμί και γενικά τα αρτοσκευάσματα που γίνονται από ντόπιο λημνιό σκληρό σιτάρι. Εξάλλου, μια νόστιμη σούπα πάντοτε γίνεται νοστιμότερη εάν βουτάς σ’ αυτήν το ψωμί σου.
Τα αλίπαστα της Λήμνου παράγονται σε δύο υπερσύγχρονες βιοτεχνίες ΛΗΜΝΟΥ ΘΑΛΑΣΣΑ στον Μούδρο και ΚΟΥΤΑΛΙΑΝΟΣ στην Νέα Κούταλη. Η ιδιαίτερη νοστιμιά τους οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα ντόπια θαλασσινά και ψάρια που αλιεύονται στα κρυστάλλινα νερά της περιοχής.
Ο καβουρμάς είναι ένα άλλο εκπληκτικό προϊόν της Λήμνου, που επίσης παράγεται με ντόπια κρέατα από ζώα ελευθέρας βοσκής και παραδοσιακές συνταγές με κατσίκι, αρνί, μοσχάρι και χοιρινό στην βιοτεχνία ΠΑΛΑΙΣΤΡΟΣ στο χωριό Κορνός.
Τέλος, η γνωστή πλέον σε όλη την Ελλάδα και στο εξωτερικό βιοτεχνία Αχιλλαδέλη εδώ και 80 χρόνια παράγει μια σειρά με βάση τοπικά προϊόντα ταχίνι, χαλβά σε 4 ποικιλίες, 28 ειδών γλυκά κουταλιού, λουκούμια μπουκιές, πετιμέζι κ.ά.
Οι φακές σούπα είναι ένα από τα χαρακτηριστικά πιάτα της ελληνικής κουζίνας και για την παρασκευή της χρησιμοποιούμε ψιλές, ελληνικές φακές. Καλό είναι φυσικά να γνωρίζουμε τον τόπο προέλευσης και γενικά να προτιμάμε ελληνικές ή βιολογικές και όχι εισαγόμενες. Εξάλλου οι ελληνικές θεωρούνται από τις πιο νόστιμες και βραστερές παγκοσμίως λόγω του εδάφους που είναι πλούσιο σε κάλιο. Οι φακές έχουν μεγάλη θρεπτική αξία πλούσια σε σίδηρο, φώσφορο, υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και βιταμίνες Β.
Τα κυριότερα είδη φακής που βρίσκουμε στην αγορά εκτός από τις ψιλές, είναι οι χονδρές, οι κόκκινες και οι μπελούγκα.
Οι ψιλές είναι οι πιο συνηθισμένες και αυτές που χρησιμοποιούμε κυρίως για να φτιάξουμε σούπα.
Οι χοντρές χρησιμοποιούνται για σαλάτες αλλά και για σούπα.
Οι κόκκινες εισάγονται κυρίως από την Ινδία και την Τουρκία. Πωλούνται αποφλοιωμένες και σπασμένες στη μέση όπως η φάβα. Έχουν πιο γλυκιά γεύση και βράζουν πολύ γρήγορα, σχεδόν σε 20 λεπτά.
Οι μπελούγκα ονομάζονται και «φακές χαβιάρι» λόγω του μαύρου χρώματος τους και του μικρού στρογγυλού σχήματος. Είναι ιδανικές για ριζότο και σαλάτες αλλά όχι για σούπα.
Ένα πλεονέκτημα των οσπρίων γενικά είναι ότι αποθηκεύονται για μεγάλες χρονικές περιόδους σε ξηρό μέρος και μακριά από το φως. Παρόλα αυτά είναι καλύτερο να φαγωθούν όσο το δυνατόν φρεσκότερα και όχι κοντά στην ημερομηνία λήξης τους γιατί έτσι σκληραίνουν, χάνουν μέρος της νοστιμιάς τους και χρειάζονται περισσότερο χρόνο στο μαγείρεμα.
Οι φακές δεν χρειάζονται μούλιασμα.
Οι ειδικοί τελευταία έχουν επισημάνει ότι δεν πρέπει να πετάμε το νερό από την πρώτη βράση γιατί έτσι χάνουμε μεγάλο μέρος της νοστιμιάς και θρεπτικών συστατικών. Σε αυτή την περίπτωση όμως θα πρέπει να τις πλένουμε καλά με νερό πριν τις ρίξουμε στην κατσαρόλα.
