Οι φάροι στην Ελλάδα -Με αφορμή τον Φάρο στην Πλάκα

Οι φάροι στην Ελλάδα

Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης

Διευκρίνιση: Οι τυχόν διαφημίσεις που παρεμβάλλονται ενδιάμεσα σ’ αυτό το κείμενο γίνονται από τον διακομιστή του διαδικτύου και δεν έχουν σχέση ούτε με τον συντάκτη ούτε με το περιεχόμενο του.

Με αφορμή τον φάρο στην Πλάκα της Λήμνου, για τον οποίο έγινε αρκετή συζήτηση τις προηγούμενες μέρες, έχει ενδιαφέρον να δούμε μερικούς ακόμα φάρους στην Ελλάδα.

Η Ελλάδα, μια χώρα ναυτική από τα βάθη της ιστορίας της, με εκατοντάδες νησιά και τεράστια ακτογραμμή, είχε πάντοτε ανάγκη να διασφαλίσει την ασφαλέστερη κατά το δυνατόν διέλευση για όλα τα καράβια. Αυτή είναι και η αιτιώδης σχέση ύπαρξης ενός μεγάλου αριθμού φάρων σε πλειάδα σημείων, σε όλη τη χώρα

Οι Φάροι της Ελλάδας έχουν την δική τους ιστορία. Πολλοί από αυτούς είναι εύκολο να τους επισκεφθείς αν κάνεις κάποια εξόρμηση εκτός Αθηνών. Άλλοι όμως, δεν είναι προσβάσιμοι εξαιτίας του σημείου της τοποθέτησής τους, οπότε αρκείσαι να τους θαυμάσεις από κάποια απόσταση.

Μερικοί από αυτούς ξεχωρίζουν για ορισμένα ενδιαφέροντα στοιχεία όπως τοποθεσία, χρονολογία, και τεχνικά χαρακτηριστικά.

Φάρος Τουρλίτης (Άνδρος)

Ο φάρος αυτός βρίσκεται απέναντι από το ενετικό κάστρο στη Χώρα της Άνδρου. Η τοποθεσία του είναι ιδιαίτερη καθώς είναι ο μοναδικός φάρος ο οποίος κτίστηκε πάνω σε έναν μικρό βράχο μέσα στην θάλασσα.

Κατασκευάστηκε το 1887. Το ύψος του είναι 7 μέτρα και το εστιακό ύψος αγγίζει τα 36 μέτρα. Λειτούργησε για πρώτη φορά την 1η Ιανουαρίου του 1897. Το 1943 καταστράφηκε από τους Γερμανούς και το 1950 στο πλαίσιο ανασυγκρότησης του δικτύου λειτούργησε ως αυτόματος ασετιλίνης επάνω στα ερείπια του παλιού.

Η τελευταία του ανακαίνιση έγινε το 1994 με δωρεά της οικογένειας Γουλανδρή στη μνήμη της κόρης τους Βιολάντας. Έτσι ο πύργος ανακατασκευάστηκε στην αρχική του μορφή και άρχισε πάλι να λειτουργεί ως αυτόματος ασετιλίνης.

Ο Φάρος στο Ακρωτήριο Ταίναρο (Μάνη) 

Ο φάρος αυτός ξεχωρίζει στη θέση Κάβο Ματαπά όπως ονομάζεται από τους ναυτικούς. Το Ακρωτήριο Ταίναρο έχει μεγάλη σημασία στην Μεσόγειο. Είναι ο νεότερος φάρος της Ανατολικής Ηπειρωτικής Ευρώπης. Κατασκευάστηκε το 1882 από τους Γάλλους και λειτούργησε για πρώτη φορά το 1887. Είναι ένας τετράγωνος πύργος ο οποίος έχει ύψος 16 μέτρα, εστιακό ύψος 41 μέτρα και φωτοβολία 19 ναυτικά μίλια.

