Το μνημείο  του Αγνώστου Στρατιώτη

Αγαπητέ Ηλία, νομίζω ότι μερικοι  από τους αναγνώστες σου δεν έχουν καν δει  τους περιβάλλοντες το μνημείο τοίχους και τα ονόματα των τόπων των μαχών. Πρέπει να τους ξέρουν.

Γραφει η  Αλεξάνδρα Καραβία-Λαμπαδαρίδου

Το μνημείο  του Αγνώστου Στρατιώτη       13.10.25

«Σ΄αυτό τον τάφο ακουμπάει  όλη η Ελλάδα»  θα έλεγε ο Άγγελος Σικελιανός, αν ζούσε σήμερα, όπως είπε στον τάφο του Κωστή Παλαμά.  Σήμερα όμως  αυτός είναι ο τάφος   ιερός και είναι αφιερωμένος  στον άγνωστο στρατιώτη.

Το μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη βρίσκεται στην καρδιά της Αθήνας. Στην Πλατεία Συντάγματος, κάτω από τα παλαιά ανάκτορα, σήμερα Βουλή των Ελλήνων. Είναι ένα κενοτάφιο προς τιμήν  των πεσόντων στους πολέμους . Γι’ αυτούς που δεν βρέθηκαν   τα νεκρά σώματά τους  στον πόλεμο,  Γι’ αυτούς που γνωρίσαμε τη θυσία τους, μά δεν μάθαμε ποτέ τα ονόματά τους.

Από την αρχαιότητα  οι Έλληνες τιμούσαν τους νεκρούς τους .Είχαν  μεγάλη ευαισθησία στο θέμα της ταφής των νεκρών. Μας το λέει ο Όμηρος, ιδίως στη ραψωδία Λάμδα (Λ) της Οδύσσειας , που  έχει τον τίτλο νέκυια και είναι αφιερωμένη στους νεκρούς (νεκυς σημαίνει νεκρός).  Στους  στίχους  67 – 80  αναφέρεται ότι ο Ελπήνορας, (ναύτης του Οδυσσέα) που τον είχε αφήσει ο Οδυσσέας  άθαφτο στο νησί της Κίρκης , τον παρακαλεί , όταν τον συνάντησε τον Οδυσσέα στον Άδη.

«Σ’ ορκίζω τώρα να χαρείς εκείνους που σου λείπουν, το σπίτι σου, το ταίρι σου, το γέρο σου πατέρα …..σ’ ορκίζω  εκεί να θυμηθείς κι’ εμένα βασιλιά μου κι’ άθαφτο πίσω κι’ άκλαυτο μη φύγεις και μ’ αφήσεις…. Και μνήμα κτίσε μου  κοντά στο αφροντυμένο κύμα, για να θυμούνται οι στερνοί το δόλιο παλικάρι ».

Αυτή η συνήθεια της ταφής και της απόδοσης τιμής στους νεκρούς, ίδίως στους νεκρούς των πολέμων  διατηρήθηκε αναλλοίωτη,  αλλά η τιμή ενός τάφου γι’ αυτούς που δεν βρέθηκαν τα σώματά τους, ή που  ήταν άγνωστα  τα ονόματά τους,  καθιερώθηκε  από τότε  που ο μεγάλος    ηγέτης των Αθηναίων   Π ε ρ ι κ λ ή ς  , στον φοβερό λόγο του για τους νεκρούς του πρώτου έτους του Πελοποννησιακού πολέμου, που δεν βρέθηκαν τα σώματα τους και δεν έμαθαν τα ονόματά τους,  είπε όσα διέσωσε ο Θουκυδίδης.

«Μία δε κλίνη κενή  φέρεται εστρωμένη   των αφανών»

Είναι η φράση γραμμένη στο μνημείο και είναι απόσπασμα από το λόγο του Περικλή, όπως τον διέσωσε ο Θουκυδίδης.«Ανδρών γαρ επιφανών πάσα γη ταφος και ου στηλών μόνον εν τη οικεία σημαίνει επιγραφή αλλά και εν τη μη προσηκούση άγραφος μνήμη , παρ’εκάστω της γνώμης μάλλον ή του έργου ενδιαιτάται ».Σε ελεύθερη μετάφραση.  «διότι ταφος των επιφανών ανδρών είαι κάθε τόπος και δεν σώζεται   το όνομά τους μόνον στις επιγραφές  στην πατρίδα τους  αλλά διατηρείται η ανάμνησή τους  και στις ξένες χώρες , πιο πολύ στη μνήμη  και στις καρδιές των ανθρώπων , παρά στα γραπτά  μνημεία και στους τάφους.»

Από τότε καθιερώθηκε  η δημιουργία  του μνημείου για τον άγνωστο στρατιώτη., που τον τιμούμε συνεχώς μέχρι σήμερα, γι’ αυτό και στον τοίχο που περιβάλλει το μνημείο, από  πελεκημένο πωρόλιθο , είναι χαραγμένα κατά ενότητες τα ονόματα των τόπων  που έγιναν πολύνεκρες και ηρωικές μάχες.  Στην κλίμακα αριστερά βλέπουμε γραμμένα τα ονόματα  των τόπων  όπου έγιναν μάχες  στους βαλκανικούς πολέμους:  ΕΛΑΣΣΩΝ, ΣΑΡΑΝΤΑΠΟΡΟ- ΣΤΕΝΑ- ΠΟΡΤΑΣ-ΚΑΤΕΡΙΝΗ-ΣΟΡΟΒΙΤΣ. ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ- ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ-ΟΣΤΡΟΒΟΝ-ΚΟΡΥΤΣΑ. ΠΕΣΤΑ-ΓΡΙΜΠΟΒΟ-ΠΕΝΤΕ ΠΗΓΑΔΙΑ-ΠΡΕΒΕΖΑ. Συνεχίζει και στις  άλλες πλευρές με ονόματα τόπων  σκληρών μαχών  , στη Μικρασιατική Εκστρατεία,  στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, στο β΄παγκ.Πόλεμο, στις επιχειρήσεις του στρατού μας στη Ρωσία, στην Κορέα, αλλά και στο Αιγαίο, Ιόνιο, Μεσόγειο. Δυστυχώς κανείς δεν τα διαβάζει, ούτε οι κάμερες των καναλιών  τα δείχνουν.

Πολλά   σπουδαία  σύγχρονα γεγονότα  συμβαίνουν στην Πλατεία Συντάγματος, που βρίσκεται το μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη, Μια περήφανη  παρέλαση  ευζώνων, γίνεται κάθε Κυριακή με αλλαγή φρουράς, που οι ξένοι την παρακολουθούν θαυμάζοντες και  οι Έλληνες προσπερνούν αδιάφοροι.  Εκεί καταλήγουν πολλές  πορείες, καταλήψεις, αναστατώσεις  και κάθε φύσεως διαμαρτυρίες . Σήμερα   η επικαιρότητα  σε όλα τα μέσα ενημέρωσης  αναφέρεται στην  απόφαση της Κυβέρνησης  να ανατεθεί  η τήρηση της τάξεως στην πλατεία  του  Αγνώστου Στρατιώτη στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας  αντί της Δημοτικής Αστυνομίας  και δυστυχώς τα  διχαστικά  μηνύματα  είναι πάλι παρόντα και  θλιβερά.Εγώ θα σταθώ στη σημασία του μνημείου. Τιμή στον Ά:γνωστο  Στρατιώτη. Αλεξάνδρα Καραβία-Λαμπαδαρίδου.