Οι καμπανοί και οι τσαμπανάρες (για τα πουλιά και τους φτωχούς…)

Οι καμπανοί και οι τσαμπανάρες
Γράφει ο Θ. Δημητριάδης
Οι καμπανοί είναι τα μικρά τσαμπάκια των σταφυλιών που μένουν μετά τον τρύγο ξεχασμένα πάνω στο κλήμα. Πολλές φορές παλιότερα οι τρυγητές τα άφηναν επίτηδες, για τα πουλιά και τους φτωχούς… Είχαν φαίνεται μεγάλη σοφία και ανθρωπιά. Σέβονταν όλα τα πλάσματα της γης. Μετά που τέλειωνε ο τρύγος άρχιζε το καμπανολόι ή πασάκι. Έμπαιναν στα τρυγημένα αμπέλια οι φτωχοί και μάζευαν τους καμπανούς. Κι αν τους έβλεπαν οι αγροφύλακες δεν τους ενοχλούσαν γιατί υπήρχε ανεπίσημη αλλά πραγματική συναίνεση από τον ιδιοκτήτη.
Στη χριστιανική μας θρησκεία αυτό είναι μια υποχρέωση που έχουμε. Είναι μια εντολή από τον θεό:
«Όταν τρυγάτε το αμπέλι σας, μη ξαναγυρίσετε ανάμεσα στα κλήματα για να μαζέψετε τα ξεχασμένα τσαμπιά. Όσα έμειναν είναι για τον ξένο, τα ορφανά και τη χήρα» (Δευτερονόμιο 24:21).
Στη Λήμνο τα αμάζευτα σταφύλια κατά τον τρυγητό του Σεπτεμβρίου ονομάζονται τσαμπανάρες. Είναι ένας δεύτερος τρύγος. Τα αφήνουν επίτηδες να ωριμάσουν ακόμα περισσότερο, να αποκτήσουν πολλά «ζάχαρα», και είτε τα παραδίνουν στα οινοποιεία τον Οκτώβριο για οινοποίηση, είτε τα κρατάνε για σπιτικό κρασί και τσίπουρο.