Στρέφεται ακόμα από διώροφο μεταλλικό κλωβό με φωτιστικό μηχανισμό και περιστροφικό διοπτρικό. Είναι προστατευμένος από τους βόρειους ανέμους και τις δύσκολες καιρικές συνθήκες. Η πρώτη ανακαίνιση του φάρου έγινε το 1930. Στα χρόνια της κατοχής κατά τον β’ παγκόσμιο πόλεμο, έπαψε να λειτουργεί. Λειτούργησε ξανά το 1947 στο πλαίσιο ανασυγκρότησης του δικτύου.

Το 1950 μετά τη δεύτερη ανακαίνισή του τοποθετήθηκαν νέα μηχανήματα πετρελαίου και φιλοξένησε 3 φαροφύλακες. Τέλος, το 1982 έγινε αυτοματοποίηση και μετατροπή σε ηλιακό.

Φάρος στο Ακρωτήριο Μαλέας (Καβομαλιάς)

Ο Καβομαλιάς είναι το σημαντικότερο θαλάσσιο πέρασμα στην Ελλάδα. Ονομάζεται και Μικρό Άγιο Όρος λόγω των πολλών εκκλησιών που είχε στα χρόνια της πειρατείας. Το ακρωτήρι είναι διάσημο λόγω των σκληρών βόρειων ανέμων που πλέουν στην περιοχή. Ο φάρος κατασκευάστηκε το 1883 – έχει ύψος 15 μέτρα και εστιακό ύψος 40 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας.

Το 2010 το ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη επισκεύασε και αναπαλαίωσε τον πετρόκτιστο φάρο του Μαλέα. Βρίσκεται στο νοτιότερο σημείο της Μονεμβασιάς στη Λακωνία, στο τέλος του όρους Πάρνωνα και πάνω από τα βαθιά νερά του Μυρτώου Πελάγους. Απέναντι βλέπει τα Κύθηρα και την Ελαφόνησο.

Από τη νότια πλευρά εκτίθεται στα τεράστια κύματα και στην γύρω περιοχή βρίσκονται πολλές μικρές εκκλησίες όπως η Αγία Ειρήνη, ο Αη Γιώργης και άλλες. Η πρόσβαση στον φάρο γίνεται με σκάφος στο μικρό λιμανάκι κάτω από την Αγία Ειρήνη ή με μονοπάτι μέσα από το απολιθωμένο δάσος με τα τιρκουάζ νερά.

Φάρος Κρανάη (Γύθειο)

Το νησάκι Κρανάη βρίσκεται στην ανατολική πλευρά έξω από το λιμάνι του Γυθείου. Η μυθολογία λέει πως υπήρξε ερωτικό καταφύγιο του Πάρη και της Ωραίας Ελένης πριν και μετά την από την Τροία.

Αν αφήσετε πίσω σας το λιμάνι του Γυθείου και προχωρήσετε προς τη νησίδα, θα συναντήσετε τον Πύργο Τζαννετάκη στον οποίο στεγάζεται το Μουσείο της Μάνης. Αν όμως αποφασίσετε να διασχίσετε το πευκοδάσος τότε θα προσέξετε στην άλλη πλευρά του νησιού έναν πολύ ψηλό φάρο.

Ο Φάρος Κρανάη είναι από τους πιο παλιούς και πιο καλά διατηρημένους. Κατασκευάστηκε το 1873, έχει ύψος 23 μέτρα και εστιακό ύψος 78 μέτρα. Όταν πρωτολειτούργησε η ακτίνα της δέσμης φωτός ήταν με πετρέλαιο και έφτανε τα 15 ναυτικά μίλια.

Ο φάρος είναι ψηλός, κτισμένος από πέτρα και στον περιβάλλοντα χώρο του υπάρχουν συκιές και άλλα δέντρα, ενώ απλώνεται μπροστά του το πέλαγος. Η ιδανική ώρα για να επισκεφθείτε τον φάρο είναι κατά την ανατολή του ηλίου για να μπορέσετε να απολαύσετε τα πολλά και όμορφα χρώματα που ξεδιπλώνονται στον ουρανό και τη θάλασσα.

Φάρος Αγίων Θεοδώρων (Κεφαλονιά)

Ο Φάρος των Αγίων Θεοδώρων, κοντά στο Αργοστόλι βρίσκεται στην θέση Λάσση. Κατασκευάστηκε το 1828 από τους Άγγλους, όταν ήταν διοικητής ο Κάρολος Νάπιερ. Το ύψος του φάρου ανέρχεται στα 8 μέτρα, και έχει εστιακό ύψος 11 μέτρα.