Το φύλλο δάφνης θεωρείται μια απαραίτητη προσθήκη στην παρασκευή της σούπας με φακές. Όχι απλά δίνει ωραίο ταιριαστό άρωμα στο φαγητό μας αλλά και το έλαιο από το φύλλο συμβάλλει στην καταπολέμηση της δυσάρεστης αίσθησης του “φουσκώματος” που ενδέχεται να νιώσουμε.
Ο χρόνος μαγειρέματος πρέπει να είναι 50-60 λεπτά, γιατί αλλιώς δεν προλαβαίνουν να βράσουν καλά και το σημαντικότερο υπάρχει περίπτωση όπως λέμε να μας «πειράξουν στο στομάχι».
Βράζουμε τις φακές σε χαμηλή φωτιά γιατί το έντονο βράσιμο τις ταλαιπωρεί άδικα, τις τινάζει στα τοιχώματα της κατσαρόλας και τις κομματιάζει.
Αφήνουμε ελαφρά ανοιχτό το καπάκι της κατσαρόλας γιατί «φουσκώνουν» και μπορεί να χυθούν έξω.
ΥΛΙΚΑ
1 ½ φλ.τσαγιού φακές ή 250 γρ. περίπου
1/3 φλ.τσαγιού ελαιόλαδο
4-5 κούπες νερό
1 κρεμμύδι ξερό ψιλοκομμένο
1-2 σκελίδες σκόρδο ψιλοκομμένες
1-2 φύλλα δάφνης
300-400 γρ. καβουρμάς
1 κουταλιά του σούπας ξίδι ή ξίδι μπαλσάμικο
αλάτι, πιπέρι.
Πολλοί προσθέτουν και μια κουταλιά πελτέ ντομάτας, αλλά καλύτερα να αρκεστούμε στα παραπάνω υλικά που έχουν έντονη γεύση και νοστιμιά.
ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Σε μια κατσαρόλα ρίχνουμε τις φακές και προσθέτουμε κρύο νερό μέχρι να τις σκεπάσει καλά. Τις αφήνουμε σε δυνατή φωτιά μέχρι να πάρουν μια βράση.
Αποσύρουμε το σκεύος από τη φωτιά και τις στραγγίζουμε με ένα σουρωτήρι.
Ζεσταίνουμε το ελαιόλαδο στην κατσαρόλα και σοτάρουμε ελαφρά το κρεμμύδι και το σκόρδο.
Προσθέτουμε τις φακές και τη δάφνη, το νερό, λίγο αλάτι και πιπέρι.
Μόλις πάρουν βράση χαμηλώνουμε τη φωτιά, σκεπάζουμε την κατσαρόλα και σιγοβράζουμε για 1 ώρα μέχρι να μαλακώσουν οι φακές και να πήξει η σούπα.
Ελέγχουμε εντωμεταξύ αν χρειαστεί περισσότερο ζεστό νερό και προσθέτουμε αν προτιμάμε τη σούπα μας πιο αραιή. Σε αντίθετη περίπτωση, αν θέλουμε τη σούπα μας πιο πηχτή, ξεσκεπάζουμε την κατσαρόλα, δυναμώνουμε λίγο τη φωτιά και την αφήνουμε έτσι για 5-10 λεπτά ώστε να εξατμιστεί το επιπλέον νερό.
Κόβουμε τον καβουρμά σε μικρά κομματάκια και τον σοτάρουμε για 1-2 λεπτά και από τις 2 πλευρές σε ένα τηγάνι στο οποίο έχουμε προσθέσει μια-δυο κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο. Όχι περισσότερο, γιατί από μόνος του ο καβουρμάς έχει λίπος. Να έχουμε υπόψη επίσης ότι έχει και αλάτι, οπότε προσέχουμε να μη κάνουμε πολύ αλμυρή τη σούπα. Ο καβουρμάς είναι ήδη μαγειρεμένος και έτοιμος για κατανάλωση όταν τον αγοράζουμε, γι’ αυτό δεν χρειάζεται επιπλέον τηγάνισμα ή βράσιμο.
Ρίχνουμε τον καβουρμά μέσα στην κατσαρόλα με τις φακές, ανακατεύουμε ελαφρά και σβήνουμε το μάτι της κουζίνας.
Πριν σερβίρουμε τη σούπα, βάζουμε στο τραπέζι για ορεκτικό φρέσκο ψωμί και αλίπαστα (σαρδέλα, κολιό, παλαμίδα κλπ.) ή ταραμά.
Σερβίρουμε αν θέλουμε με λίγο μπαλσάμικο ή απλό ξίδι, ελιές και λίγο επιπλέον φρέσκο λάδι.
Για επιδόρπιο, γλυκό κουταλιού κυδώνι Αχιλλαδέλη