Εντάχθηκε στο ελληνικό φαρικό δίκτυο το 1863 με την προσάρτηση των Επτανήσων στον εθνικό κορμό. Το 1953 καταστράφηκε από τον μεγάλο σεισμό που χτύπησε το νησί. Όμως ξαναχτίστηκε σύμφωνα με το πρωτότυπο αρχιτεκτονικό σχέδιο.

Ο Αιγυπτιακός Φάρος των Χανίων

Οι Φάροι της Ελλάδας αποτελούν από μόνοι τους ένα ξεχωριστό αξιοθέατο της χώρας καθώς έχει ο καθένας τη δική του σημαντική ιστορία. Ωστόσο, υπάρχει ένας φάρος που σίγουρα ξεχωρίζει και ο λόγος είναι ότι αποτελεί έναν από τους παλαιότερους όχι μόνο στην χώρα μας αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο Αιγυπτιακός Φάρος των Χανίων είναι ένα στολίδι για το νησί της Κρήτης και για την Ελλάδα.

Ο Φάρος των Χανίων αποτελεί στην πραγματικότητα ένα σπουδαίο αρχαιολογικό μνημείο. Ένα αξιοθέατο που εντυπωσιάζει όποιον έχει την ευκαιρία να τον θαυμάσει από κοντά. Δεσπόζει στο παλιό Λιμάνι των Χανίων και δεν αποτελεί μόνο το «φύλακα» του ενετικού λιμανιού αλλά ταυτόχρονα και το πιο φημισμένο στολίδι του. Στέκει στον λιμενοβραχίονα εδώ και πέντε αιώνες έχοντας τη δική του ξεχωριστή ιστορία να διηγηθεί.

Μπορεί να τον αποκαλούν «Αιγυπτιακό», αλλά στην πραγματικότητα κατασκευάστηκε από Ενετούς περίπου στα τέλη του 16ου αιώνα. Αρχικά η κατασκευή του έγινε πάνω σε έναν φυσικό βράχο. Επίσης λειτουργούσε ως ένας πυρσός ανοιχτής φλόγας. Έχει κατασκευαστεί με ύψος 21 μέτρα ενώ το φως που εκπέμπει μπορεί να καλύψει ακόμη και απόσταση επτά μιλίων. Και φυσικά αυτό που τον κάνει ξεχωριστό είναι ότι αποτελεί έναν από τους παλαιότερους φάρους στον κόσμο που διασώζονται στις ημέρες μας.

Γιατί ονομάζεται Αιγυπτιακός, αφού κατασκευάστηκε από Ενετούς;

Με πέρασμα των ετών και τα διάφορα ιστορικά γεγονότα, ο Φάρος υπέστη πολλές και σημαντικές φθορές. Και αφού πέρασαν πάνω από διακόσια χρόνια, περίπου το 1840 ανακατασκευάστηκε από τους Αιγύπτιους. Ήταν την περίοδο κατά την οποία οι Άγγλοι είχαν παραχωρήσει την Κρήτη στον αντιβασιλέα της Αιγύπτου, Μεχμέτ Αλή. Από εκεί, λοιπόν, έμεινε να λέγεται Αιγυπτιακός.

Κατά την περίοδο του τέλους της οθωμανικής κυριαρχίας, η αποκατάσταση του φάρου ολοκληρώθηκε πλήρως. Προστέθηκε μάλιστα μια σκάλα στην ανατολική πλευρά του αλλά και αγωγοί μέσα από τους οποίους διέρχεται θαλασσινό νερό κάτω από την επιφάνεια της βάσης του.

Έτσι, ο Φάρος των Χανίων είναι από τα αξιοθέατα που σου κλέβουν την καρδιά από την αρχή που θα τα δεις.

Όσοι τον επισκέπτονται βγάζουν μια φωτογραφία έχοντας τον ως φόντο.

Σαν σκηνή από παραμύθι του μεσαίωνα…